Đề xuất “nới” thời gian gia hạn giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số

Bà Phùng Thị Anh, đại diện NEAC thông tin về những nội dung được sửa đổi, bổ sung trong dự thảo Nghị định mới so với NĐ 26 và các Nghị định sửa đổi, bổ sung NĐ 26.

Hôm nay, ngày 21/9/2017, tại Hà Nội, Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) tổ chức hội thảo đóng góp ý kiến cho dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về chữ ký số (CKS) và dịch vụ chứng thực CKS.

Nhấn mạnh sự cần xây dựng và ban hành Nghị định thay thế Nghị định 26/2007/NĐ-CP (NĐ 26), bà Phùng Thị Anh, đại diện Trung tâm Chứng thực điện tử quốc gia (NEAC) - Bộ TT&TT cho biết, ra đời cách đây 10 năm, trong bối cảnh dịch vụ chứng thực CKS tại Việt Nam chưa hình thành, NĐ 26 được xây dựng chủ yếu dựa trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là Hàn Quốc. Quá trình triển khai, NĐ 26 đã hai lần được sửa đổi, bổ sung vào các năm 2011 và 2013.

“Qua 2 lần sửa đổi, thực tiễn triển khai NĐ 26 đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập. Vì thế, việc xây dựng và ban hành Nghị định mới thay thế NĐ 26 là cần thiết để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về dịch vụ chứng thực CKS, góp phần đẩy mạnh ứng dụng CKS trong các hoạt động kinh tế xã hội và trong cơ quan nhà nước, đảm bảo an toàn cho các giao dịch điện tử”, bà Anh cho hay.

Đề cập về những nội dung được sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Nghị định mới so với NĐ 26 và các Nghị định sửa đổi, bổ sung NĐ 26, theo đại diện NEAC, bên cạnh việc sửa đổi quy định về điều kiện cấp phép cung cấp dịch vụ chứng thực CKS công cộng (Điều 13), dự thảo Nghị định mới cũng sửa đổi, bổ sung các quy định về hồ sơ, thủ tục cấp phép (Điều 14, 15, 16); tạm đình chỉ và thu hồi giấy phép (Điều 17, 18); dịch vụ cấp dấu thời gian (Điều 30); quy chế chứng thực của CA công cộng (Điều 31); nghĩa vụ của CA công cộng…

Đơn cử như, về hồ sơ, thủ tục cấp phép, trong dự thảo Nghị định mới, quy định về hồ sơ được tổ hợp lại theo hướng liệt kê các văn bản chứng minh đúng và đủ điều kiện cấp phép tại Điều 12; bỏ quy định về Phiếu lý lịch tư pháp số 2.

Cùng với việc bỏ quy định đối với thủ tục gia hạn giấy phép, dự thảo Nghị định thay thế NĐ 26 cũng quy định giảm thời gian xử lý với thủ tục thay đổi nội dung giấy phép, cấp lại giấy phép từ 60 ngày làm việc xuống 10 ngày làm việc đối với trường hợp thay đổi nội dung giấy phép, 7 ngày với trường hợp xin cấp lại giấy phép.

Đồng thời, dự thảo Nghị định mới cũng bổ sung thêm trường hợp bị tạm đình chỉ, thu hồi giấy phép khi không thực hiện nghĩa vụ thu phí dịch vụ duy trì hệ thống kiểm tra trạng thái chứng thư số; bổ sung quy định về giải quyết sau khi CA công cộng bị tạm đình chỉ hoặc thu hồi giấy phép…

Tính đến cuối năm 2016, Việt Nam có 8 doanh nghiệp được cấp phép cung cấp dịch vụ chứng thực CKS công cộng và số chứng thư đang hoạt động tại thời điểm đó là 800.171 chứng thư số (Ảnh minh họa. Nguồn: Internet)

Trao đổi tại hội thảo, một trong những nội dung được đại diện các CA công cộng tập trung góp ý là những bất cập trong vấn đề gia hạn giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực CKS công cộng và quy hoạch các CA.

Qua 10 năm triển khai NĐ 26, ông Phùng Huy Tâm - PGĐ Công ty CP công nghệ thẻ Nacencomm (CA2-CA) nhận định, nghiệp vụ gia hạn là nghiệp vụ quan trọng bậc nhất, ảnh hưởng đến cốt lõi của dịch vụ chứng thực CKS. “Khi cung cấp dịch vụ cho khách hàng mà chúng tôi không gia hạn thì sẽ không biết khách hàng có sử dụng dịch vụ chúng tôi không. Bên cạnh đó, về mặt thông thường chúng tôi chưa nhìn thấy hoạt động nào cứ định kỳ lại phải cấp mới” ông Tâm chia sẻ.

Cũng theo ông Tâm, hiện NĐ 26 đang quy định các CA chỉ được gia hạn một lần với thời hạn 1 năm. Nhấn mạnh đây là quy định không khả thi, đại diện Nacencomm cho rằng chính bất cập này dẫn đến trong thực tế suốt 10 năm vừa qua, không có CA nào thực hiện theo cách gia hạn.

Các CA cũng cho biết, trong dự thảo Nghị định mới thay thế, nghiệp vụ gia hạn bị lược bỏ trong khi đây là một nghiệp vụ cơ bản đã được nhiều nước phát triển trên thế giới như Hàn Quốc, Nhật Bản… áp dụng. “Việc gia hạn chứng thư số tránh việc phải định kỳ xin cấp mới sẽ mang lại nhiều tiện ích cho công tác quản lý, tiết kiệm chi phí đầu tư, thời gian và nhân lực chuyển đổi theo hệ thống chữ ký số mới” ông Ngô Tuấn Anh - Phó Chủ tịch Bkav nêu.

Đồng quan điểm với đại diện Nacencomm, ông Lê Việt Cường - đại diện FPT-CA cho rằng, với dự thảo Nghị định sửa đổi NĐ 26, vấn đề lớn nhất chính là thời hạn cấp phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số cho các CA. “Thực tế, khi cung cấp dịch vụ chứng thực CKS công cộng, các gói cước dịch vụ CA cung cấp tới khách hàng thường có điều kiện thời gian từ 1 - 3 năm. Do đó, nếu thời hạn cấp phép quá ngắn, hết thời hạn lại chỉ được gia hạn 1 năm thì điều đó sẽ gây tác động rất lớn đối với doanh nghiệp”, ông Cường phân tích.

Từ thực trạng nêu trên, các CA kiến nghị giữ lại nội dung về gia hạn giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực CKS như quy định tại NĐ 26 nhưng mở rộng thời gian gia hạn giấy phép lên 5 năm để đảm bảo theo thông lệ chung của quốc tế và tính liên lục trong cung cấp dịch vụ.

Về thời hạn cấp phép, các CA đề xuất kéo dài thời hạn cấp giấy phép hoặc giữ nguyên như quy định tại NĐ 26 hiện nay. Đại diện Bkav cho biết: “NĐ 26 quy định thời hạn cấp phép là 10 năm, còn trong dự thảo Nghị định mới, thời hạn cấp phép được rút ngắn còn 5 năm. Theo chủ trương chung của Chính phủ về giảm bớt các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, đề nghị điều chỉnh kéo dài thời hạn của giấy phép, vì thực tế trong quá trình hoạt động, định kỳ vẫn có thanh/kiểm tra việc tuân thủ các quy định về kỹ thuật, tiêu chuẩn an toàn, an ninh đối với dịch vụ cũng như các yêu cầu về kinh doanh dịch vụ”.

Liên quan đến vấn đề đơn giản hóa thủ tục hành chính, theo các CA, dự thảo Nghị định mới vẫn giữ nguyên quy định thời gian cấp phép mới là 60 ngày làm việc như NĐ 26. Do đó, các CA kiến nghị dự thảo Nghị định mới cần quy định rút ngắn các thủ tục cho doanh nghiệp như về thời gian thẩm tra, cấp phép. Đặc biệt, với trường hợp gia hạn, cần rút ngắn thời gian cấp phép vì thực tế doanh nghiệp đã được thẩm tra kỹ khi cấp phép ban đầu.

Ngoài ra, các CA cũng nêu ý kiến về một số vấn đề khác như: cần điều chỉnh chính sách phù hợp để tạo điều kiện hơn trong việc thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ trong nước; đề nghỉ bổ sung nội dung về trách nhiệm quản lý nhà nước với dịch vụ chứng thực CKS…

Ghi nhận những ý kiến đóng góp của các CA, đại diện NEAC cho biết những kiến nghị, đề xuất của doanh nghiệp sẽ được báo cáo lên các cấp lãnh đạo xem xét trong quá trình hoàn thiện dự thảo Nghị định mới thay thế NĐ 26.