Phát hiện mã độc ẩn trong phần mềm quản lý máy chủ của NetSarang

Chuyên gia Kaspersky Lab khuyên người dùng phải cập nhật ngay phiên bản mới nhất của phần mềm NetSarang, từ đó mô-đun độc hại sẽ được gỡ bỏ (Ảnh minh họa)

Trong thông tin phát ra tối qua, 16/8/2017, Kaspersky cho biết, tháng 7/2017, một tổ chức tài chính là đối tác của hãng đã tiếp cận với nhóm nghiên cứu và phân tích toàn cầu Kaspersky Lab. Các chuyên gia bảo mật của tổ chức tài chính này lo lắng về các yêu cầu DNS (tên miền máy chủ) đáng ngờ bắt nguồn từ một hệ thống liên quan đến việc xử lý các giao dịch tài chính.

Các cuộc điều tra tiếp theo cho thấy nguồn gốc của những yêu cầu là phần mềm quản lý máy chủ được sản xuất bởi một công ty hợp pháp và được hàng trăm doanh nghiệp lớn trên thế giới  trong các ngành tài chính, giáo dục, viễn thông, sản xuất, năng lượng và vận tải sử dụng. Đáng lo ngại là nhà cung cấp không hề thiết lập phần mềm thực hiện những yêu cầu này.

Các phân tích sâu hơn của Kaspersky Lab cho thấy, những yêu cầu đáng ngờ thực sự là kết quả hoạt động của một mô-đun độc hại ẩn bên trong một phiên bản gần đây của phần mềm hợp pháp này. Sau khi cài đặt bản cập nhật phần mềm bị lây nhiễm, mô-đun độc hại sẽ bắt đầu gửi truy vấn DNS tới các tên miền cụ thể (máy chủ lệnh và điều khiển) với tần suất 8 giờ/lần.

Yêu cầu sẽ chứa thông tin cơ bản về hệ thống nạn nhân (tên người dùng, tên miền, tên máy chủ lưu trữ). Nếu kẻ tấn công xem hệ thống này là “thú vị”, máy chủ lệnh sẽ trả lời và kích hoạt một nền tảng backdoor đầy đủ chính thức âm thầm triển khai bên trong máy tính bị tấn công. Sau đó, theo lệnh từ những kẻ tấn công, nền tảng backdoor sẽ có thể tải về và thực thi mã độc hại hơn.

Sau khi phát hiện, Kaspersky Lab đã thông báo cho NetSarang - nhà cung cấp phần mềm bị lây nhiễm và nhà cung cấp này đã kịp thời gỡ bỏ mã độc và phát hành bản cập nhật cho khách hàng.

Đến nay, theo nghiên cứu của Kaspersky Lab, mô-đun độc hại đã được kích hoạt ở Hồng Kông. Nhưng nó có thể đang nằm yên trên nhiều hệ thống khác trên toàn thế giới, đặc biệt nếu người dùng chưa cài đặt phiên bản cập nhật của phần mềm bị ảnh hưởng.

Ông Igor Soumenkov, thành viên Nhóm nghiên cứu và phân tích toàn cầu của Kaspersky Lab cho biết, việc NetSarang nhanh chóng phản ứng sau thông báo của hãng và đưa ra bản cập nhật phần mềm gần như đã ngăn chặn hàng trăm dữ liệu bị đánh cắp quay lại tấn công khách hàng của họ.

“Tuy nhiên, trường hợp này cho thấy các công ty lớn nên dựa vào các giải pháp tiên tiến có khả năng theo dõi hoạt động của mạng và phát hiện các bất thường. Những giải pháp này giúp bạn có thể phát hiện ra hoạt động độc hại ngay cả khi kẻ tấn công đủ tinh vi để ẩn phần mềm độc hại bên trong phần mềm hợp pháp”, ông Igor Soumenkov nói.

Chuyên gia Kaspersky Lab cho biết thêm: “Khi phân tích các kỹ thuật và quá trình của công cụ được sử dụng bởi những kẻ tấn công, các nhà nghiên cứu của hãng đã đi đến kết luận rằng một số điểm tương đồng cho thấy các biến thể của phần mềm độc hại PlugX được sử dụng bởi Winnti APT - một nhóm tội phạm mạng nói tiếng Hoa. Tuy nhiên, thông tin này chưa đủ để kết nối chính xác đến các đối tượng này”.

Kaspersky Lab khẳng định tất cả các sản phẩm của hãng có thể phát hiện và bảo vệ chống lại phần mềm độc hại của ShadowPad như “Backdoor.Win32.ShadowPad.a”.

Hãng bảo mật này cũng khuyên người dùng phải cập nhật ngay phiên bản mới nhất của phần mềm NetSarang, từ đó mô-đun độc hại sẽ được gỡ bỏ.  Đồng thời, người dùng cần kiểm tra các hệ thống của họ để biết dấu hiệu truy vấn DNS tới các tên miền không bình thường. Một danh sách các tên miền máy chủ lệnh được sử dụng bởi mô-đun độc hại có thể được tìm thấy trong Securelist blogpost, cũng bao gồm các thông tin kỹ thuật về backdoor.