Facebook và Google chiếm 80% thị phần quảng cáo online, nhưng "né tránh" đóng thuế

Ông Lê Quang Tự Do phát biểu tại buổi Tọa đàm.

Phát biểu tại buổi Tọa đàm an toàn thương hiệu trong thời đại kinh tế số, chương trình Cafe ICT đầu tiên do Câu lạc bộ Nhà báo CNTT Việt Nam tổ chức mới đây, ông Lê Quang Tự Do, Phó Cục trưởng Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử  cho biết, hai doanh nghiệp toàn cầu là Google và Facebook đang gần như độc chiếm thị trường quảng cáo trực tuyến ở Việt Nam. Số liệu năm 2017 cho thấy hai “ông lớn” này chiếm 66% thị phần quảng cáo trực tuyến, trong khi các báo điện tử, mạng xã hội và trang thông tin điện tử trong nước chỉ chiếm khoảng 7%.  27% thị phần còn lại là doanh thu của hệ thống quảng cáo Adnetwork, trong nhóm này Google và Facebook lại chiếm hơn nửa thị phần. Như vậy cộng lại Facebook và Google chiếm tới hơn 80% thị phần quảng cáo trực tuyến ở Việt Nam. Nhưng họ né tránh không đóng một đồng thuế nào cho nhà nước.

Facebook và Google còn áp dụng chính sách cho quảng cáo thoải mái trên môi trường của họ, kể cả quảng cáo trên các nội dung chống phá, xấu độc, điều mà các báo chính thống của Việt Nam không dám làm. Qua rà soát, Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử nhận thấy, Facebook cho quảng cáo tràn lan các mặt hàng bị cấm quảng cáo như: vũ khí, súng ống, buôn bán tiền giả, động vật hoang dã. Có tài khoản Facebook chuyên kinh doanh tiền giả, họ thành lập công ty tổ chức rầm rộ các chương trình khuyến mãi mua tiền giả được giảm giá 15%, đây là hành vi vi phạm pháp luật không chỉ của Việt Nam mà cả quốc tế, nhưng Google và Facebook bất chấp vẫn cho tài khoản này tồn tại miễn sao là có tiền quảng cáo đổ về.

Ông Lê Quang Tự Do cho hay, Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử đang chuẩn bị mọi việc để thực hiện giải pháp phòng chống thông tin xấu độc, giúp nhà nước có thể thu được thuế của những người làm nội dung trên YouTube, đó là Cục sẽ phân loại các kênh nội dung trên YouTube làm hai danh sách: trắng và đen. Danh sách trắng là các trang có nội dung sạch, các nhãn hãng có thể quảng cáo, còn danh sách đen là các trang có nội dung có nội dung xấu độc, các nhãn hàng không nên có quảng cáo xuất hiện.

Việc lập ra một danh sách các kênh YouTube sạch để khuyến khích những tổ chức, cá nhân muốn làm ăn đàng hoàng thì hãy đăng ký với Bộ TT&TT. Nhất là những ai muốn kiểm tiền từ sản xuất nội dung trên YouTube lâu dài. Hiện nay đội ngũ phát triển nội dung trên YouTube đang phát triển chóng mặt, họ kiếm được khá nhiều tiền, doanh thu của một nhóm sản xuất nội dung có khi lên tới vài triệu USD nhưng họ không phải đóng thuế, không tuân thủ pháp luật.

Chia sẻ về giải pháp quản lý với Facebook, ông Lê Quang Tự Do cho biết, biện pháp quản lý nội dung Facebook khó hơn với Google, vì quảng cáo trên Facebook theo từng đợt, chiến dịch. Ví dụ họ muốn nhắm đến đối tượng người sống tại Hà Nội từ 20-25 tuổi, yêu thích thể thao thì với BigData đang nắm giữ, Facebook có thể lọc dễ dàng. Và khi chạy quảng cáo trong 1-2 tuần, sau đó thì hết. Tức là không giống như Google tồn tại mãi, dễ dàng phát hiện, với Facebook cơ quan quản lý gặp nhiều khó khăn hơn trong việc phát hiện quảng cáo sai phạm.

Ví dụ: một sản phẩm sữa quảng cáo trên truyền hình 30 giây nhưng đưa lên Facebook được cắt đi chỉ còn 5-10 giây. Cơ quan quản lý đang bỏ ngỏ việc thẩm định này bởi khi cắt bớt, nội dung quảng cáo đó có thể sẽ thay đổi hoàn toàn, từ chỗ nội dung nói sữa "không có chất bảo quản" khi cắt ngắn sẽ thành "có chất bảo quản".

“Chúng tôi đã làm việc với lãnh đạo Facebook các cấp để yêu cầu họ gỡ các tài khoản phục vụ cho mục đích quảng cáo sai trái như vậy. Họ đã gỡ khoảng 70% yêu cầu với gần 300 link nhưng thực tế thì vẫn còn rất nhiều bài đăng vi phạm chưa bị gỡ bỏ”, ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.

Theo ông  Lê Quang Tự Do, nguyên nhân là các tài khoản quảng cáo sai trái lại núp dưới danh nghĩa tài khoản cá nhân, không lấy tên công ty, doanh nghiệp, việc quét để tìm ra tài khoản đó mất khá nhiều công sức.