Bạn muốn cứu Trái đất? Hãy bán ô tô, cắt giảm kì nghỉ và...đẻ ít thôi.

Một nghiên cứu mới cho thấy, sử dụng máy bay cho một chuyến nghỉ mát vào mùa hè có ảnh hưởng xấu tới sự nóng lên toàn cầu. Điều này nguy hại đến nỗi nó quét sạch toàn bộ lợi ích của 20 năm tái chế.

Một chuyến bay xuyên Đại Tây Dương có tác hại tương đương 20 năm không tái chế (ảnh: Telegraph)

Theo Telegraph, mặc dù các hộ gia đình đã được khuyến khích tiết kiệm và phân loại rác, các nghiên cứu mới từ trường Đại học Lund, Thụy Điển và Đại học British Columbia, Canada đã cho thấy rằng những việc đó có tác động ít hơn hẳn so với việc giảm các chuyến bay, từ bỏ xe hơi và chuyển sang chế độ ăn chay.

Trong chiến lược xanh của mình, Cục Môi trường, Thực phẩm và Các vấn đề Nông thôn (Defra) đã tuyên bố rằng tái chế rất cần thiết cho việc giảm thiểu khí thải nhà kính và hội đồng đã đưa ra một loạt các quy tắc và các loại thùng rác cho việc thu nhặt và phân loại rác thải. Anh Quốc cũng đã ký kết các mục tiêu của EU để tái chế ít nhất 50% rác thải hộ gia đình vào năm 2020.

Nhưng một nghiên cứu mới được đăng trên tờ Environmental Research Letters cho rằng chính phủ và trường học cần phải làm nhiều hơn để truyền tải được những cách thức hiệu quả nhất cho người dân trong việc giảm thiểu lượng khí thải carbon hơn là tập trung vào các hành động ít mang lại hiệu quả.

Các thùng rác hộ gia đình tại Newcastle under Lyme, Anh (ảnh: Telegraph)

Thay vì khuyến khích tái chế rác thải hay chuyển sang sử dụng bóng đèn tiết kiệm điệm, nghiên cứu khuyên rằng người dân nên tránh du lịch đường hàng không, không sử dụng xe hơi, ăn chế độ ăn chay và có ít thành viên trong gia đình.

"Những người trong chúng ta nếu muốn cải thiện tình hình khí hậu thì cần phải biết được hành động nào sẽ mang lại hiệu quả lớn nhất". Tác giả chính của nghiên cứu - Seth Wynes, nghiên cứu sinh tại Đại học British Columbia, cho biết.

"Nghiên cứu này nhằm giúp mọi người đưa ra được lựa chọn thông thái hơn. Không sử dụng ô tô sẽ giúp giảm bớt 2.4 tấn CO2 mỗi năm, còn ăn chay giúp giảm 0.8 tấn CO2 mỗi năm. Những hành động này có tiềm năng làm giảm khí thải nhiều hơn hẳn so với những chiến lược thường được tuyên  truyền. Ví dụ như ăn chay có hiệu quả hơn gấp 4 lần so với tái chế toàn diện và hơn gấp 8 lần so với việc sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện".

Nghiên cứu đã phân tích 39 bài luận, số liệu lượng carbon cá nhân thải ra và các báo cáo chính phủ để tính toán được những lựa chọn sống có khả năng làm giảm khí thải nhà kính.

Mặc dù tái chế chỉ giúp một phần nhỏ so với việc giảm thiểu các chuyến bay, tái chế vẫn ngăn chặn nhựa bị thải ra biển. (ảnh: Telegraph)

Nghiên cứu cũng xem xét sách giáo khoa và lời khuyên của chính phủ từ khắp Châu Âu, Canada, Mỹ đến Australia và nhận thấy rằng hầu hết các chính sách đều tập trung vào các chiến lược có tác động ít nhất.

Việc có nhiều con cái có ảnh hưởng lớn nhất đến khí hậu bởi mỗi đứa trẻ tạo ra gần 60 tấn CO2 mỗi năm. Bớt đi một chuyến bay một chiều xuyên Đại Tây Dương là giảm bớt được khoảng 1.6 tấn khí thải CO2, bớt đi một chuyến bay khứ hồi tới Australia sẽ giảm được 4 tấn CO2, gấp 20 lần so với việc tái chế trong một năm chỉ giảm được khoảng 200kg CO2

Tương tự như vậy, phơi khô quần áo ngoài trời thay vì sử dụng máy sấy sẽ giảm 200kg CO2 một năm, sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện cũng chỉ ngăn chặn được 100kg CO2 thải ra ngoài môi trường hàng năm.

Các chuyên gia cũng chỉ ra rằng tái chế cũng mang lại những lợi ích khác ngoài việc cắt giảm khí thải, chẳng hạn như giảm bớt rác thải và ngăn ngừa nhựa làm ô nhiễm các đại dương.

Nhưng Hannah Martin, Trưởng phòng Năng lượng tại Greenpeace nói rằng: "Việc đưa ra những quyết định thông thái hơn ngày càng quan trọng, dù đó là quyết định về cái xe chúng ta đi, phương tiện di chuyển chúng ta sử dụng hay đồ ăn chúng ta tiêu thụ và những sản phẩm chúng ta mua".

Có một gia đình ít người cũng giúp cho Trái Đất giảm được khí thải. (ảnh: Telegraph)

Các nhà nghiên cứu cho biết việc khuyên người dân nên thay đổi chế độ ăn hay có ít con hơn có vẻ gây tranh cãi nhưng điều này thực sự quan trọng cho tương lai của hành tinh.

Đồng tác giả của nghiên cứu, Kimberly Nicholas của trường Đại học Lund nói rằng:"Chúng tôi nhận thức được rằng đây là những lựa chọn vô cùng cá nhân, nhưng ta không thể lờ đi những tác động thực sự của đời sống chúng ta lên khí hậu. Cá nhân tôi thấy những thay đổi này thực sự tích cực và đặc biệt quan trọng cho giới trẻ đang hình thành lối sống lâu dài có thể nhận thức được những lựa chọn nào có tác động lớn nhất. Chúng tôi hy vọng rằng thông tin này sẽ làm nổ ra các cuộc thảo luận và truyền sức mạnh cho mọi người".

Năm ngoái, số liệu chính thức của Defra cho thấy số lượng rác thải gia đình ở Anh được tái chế đã giảm lần đầu tiên, từ đó đưa ra cảnh báo rằng người dân đang ngày càng bối rối trong việc làm sạch và phân loại rác một cách hợp lý.

Những lỗi phổ biến như cho cả các loại lon hay xương vào chung với những đồ tái chế khác, và cố gắng tiết kiệm cả hộp giấy đựng thực phẩm đang làm cho hàng tấn chất thải bị các đơn vị tái chế loại bỏ.

Tuy nhiên, những người vận động chiến dịch nói rằng vấn đề thay đổi khí hậu tùy thuộc vào các doanh nghiệp lớn và chính phủ để giải quyết chứ không thể bỏ mặc nó cho các cá nhân.

Simon Bullock, người vận động chiến dịch về khí hậu "Friends of the Earth" nói, "Trách nhiệm lớn nhất trong việc đối mặt với biến đổi khí hậu nằm trong tay các tổ chức và chính phủ. Những thay đổi trong lối sống cá nhân cũng có ảnh hưởng, nhưng những thay đổi thực sự đáng kể giúp giữ nhiệt độ Trái Đất ở trong phạm vi cho phép cần phải đến từ chính phủ và các ngành công nghiệp".

Defra cho biết chỉ 1/5 số lượng rác thải của hội đồng này hiện nằm ở bãi rác.

Văn Hoàn