Tìm thấy bằng chứng về Hạ Vũ trị thủy

Huyền thoại về Hạ Vũ trị thủy và trận đại hồng thủy khủng khiếp đã lưu truyền hàng nghìn năm tại Trung Quốc nhưng tính xác thực của các câu chuyện lại thường bị nhiều người nghi ngờ vì đa phần chúng tới từ việc truyền miệng. Tuy nhiên, phát hiện mới đây của các nhà địa chất học lại cho thấy bằng chứng những sự kiện đó là có thật trong lịch sử.

Dòng chảy của sông Hoàng Hà qua địa phận Lạt Gia (Thanh Hải, Trung Quốc).

Theo CBA, Wu Qianlong, một nhà cựu địa chất học tới từ đại học Bắc Kinh, đã vừa cho công bố một nghiên cứu  gây chấn động trên tạp chí Science trong tuần này. Theo đó, ông Wu cùng nhóm của mình đã tìm thấy bằng chứng về một trận lũ khủng khiếp đã nhấn chìm một vùng rộng lớn của Trung Quốc trong một thời gian dài và triều đại nhà Hạ không phải chỉ là một huyền thoại mà đã tồn tại như một nhà nước thống nhất đầu tiên của Trung Quốc. "Trước đó, chưa có bằng chứng đáng tin cậy nào về trận lũ này được phát hiện", ông Wu đã nói trong một cuộc họp báo.

Các bộ xương được cho là nạn nhân của trận lở đất được tìm thấy.

Bằng cách phân tích đồng vị phóng xạ carbon trong các mẫu địa chất, nhóm của Wu đã phát hiện ra việc đã có một trận động đất cực lớn diễn ra tại Lạt Gia (nay thuộc địa phận tỉnh Thanh Hải ở tây bắc Trung Quốc) vào năm 1920 trước công nguyên. Trận động đất này đã làm lở một lượng đất đá cực kì lớn ở hai bên của núi Hẻm Tích Thạch và đã tạo nên một con đập tự nhiên chặn dòng chảy của sông Hoàng Hà. Các nhà địa chất cũng đã phát hiện ra 14 bộ xương, trong đó có trẻ em được cho là nạn nhân của trận lở đất khủng khiếp này khi đất đá đổ xuống nhà của họ.

Minh họa về nguyên nhân trận đại hồng thủy năm 1920 trước công nguyên.

Con đập tự nhiên tồn tại được trong thời gian từ 6 đến 9 tháng và sau đó bị vỡ vì lượng nước dồn quá nhiều từ thượng lưu. Các nhà nghiên cứu đã tính toán ra rằng đã có tới 15 nghìn tỉ lít nước được giải phóng ngay lập tức khi đập vỡ. Ước tính công suất xả lúc đó của sông Hoàng Hà gấp 500 lần so với công suất trung bình và đã nhấn chìm gần như toàn bộ vùng đồng bằng phía Bắc vốn được coi là cái nôi của nền văn minh Trung Hoa. Cơn lũ này được coi là khủng khiếp nhất lịch sử thế giới trong vòng 10.000 năm qua và phù hợp với câu chuyện về cơn đại hồng thủy huyền thoại.

Núi Hẻm Tích Thạch ngày nay.

Bên cạnh đó, các nhà nghiên cứu cũng cho rằng cơn đại hồng thủy này cũng là nguồn gốc cho sự ra đời của nhà Hạ trong vài thập niên sau sự kiện. Trong một văn bản lịch sử có từ 1000 năm trước công nguyên đã nhắc tới Hạ Vũ, vị vua được cho là huyền thoại đã phát minh và chỉ huy người dân Trung Quốc thực hiện công cuộc đào vét lòng các dòng sông để ngăn chặn các trận lũ lớn. Ngoài ra, thay vì xây các đập chắn lớn, Hạ Vũ chủ trương xây dựng hệ thống kênh thủy lợi để tiêu lũ vào các cánh đồng. Nhờ vậy, mức độ phá hoại của các cơn lũ đã giảm rất nhiều và nông nghiệp cũng phát triển lên. Người dân đã tôn sùng Hạ Vũ như là người nắm giữ thiên mệnh để chống lại các thảm họa tự nhiên và sau đó, ông đã thành lập một nhà nước thống nhất Trung Quốc có tên là nhà Hạ.

Huyền thoại của Hạ Vũ đã trở nên bất tử khi xuất hiện ở nhiều  văn bản lịch sử nổi tiếng của Trung Quốc, từ các trúc thư được viết vào năm 300 trước công nguyên cho tới bộ Sử kí nổi tiếng của Tư Mã Thiên viết vào năm 94 trước công nguyên. Tuy nhiên, trong suốt một thế kỉ qua, các nhà sử học Trung Quốc và thế giới thường đặt dấu hỏi về sự tồn tại của Hạ Vũ cũng như triều đại của ông. 

Chân dung vua Hạ Vũ.

"Bằng chứng về một cơn lũ lớn phù hợp với truyền thuyết về công cuộc trị thủy của Hạ Vũ và việc thành lập nhà Hạ", David Cohen, giáo sư tới từ đại học quốc gia Đài Loan cho biết. Trước đó, các nhà khảo cổ đã phát hiện ra các tòa nhà và đồ đồng ở làng Erlitou tại tỉnh Hà Nam có niên đại vào 1900 năm trước công nguyên, gần với thời điểm ra đời nhà Hạ. Nhiều học giả tin rằng, làng Erlitou chính là kinh đô năm xưa của nhà Hạ với dân số khoảng 30.000 người.

Nguyễn Long