Điều gì đã khiến Việt Nam trở thành nước xuất khẩu máy giặt số 1 vào Mỹ?

Tất cả là nhờ chiêu lách thuế của Samsung và LG.

Theo hãng tin Bloomberg, Tổng thống Donald Trump vừa ban hành lệnh tăng thuế nhập khẩu đối với hai sản phẩm là máy giặt và tấm pin năng lượng mặt trời. Động thái này đến sau khi nhiều nhà sản xuất tại Mỹ phàn nàn họ đang bị cạnh tranh không lành mạnh ngay trên quê nhà.

Tuy nhiên, một điều đáng chú ý là lệnh tăng thuế nhập khẩu của Tổng thống Trump đối với máy giặt lại không nhắm cụ thể vào bất cứ quốc gia nào. Tại sao lại như vậy? Đơn giản vì đây chỉ là trò chơi mèo đuổi chuột giữa các quan chức sở Thuế của Mỹ với hai công ty điện tử Hàn Quốc là Samsung và LG. Và trong trò chơi này, Việt Nam đã bất ngờ trở thành nước xuất khẩu máy giặt số 1 vào Mỹ.

Theo tài liệu được công bố bởi Văn phòng Thương mại Mỹ, trong năm 2011, tập đoàn Whirlpool của Mỹ đã cáo buộc Samsung và LG bán phá giá máy giặt được sản xuất tại Hàn Quốc và Mexico. Sau khi Bộ Thương mại Mỹ áp đặt thuế chống bán phá giá vào năm 2013, phần lớn dây chuyền sản xuất máy giặt của hai hãng này đã được chuyển tới Trung Quốc.

Tuy nhiên, khi một lệnh chống bán phá giá được Mỹ ban hành nhắm tới Trung Quốc vào năm 2015, Samsung và LG đã nhanh chóng chuyển nhà máy của họ tới Việt Nam và Thái Lan. Điều này đã khiến hai quốc gia Đông Nam Á này đứng đầu về số lượng máy giặt xuất khẩu vào Mỹ trong năm 2017.

Việt Nam vươn lên trở thành nước xuất khẩu máy giặt số 1 vào Mỹ trong năm 2017.

Trong khi lệnh tăng thuế nhập khẩu của ông Trump chủ yếu nhắm vào Samsung và LG, các hãng sản xuất máy giặt khác cũng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ như hãng máy giặt Electronux của Thụy Điển vì máy giặt được sản xuất tại Mexico của hãng có một số thông số kỹ thuật đặc biệt.

Trong năm 2018, Mỹ dự kiến nâng thuế nhập khẩu máy giặt thành 20% và lên 50% vào những năm tiếp theo. Theo dự đoán của hãng Goldman Sachs, điều này sẽ khiến giá máy giặt nhập khẩu tại Mỹ tăng từ 8 cho tới 20%. Lệnh tăng thuế cũng ảnh hưởng tới cả linh kiện máy giặt được nhập khẩu từ nước ngoài vào Mỹ.

Đối với người dùng Mỹ, lệnh tăng thuế nhập khẩu nhắm vào Samsung và LG có thể khiến họ thiệt thòi vì khó tiếp cận được tới các sản phẩm tốt nhất. "Trong vòng từ 3 cho tới 5 năm trở lại đây, Samsung và LG là hai hãng máy giặt có nhiều đổi mới nhất, hơn hẳn các hãng khác", nhà phân tích thị trường Mark Allwood của tờ Consumer Reports cho biết.

Để đối phó với những chính sách thuế ngày càng quyết liệt của Tổng thống Trump, Samsung đã vừa mở một nhà máy tại Mỹ và LG đang xây dựng một cái như vậy.

"Đây là một ngành công nghiệp lớn. Chúng ta đã nói rất nhiều về những nhà máy được xây dựng tại Mỹ. Tuy nhiên, những nhà máy này sẽ không bao giờ được hình thành nếu chúng tôi không hành động", Tổng thống Donald Trump cho biết khi ký sắc lệnh tăng thuế vào hôm thứ Ba.

Ngay lập tức, Hiệp hội Công nghiệp Đức đã lên tiếng chỉ trích quyết định này của ông Trump. "Lệnh cấm này có thể nhấn chìm những hãng không thể theo kịp được cuộc chơi", phát ngôn viên của Hiệp hội cho biết, "Không ai có thể nói điều này có lợi cho ngành công nghiệp hoặc người tiêu dùng".

Trong thập kỷ vừa qua, chúng ta đã được chứng kiến làn sóng các công ty Mỹ dịch chuyển dây chuyền sản xuất sang châu Á. Tuy nhiên, khi những chính sách mới của Tổng thống Trump được thực hiện, chúng ta đang được thấy một sự chuyển dịch ngược lại. Nhiều công ty châu Á như Samsung và LG đã buộc phải mở nhà máy tại Mỹ, ít nhất là để bán sản phẩm cho thị trường này.

Nguyễn Long