Dự án thiết bị bay phát Internet: Bỏ thì thương, vương thì tội

Google và Facebook - những công ty công nghệ hàng đầu thế giới đều đã từng ấp ủ ước mơ sử dụng thiết bị bay không người lái để phát sóng Internet đến những khu vực dân cư xa xôi. Tuy nhiên, dự án của họ đang gặp những khó khăn nhất định khiến họ phân vân đứng giữa ngã ba đường.  

Theo Business Insider, thoạt nghe như một đoạn văn nào đó trong một cuốn truyện khoa học viễn tưởng: Một thiết bị bay không người lái, hoạt động nhờ năng lượng mặt trời, có thể bay nhiều tuần nhiều tháng trên không trung, phát sóng Internet tốc độ cao đến những vùng dân cư trên hành tinh trước đây chưa từng được sử dụng Internet.

Thực ra đây là mục tiêu của hãng Google khi mua lại một công ty có tên gọi là Titan AeroSpace vào năm 2014. Google có ý định cung cấp dịch vụ truy cập Internet được phát từ trên không để giúp người dân ở các vùng hẻo lánh có điều kiện tiếp cận với Internet giá rẻ nhưng chất lượng cao.

Nhưng Titan đã không tồn tại lâu dưới thời Google. Sau khi hãng này tổ chức lại và trở thành một công ty con của tập đoàn Alphabet, dự án Titan đã được chuyển vào Google X – một đơn vị chuyên thực hiện những dự án điên rồ chưa từng có, kiểu như "bắn đạn lên mặt trăng"! Sau đó, Titan lại được sáp nhập với Wing – một dự án sử dụng thiết bị bay để vận chuyển hàng hóa. Trong năm ngoái, đã có thời điểm công ty Google X định xóa bỏ Titan và chuyển các nhân viên đang làm việc tại đó sang bộ phận khác.

Đó là thất bại mới nhất trong cuộc chạy đua trên không trung giữa một số "vận động viên" hàng đầu trong ngành công nghệ. Một vài năm qua Google, Facebook và một số công ty đã tranh giành nhau xây dựng các vệ tinh, máy bay không người lái và các thiết bị bay có khả năng phát sóng Internet, chụp ảnh viễn thám cũng như cung cấp các dịch vụ hữu ích khác từ trên bầu trời. Nhưng những thất bại đã nhanh chóng tìm đến họ. Theo tờ Wall Street Journal, Skybox Imaging - một công ty vệ tinh đã được Google mua lại hồi năm 2014 với giá 500 triệu USD và đổi tên thành Terra Bella, hiện tại đã được đưa lên sàn... đấu giá.

Facebook cũng đã từng tuyên bố về dự án chế tạo vệ tinh và thiết bị bay phát Internet. Nhưng dự án này mang tính chất phô trương nhiều hơn thực tế những gì Facebook đã làm được. Tháng trước, thiết bị bay Aquila của Facebook đã rơi trong lần thử nghiệm đầu tiên. Đây là một sự cố mà Facebook không hề đoán trước được, trái ngược với những gì mà hãng này đã tô vẽ trong một bài viết trên tạp chí TheVerge.

Vệ tinh Internet AMOS 6 của Facebook cũng đã "tiêu tùng" trong vụ nổ tên lửa đẩy của hãng Space X hồi tháng 9 năm ngoái. Cho dù Facebook không đổ lỗi cho vụ nổ, nhưng sự cố này thực sự ảnh hưởng nghiêm trọng đến dự án cung cấp Internet trên không của hãng. Vào thời điểm đó, CEO Mark Zuckerberg nói rằng, Facebook vẫn cam kết theo đuổi dự án đến cùng.

Thực ra Facebook và Alphabet đã dấn thân vào một lĩnh vực không hề dễ dàng. Dự án này đòi hỏi họ phải mất rất nhiều thời gian và tiền bạc. Cung cấp Internet trong không trung sẽ vấp phải nhiều quy định hơn so với dưới mặt đất. Bất cứ một thử nghiệm thất bại nào cũng dẫn đến những tin tức xấu trên báo chí. Rủi ro từ những vụ tai nạn, cháy nổ là rất hữu hình. Nó không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến uy tín của các công ty thực hiện dự án.

Chắc chắn Google và Facebook có hàng tỷ USD tiền mặt trong ngân sách để cân đối. Nhưng ngay cả những chiếc túi sâu nhất cũng không thể tài trợ mãi cho các dự án mịt mờ không thấy lối ra. Cung cấp Internet từ vệ tinh, thiết bị bay không người lái hay bóng bay là một dự án kinh doanh tốn kém, chưa chứng minh được hiệu quả thực tế của nó.

Google X nói rằng, công ty này vẫn theo đuổi mục tiêu cung cấp Internet từ trên không qua Dự án Loon (phát Internet từ bóng bay). Nhưng những áp lực gần đây đối với các công ty con của tập đoàn Alphabet phải chứng minh hiệu quả thực sự của các dự án, thì những quả bóng bay đẹp mắt của Dự án Loon cũng sẽ sớm tạm biệt bầu trời.

Đăng Khoa