Nhà sáng lập Oppo, Vivo tiết lộ cách “trèo lên đầu” Apple tại Trung Quốc

Ông Duan Yongping, nhà sáng lập Oppo và Vivo

Ông Duan Yongping là tỷ phú sáng lập Oppo và Vivo, hai thương hiệu smartphone “song sinh” làm khuynh đảo Apple tại Trung Quốc năm 2016. Từng bị xem là bản sao iPhone, họ từng bước thăng hạng và cuối cùng xếp trên cả “táo khuyết” về bảng xếp hạng doanh số di động tại quê nhà.

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên sau 10 năm của mình, ông Duan cho biết họ làm được điều này nhờ Apple không thích ứng được với tình hình cạnh tranh ở địa phương. Oppo và Vivo triển khai các phương pháp mà Apple không làm được, chẳng hạn thiết bị giá rẻ, cấu hình cao cấp vì lo rằng có thể gây họa ở nơi khác.

“Apple không thể đánh bại chúng tôi tại Trung Quốc vì ngay cả họ cũng có khiếm khuyết”, doanh nhân 56 tuổi nói. “Họ đôi khi khá bướng bỉnh. Họ làm ra nhiều thứ tuyệt vời như hệ điều hành chẳng hạn nhưng chúng tôi lại vượt qua họ ở các lĩnh vực khác”.

Dù vậy, không phải ông Duan không đánh giá cao nhà sản xuất iPhone. Thực tế, sự ám ảnh của tỷ phú Trung Quốc với đối thủ Mỹ giống như một tôn giáo: ông là nhà đầu tư lâu năm vào Apple và không hề phê bình người đứng đầu công ty. “Tôi đã gặp Tim Cook vài lần. Có thể ông ấy không biết tôi nhưng chúng tôi cũng đã nói chuyện. Tôi rất thích ông ấy”.

Apple không xác nhận được thông tin mà ông Duan đưa ra khi Bloomberg liên hệ. Song, ông Duan đã viết blog về các sản phẩm, cổ phiếu và hoạt động của Apple từ năm 2013, khi công ty mới bằng nửa giá trị so với bây giờ. Năm 2015, ông tranh luận lợi nhuận Apple có thể chạm mốc 100 tỷ USD trong vòng 5 năm. Tài sản của ông vẫn gắn liền với nhà sản xuất iPhone. Thậm chí ông còn sống tại Palo Alto, một nơi cách không xa trụ sở phi thuyền mới của hãng.

“Apple là một công ty xuất chúng. Đây là mô hình chúng tôi nên học hỏi. Chúng tôi không có ý định vượt qua bất cứ ai, trọng tâm chỉ là hoàn thiện bản thân”.

Ông Duan trong bữa ăn với tỷ phú Warrent Buffett

Ông Duan được báo chí địa phương phong là “Warren Buffett Trung Quốc”. Sinh tại tỉnh Giang Tây, ông bắt đầu sự nghiệp tại một nhà máy quốc doanh trước khi làm nên tên tuổi với các thiết bị điện tử.

Ông rời nhà máy năm 1990 khi Trung Quốc bắt đầu theo đuổi chủ nghĩa tư bản và mở cửa các ngành công nghiệp cho đầu tư tư nhân. Ông đến tỉnh Quảng Đông để điều hành một nhà máy điện tử trong giai đoạn khó khăn. Sản phẩm đầu tiên là máy chơi game “Subor” với hai khe cắm thẻ, cạnh tranh trực tiếp với “Family Computer” Nintendo. Thiết bị ngay lập tức gây sốt do không vấp phải đối thủ nào. Duan thậm chí còn mời ngôi sao Thành Long làm người đại diện cho Subor. Năm 1995, doanh thu từ Subor vượt mốc 1 tỷ nhân dân tệ.

Cũng trong năm này, ông lại ra đi thành lập doanh nghiệp mới khi công ty làm ăn thịnh vượng – phong cách ông lặp lại những năm sau này. Doanh nghiệp thứ hai là Bubugao BBK (tiến lên từng bước), nổi tiếng với dòng máy chơi nhạc MP3 và đầu VCD, sau đó sản xuất đầu chơi DVD cho các thương hiệu toàn cầu. Công ty con Bubugao Communication Equipment trở thành một trong các nhà sản xuất điện thoại phổ thông lớn nhất Trung Quốc khoảng năm 2000, đối đầu với Nokia và Motorola.

Mẫu iPhone đầu tiên năm 2007 đã mở đường cho Oppo và Vivo. Dù có chung một “cha đẻ” là ông Duan, hai thương hiệu cùng nhà lại cạnh tranh rất gay gắt với hai chiến dịch tiếp thị tay đôi tại các thị trường từ Ấn Độ đến Đông Nam Á. Triết lý bán hàng của họ phù hợp với các thị trường đang phát triển, theo Giám đốc nghiên cứu IDC Kiranjeet Kaur.

“Hai công ty hiểu trọn cách khai tác tối đa nhân lực, một điểm đặc biệt mà họ thừa hưởng từ ông Duan”, Nicole Peng, Giám đốc cao cấp Canalys đánh giá. Quan trọng hơn, họ hiểu được khán giả trẻ. “Nhiều giám đốc của họ còn trẻ và làm việc tại đây từ khi mới tốt nghiệp”.

Nỗ lực mới nhất của ông Duan nằm tại sân sau của Apple. Năm 2001, khi 40 tuổi, ông quyết định chuyển đến California (Mỹ) để tập trung vào đầu tư và từ thiện, sau đó đưa cả gia đình đến sống tại một biệt thự mua lại từ Chủ tịch Cisco John Chambers. Tuy nhiên, doanh nhân này chưa thể nghỉ ngơi.

Nửa sau những năm 2000, BKK trên bờ vực thất bại khi doanh số thiết bị cơ bản chậm lại. Những hãng như Huawei, Coolpad đang làm ra smartphone có giá khoảng 1.000 nhân dân tệ, đẩy BKK xuống chiếu dưới.