Vì đâu tỷ lệ thanh toán trực tuyến trong TMĐT vẫn "èo uột"?

Tại Diễn đàn Toàn cảnh thương mại điện tử 2017 mới đây, đại diện VECOM cho biết: theo dự đoán của Hiệp hội, thương mại điện tử tại Việt Nam có thể đạt 10 tỷ USD vào năm 2020, đạt tốc độ tăng trưởng khoảng 22% mỗi năm. Đây là con số hoàn toàn khả thi với thị trường có dân số 92 triệu người, trong đó 28% đã tham gia mua sắm trực tuyến, với mức chi tiêu 160 USD/người/tháng, chiếm 2,8% tổng mức bán lẻ.

Tuy nhiên, theo thống kê, tỷ lệ thanh toán trực tuyến trên tổng giao dịch TMĐT vẫn còn rất thấp, đạt 5% vào năm 2014 và tăng nhẹ lên 7% năm 2015. Đây là một rào cản không nhỏ đối với sự phát triển của TMĐT Việt Nam.

Nguyên nhân được "điểm mặt chỉ tên" vẫn là sự bất tiện trong kết nối thanh toán, cũng như tâm lý e ngại của không ít người mua hàng. Cùng đó là tỷ lệ sở hữu thẻ tín dụng còn chưa cao trong dân.

Theo các chuyên gia TMĐT, tâm lý chuộng thanh toán COD trong giao dịch TMĐT tại Việt Nam hiện đang đi ngược với xu thế chung trên toàn cầu là khuyến khích giao dịch qua thẻ hoặc ngân hàng trực tuyến. Nhưng để giải quyết bài toán này, cần đến sự chung tay của nhiều đơn vị trong mảng tài chính cũng như TMĐT.  Cụ thể, về phía ngân hàng, đó là nỗ lực khuyến khích hành vi thanh toán qua thẻ tín dụng hoặc internet banking. Về phía các nền tảng TMĐT, đó là tạo ra phương thức kỹ thuật thanh toán thuận lợi và an toàn cho người dùng khi tiến hành giao dịch trực tuyến.

Hiện, đã có một số đơn vị TMĐT nỗ lực hợp tác với các ngân hàng nhằm mang đến sự thuận tiện trong kênh thanh toán linh hoạt, khuyến khích người mua trải nghiệm và gia tăng thanh toán trực tuyến. Chẳng hạn như mới đây, kênh mua bán trực tuyến Shopee (Công ty TNHH Shopee Việt Nam) đã hợp tác với Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt (LienVietPostBank), ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) đồng loạt tung ra các chương trình ưu đãi khuyến khích thanh toán trực tuyến khi mua hàng online.

Theo đó, từ tháng 4 đến hết tháng 6/2017, LienVietPostBank giảm trực tiếp 100.000 VND cho các đơn hàng thanh toán trực tuyến thông qua hệ thống thẻ Mastercard khi mua hàng trên Shopee. Trong khi đó VPBank thông báo hoàn tiền lên tới 1,5 triệu đồng cho các chủ thẻ là khách hàng của Shopee trong thời gian ưu đãi. Còn Sacombank miễn phí hoàn toàn phí duy trì thẻ Visa cho cộng đồng người dùng Shopee khi mở mới.

Theo thống kê, số lượng cài đặt ứng dụng Shopee trên di động tại Việt Nam vào khoảng trên 4 triệu người, chưa tính các lượng khách hàng giao dịch trên website của sàn này. Con số này vẫn chưa "thấm tháp" với tổng số giao dịch TMĐT tại Việt Nam, song ít nhiều động thái này của Shopee cũng góp phần nâng tỷ lệ thanh toán trực tuyến.

Bên cạnh đó, có thể thấy đây là thời điểm hợp lý để các ngân hàng tìm kiếm sự hợp tác với các cộng đồng lớn, mở rộng lượng người dùng đồng thời khuyến khích giao dịch trực tuyến thông qua thương mại điện tử. Trong đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam mới đây của Chính phủ, kỳ vọng đến năm 2020, Việt Nam sẽ giảm mức giao dịch tiền mặt xuống dưới 10%.