Số hóa truyền hình qua vệ tinh dễ vướng vấn đề bản quyền

Số hóa truyền hình được lựa chọn kết hợp giữa hai phương thức mặt đất và vệ tinh. Ảnh minh họa: Internet

Phát sóng lên vệ tinh dễ vướng vấn đề bản quyền

Lộ trình số hóa truyền hình đã đi được 1 nửa chặng đường, với 13 tỉnh, thành đã hoàn thành tắt truyền hình analog chuyển sang phát sóng truyền hình số DVB-T2, với 50% dân số cả nước đã nằm trong vùng phủ sóng truyền hình số. Việc tìm giải pháp phủ sóng truyền hình số cho các địa phương còn lại thuộc nhóm 2, nhóm 3 cần được các địa phương quyết định sớm. Tại phiên họp thứ 13 Ban chỉ đạo Số hóa truyền hình mặt đất đã quyết định, tại các trạm phát chính và những trạm phát lại ở những khu vực có mật độ dân cư lớn, số lượng người xem đông sẽ phủ sóng số mặt đất, tại các trạm phát lại công suất nhỏ, phạm vi phủ sóng hẹp, mật độ dân cư thưa thớt nếu dùng hệ thống phát sóng số mặt đất hiệu quả thấp sẽ sẽ chấp nhận số hóa bằng vệ tinh.

Tính đến thời điểm này, đã có 61/63 đài PT-TH địa phương đã phát sóng kênh truyền hình thiết yếu lên vệ tinh (chỉ còn Lai Châu và Kon Tum là chưa phát sóng lên vệ tinh). Câu hỏi đặt ra là truyền hình vệ tinh có vai trò như thế nào khi thực hiện số hóa truyền hình.

Theo ông Đoàn Quang Hoan, Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện, với điều kiện địa hình như ở nước ta khả năng để phủ sóng truyền hình số mặt đất thay hoàn toàn tương tự mặt đất cả trạm chính và hàng trăm trạm phát lại là khó, vì hiệu quả đầu tư thấp, cho nên phải chấp nhận phương án dùng phủ sóng vệ tinh cho các vùng khó khăn.

Tuy nhiên việc phủ sóng truyền hình qua vệ tinh phải chấp nhận một số hạn chế như: Điều kiện thời tiết mưa ảnh hưởng tới thu xem, nhất là nước ta mùa mưa có lưu lượng mưa lớn. Thêm nữa là câu chuyện tràn sóng vì vấn đề bản quyền, VTV đã phải khóa kênh VTV2 và VTV3 trên vệ tinh vì phát qua vệ tinh sẽ bị vi phạm bản quyền với một số chương trình truyền hình. Các chương trình phim truyện, chương trình thể thao có bản quyền không phải tự do phát lên vệ tinh được.

Việc phủ sóng trên nhiều hạ tầng còn phụ thuộc vào nguồn kinh phí của các đài PT-TH địa phương. Theo bà Nguyễn Thị Vũ Anh, Giám đốc đài PT-TH Thái Nguyên, hiện vùng phủ sóng analog ở Thái Nguyên có 1 trạm phát chính và 7 trạm phát lại, tỉnh Thái Nguyên đặt mục tiêu khi số hóa truyền hình vùng phủ sóng truyền hình số phải ít nhất là bằng vùng phủ sóng analog thì không có doanh nghiệp truyền dẫn phát sóng nào đáp ứng được. Hiện tại Công ty RTB đã lắp 1 trạm phát chính và sắp tới sẽ có thêm 1 trạm phát lại, nhưng để lắp thêm 5 trạm phát lại ở Thái Nguyên là không thể. Do đó, để giảm áp lực khi triển khai số hóa truyền hình cần đẩy nhanh hỗ trợ đầu thu vệ tinh tại những vùng chưa thể triển khai trạm phát sóng số mặt đất. Mặc dù phát sóng lên vệ tinh có nhiều phát sinh về bản quyền và một số vấn đề khác nhưng Thái Nguyên vẫn chọn để mở rộng vùng phủ sóng cho người dân.