Thả 900 khối rạn xuống biển
Theo Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau, tỉnh này đang thực hiện Dự án "Thả rạn nhân tạo nhằm bảo vệ, tái tạo nguồn lợi sản kết hợp phát triển du lịch trên vùng biển tỉnh Cà Mau", trong giai đoạn năm 2019–2021, được sự hỗ trợ dự án từ Chính phủ Thái Lan địa phương, đã tổ chức thả 500 khối rạn xuống khu vực biển Tây tỉnh Cà Mau (được chia thành 5 cụm với 100 khối rạn/cụm). Cà Mau đã tiếp tục mở rộng diện tích rạn nhân tạo với thêm 400 khối rạn vào năm 2022 khi tiếp tục thực hiện chương trình bảo vệ và phát triển nguồn lợi sản.

Trong quá trình thả rạn nhân tạo, ngành chức năng địa phương đã phân công nhiệm vụ thả rạn, thông báo tình hình hoạt động khai thác sản tại khu vực thả rạn thường xuyên về Chi cục sản tỉnh Cà Mau để theo dõi, phân bổ thời gian cho các tàu thực hiện canh giữ rạn cho chính quyền địa phương và các bên có liên quan. Trong thời gian thực hiện dự án, định kỳ đơn vị phụ trách thường xuyên cử cán bộ quản lý để theo dõi, thu thập dữ liệu về hiện trạng các khối rạn và các loài sản xuất hiện tại khu vực rạn, thu thập mẫu để đánh giá hiệu quả phục hồi nguồn lợi sản tại các điểm thả rạn.
Kết quả triển khai đã xác định được vị trí thả rạn nhân tạo ở vùng biển Tây tỉnh Cà Mau, nơi có 900 khối rạn được thả xuống. Một khu vực rạn nhân tạo quản lý có chu vi 5,6 km với diện tích 1,88 km2 được bao quanh bởi vị trí này đã giúp ngăn chặn một số ngư lưới cụ có tác động tiêu cực đến hệ sinh thái vùng biển ven bờ.
Chi cục sản tỉnh Cà Mau tuyên bố rằng rạn nhân tạo đã phát triển mạnh mẽ như một nơi trú ẩn để bảo vệ cá con, cá còn non mới trưởng thành và một số loài cá có giá trị kinh tế, giá trị sinh cảnh khỏi các ngư lưới cụ khai thác mang tính diệt. Kết quả là, các loài sản có thể trú ngụ và phát triển trong một môi trường ổn định hơn. Chất lượng môi trường trong và quanh khu vực thả rạn cũng được cải thiện, các loài sinh vật đeo bám giá thể rạn gia tăng mắc xích trong chuổi thức ăn tự nhiên, tạo môi trường sống lý tưởng cho các loài sinh vật biển và khôi phục lại nguồn lợi sản.
Khu vực rạn nhân tạo ở vùng biển Tây tỉnh Cà Mau nằm dưới sự quản lý của Chi cục sản tỉnh Cà Mau và được thành lập với tên gọi "Tổ đồng quản lý bảo vệ và khai thác khu vực thả rạn nhân tạo" (gọi tắt là THT) gồm 15 thành viên tham gia với 33 tàu cá của các thành viên trong THT thường xuyên thay phiên có mặt tại khu vực bãi rạn để bảo vệ.
Hợp đồng hợp tác và quy chế hoạt động được tuân thủ khi các thành viên THT hoạt động. Quy trình làm việc đều có kế hoạch thay phiên tàu canh giữ khu vực biển thả rạn, tàu canh giữ có bảng báo để thông báo và thông báo cho cộng đồng ngư dân trong và xung quanh khu vực về hoạt động của mình.
Theo nghiên cứu, với kết quả lặn khảo sát nguồn lợi sản trước khi thả rạn không tìm thấy được loài nào ở 5 điểm khảo sát, việc tổ chức tốt công tác bảo vệ khu vực rạn nhân tạo đã tạo ra hiệu quả tích cực trong việc phát triển nguồn lợi sản. Tuy nhiên, hệ sinh thái tại đây đã phục hồi đáng kể sau khi thả rạn hơn 10 tháng, với hơn 78 loài đại diện thường xuyên được phát hiện thông qua các lần lặn quan sát.
Mật độ cá chiếm ưu thế với 48 loài đã được phát hiện chiếm 61,5%, tiếp theo là nhóm động vật sống ở tầng đáy rạn với 23 loài chiếm 29,5% và nhóm động vật đeo bám theo rạn với 7 loài chiếm 9%. Việc khôi phục lại nguồn lợi sản đã tạo ra hiệu ứng về tuyên truyền người dân địa phương tích cực tham gia bảo vệ nguồn lợi sản để phát triển nghề cá bền vững.
.jpg)
Ngoài ra, rạn nhân tạo triển khai đã giải quyết việc làm, nâng cao hiệu qủa kinh tế cho ngư dân địa phương và góp phần tạo thêm sinh kế cho người dân. Kết quả trước mắt đã giải quyết việc làm cho một số lượng lớn người dân địa phương. Rạn nhân tạo đang triển khai đã phát sinh thêm nghề mới ở địa phương là lặn biển và tổ chức câu cá giải trí tại khu vực thả rạn thông qua phỏng vấn. Kết quả là, ngư dân có thể tăng thêm thu nhập, giải quyết thêm việc làm thông qua sinh kế.
Hiệu quả cao
Theo Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau, kết quả điều tra trước và sau khi thả rạn, hiệu quả về thu nhập của ngư dân trong khu vực cho thấy rằng nguồn lợi sản trong ngư trường có sự thay đổi đáng kể. Kết quả là thu nhập của các nghề cũng tăng lên.
Cụ thể, nghề lưới rê có sản lượng khai thác trung bình sau khi thả rạn tăng khoảng 76 kg/chuyến, lợi nhuận tăng hơn 6,5 triệu đồng/chuyến. Với kích thước mắt lưới lớn, khai thác chọn lọc các loài có giá trị kinh tế (cá thu, cá bớp, cá chét, bè...); nghề lồng xếp, sản lượng khai thác thường tăng hơn 295 kg/chuyến từ trạng thái thả rạn, lợi nhuận tăng hơn 14 triệu/chuyến; nghề câu mực, sản lượng khai thác điển hình của nghề này sau khi thả lưới tăng 13 kg/chuyến; và nghề ốc bẫy mực sản lượng khai thác sau khi thả lưới tăng lên 125 kg/ chuyến, lợi nhuận gần 17 triệu/chuyến.

Ban đầu chỉ xác định được 40 loài thương phẩm trong các mẻ khai thác, trong đó có 25 loài cá, 8 loài giáp xác và 7 loài thân mềm. Kết quả khảo sát thành phần loài thương phẩm của các ngư dân khai thác trước và sau khi thả rạn cho thấy điều này. 97 loài cá, 15 loài giáp xác và 20 loài thân mềm có mặt trong số các loài thương phẩm được tìm thấy trong các mẻ sau khi chúng được thả rạn, khiến số lượng loài này tăng lên đáng kể.
Theo Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau, đây là tín hiệu rất tích cực trong việc sử dụng rạn nhân tạo làm nơi trú ẩn cho các loài sinh vật biển phát triển. Thông qua đó, nguồn lợi sản còn non theo thời gian sẽ phát tán vào vùng biển, tạo ra một môi trường ổn định cho ngư dân khai thác bền vững và có tác động tích cực đến việc bảo vệ nguồn lợi sản để khai thác bền vững trong tương lai.
"Sự xuất hiện của các loài cá như cá bớp, cá thu, cá bè, cá nhồng, cá mú, cá hường... cho thấy chuỗi mắc xích thức ăn tự nhiên trong hệ sinh thái vùng rạn đang có dấu hiệu phục hồi tích cực. Đặc biệt, có sự xuất hiện của một số loài cá có giá trị sinh cảnh, chẳng hạn như cá bướm, cá thia, cá hoàng hậu đuôi trắng, nguồn lợi sản của khu vực rạn đang phục hồi, đã thu hút được sự quan tâm của cộng đồng ngư dân địa phương trong việc bảo tồn nguồn lợi sản", một lãnh đạo Chi cục sản tỉnh Cà Mau cho biết.
Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau đề xuất cấp trên có thể triển khai thả rạn nhân tạo để mở rộng thêm diện tích hiện có và nhân rộng thêm tại các khu vực biển khác có điều kiện tương đồng, điều này chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả cao trong công tác bảo vệ và phát triển nguồn lợi sản. Từ đó, đưa ngành khai thác sản đến một nghề cá bền vững là phù hợp với chủ trương hiện tại.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống