AmCham cảnh báo dự thảo Luật An ninh mạng có nguy cơ tạo rào cản phát triển kinh tế số

Ông Adam Sitkoff, Giám đốc Điều hành, Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội

Trao đổi tại hội thảo góp ý “Hoàn thiện dự án Luật An ninh mạng” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tổ chức ngày 9/10, ông Adam Sitkoff, Giám đốc Điều hành, Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội bày tỏ Hiệp hội này ủng hộ mục tiêu của Việt Nam trong việc thúc đẩy sự phát triển của Internet và nền kinh tế kỹ thuật số, đồng thời đảm bảo an toàn thông tin và bảo vệ người sử dụng Internet.

Tuy nhiên, phía AmCham cho rằng dự thảo Luật còn nhiều điểm chưa rõ ràng, hoặc có thể tiềm ẩn sự bất lợi.

Cụ thể, thay vì có phạm vi quá rộng, phía AmCham khuyến nghị Dự thảo Luật chỉ nên giới hạn trong phạm vi đảm bảo an ninh mạng và hệ thống thông tin nói chung.

Cùng đó, sự thiếu rõ ràng và trách nhiệm mà các doanh nghiệp sẽ phải thực hiện có thể cản trở tính sáng tạo, đổi mới trong hoạt động cung cấp dịch vụ Internet. Và trên quy mô rộng hơn có thể cản trở sự phát triển của nền kinh tế kỹ thuật số Việt Nam. Những yêu cầu liên quan đến lưu trữ dữ liệu có nguy cơ làm tăng chi phí hoạt động kinh doanh tại Việt Nam đối với cả doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Đặc biệt, những doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ bị tác động lớn hơn do có ít nguồn lực hơn trong việc đảm bảo tính tuân thủ về yêu cầu lưu trữ dữ liệu, những yêu cầu nghiêm ngặt về kiểm toán và các yêu cầu tuân thủ khác.

Cũng theo ông Adam Sitkoff, Dự thảo Luật có thể không nhất quán với những cam kết WTO. Việc áp dụng những quy trình, thủ tục thẩm định không rõ ràng có thể tạo ra những rào cản kỹ thuật không cần thiết trong hoạt động thương mại, hoặc sự thiếu nhất quán giữa quy định trong nước và cam kết của Việt Nam tại WTO.

“Theo khuyến nghị của chúng tôi, Chính phủ Việt Nam nên rà soát lại những quy định trong Dự thảo Luật và điều chỉnh cho phù hợp hơn với thông lệ quốc tế”, ông Adam Sitkoff nói, đồng thời bày tỏ quan điểm hoan nghênh sự xóa bỏ các điều khoản áp đặt hình sự đối với việc không tuân thủ Dự thảo Luật. Tuy nhiên Dự thảo Luật vẫn đề cập đến khả năng bị truy tố trách nhiệm hình sự, cần có sự rõ ràng những điều khoản nào có thể làm phát sinh trách nhiệm hình sự.

Yêu cầu liên quan đến lưu trữ dữ liệu có nguy cơ làm tăng chi phí hoạt động kinh doanh cho cả doanh nghiệp trong và ngoài nước

Quan điểm của Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội cũng cho thấy, việc bảo vệ an ninh môi trường mạng là một quá trình phức tạp, nhưng lại không có sự đảm bảo 100%. Do đó, chỉ nên khởi tố hình sự đối tượng có mục đích gây bất ổn môi trường mạng chứ không phải những nạn nhân của những hành vi có ý đồ xấu.

Đề xuất của AmCham nêu rõ, Chính phủ nên bỏ những điều khoản liên quan đến khởi tố hình sự hoặc chỉ hạn chế áp dụng đối với nhưng đốỉ tượng có ý đồ xấu một cách rõ ràng.

Trao đổi thêm, đại diện AmCham cho hay thay vì tự xây dựng từ đầu bộ thông lệ quản trị rủi ro, việc tận dụng những phương pháp đã được thử nghiệm, kiểm chứng do ngành phát triển và được áp dụng trên thế giới sẽ giúp Chính phủ Việt Nam có được một xuất phát điểm hữu ích giúp nhanh chóng nâng cao cấp độ hệ sinh thái an ninh mạng, đảm bảo hiệu quả tuân thủ và tạo cơ hội trao đổi, chia sẻ và học hỏi lẫn nhau.

Đáng chú ý, Dự thảo Luật yêu cầu thông tin cá nhân và dữ liệu quan trọng chỉ được lưu giữ bên trong lãnh thổ Việt Nam. Thực tế này sẽ hạn chế khả năng tiếp cận những công nghệ và dịch vụ dựa trên việc truyền tải dữ liệu quốc tế của người dùng, doanh nghiệp và cơ quan chính phủ Việt Nam (ví dụ dịch vụ đám mây, công cụ chống gian lận).

Phía AmCham cũng bày tỏ không nên yêu cầu khu vực tư nhân phải chủ động giám sát và quản lý hoạt động Internet. Việc yêu cầu khu vực tư nhân giám sát và quản lý tất cả các hoạt động Internet là không khả thi, đồng thời cũng nằm ngoài mong muốn của khu vực này mặc dù họ luôn sẵn sàng phối hợp với Chính phủ để ứng phó lại với những âm mưu sử dụng Internet để tạo cơ hội hoặc để thực hiện những hành vi xấu.

“Chúng tôi đánh giá cao nỗ lực của Bộ Công an trong việc giải quyết các vấn đề an ninh mạng, cũng như việc Bộ tố chức quá trình tham vấn một cách công khai, minh bạch và toàn diện. AmCham sẽ tiếp tục đóng vai trò hữu ích và mang tính xây dựng không chỉ trong việc góp ý, mà còn tìm ra giải pháp và ủng hộ một môi trường kinh doanh tốt hơn tại Việt Nam”, ông Adam Sitkoff nhấn mạnh.