Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Netscape phiên bản 1.0

Nhân loại đã kết nối được với nhau nhờ việc khám phá ra World Wide Web, mạng lưới thông tin diện rộng được phát minh vào năm 1989. Tuy nhiên, các hệ thống trên thế giới lại kết nối với nhau một cách riêng biệt dẫn tới nhu cầu phải có một phương thức ‘duyệt’ chung, khái niệmtrình duyệt web vì thế đã ra đời.

Năm 1994, doanh nhân Jim Clark cùng cậu sinh viên Marc Andreessen đã thành lập Mosaic Communications Corporation. Mosaic là tên của phần mềm cho phép người dùng truy cập các nội dung khác nhau trên trang web. Andreessen đã thực hiện dự án này khi vẫn đang làm việc ở Trung tâm Quốc gia về Ứng dụng siêu máy tính (NCSA) ở Đại học Illinois (Mỹ).

Clark, người trước đó đã sáng lập ra Silicon Graphics vào năm 1981, đã lôi kéo vài đồng nghiệp thân thiết làm việc ở dự án mới Mosaic này. Tương tự, Andreessen cũng lôi kéo vài đồng niên ở NCSA làm việc cho công ty mới của mình. Tháng 10/1994, đội ngũ này đã phát hành phiên bản Mosaic Netscape 0.9. Đến tháng 12 cùng năm, họ đổi tên công ty thành Netscape Communications và phiên bản 1.0 của trình duyệt Netscape Navigator chính thức ra đời từ đây.

Là những người có tầm nhìn, cha đẻ của Netscape hiểu rằng trình duyệt web sẽ trở thành một công cụ mang tính cách mạng và đặt nền móng cho kỷ nguyên số hóa toàn cầu. Vì thế, ban đầu Netscape được cung cấp miễn phí cho các cá nhân, nhà nghiên cứu và các học viện.

Người dùng thương mại phải mua bản quyền trình duyệt với giá 99 USD/người, bao gồm bảo hành và hỗ trợ khách hàng. Tương tự, người ta cũng có thể ra hàng vi tính mua một hộp đĩa cài Netscape với giá khoảng 40 USD/đĩa, dù mô hình thu phí này cuối cùng cũng chẳng thể tồn tại được lâu.

Thời điểm đó, Netscape chính là đầu tiên và duy nhất, không có một một đối thủ nào cạnh tranh ở mảng trình duyệt web.

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Trang chủ Boeing năm 1997 khi công ty này giới thiệu máy bay thế hệ mới Boeing 737-700
Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Trang chủ Intel năm 1997 khi công ty này giới thiệu chip Pentium 150Mhz

Ngày 09/08/1995, Netscape tiến hành IPO với giá 28 USD mỗi cổ phiếu, gấp đôi so với định giá ban đầu. Kết thúc phiên giao dịch hôm đó, giá trị cổ phiếu của công ty là 75 USD, tương đương vốn hóa 3 tỷ USD. Phát súng đầu tiên của Netscape đã mở ra một giai đoạn đen tối mà sau đó đi vào lịch sử Mỹ là thời kỳ bong bóng dot-com (hay bong bóng Internet), do sự bùng nổ đầu tư vào các công ty Internet.

Đấy là thời kỳ hoàng kim cho các cửa hàng máy tính ở Mỹ, khi mặt hàng này liên tục hết nhẵn. Và chỉ cần một chiếc máy tính kết nối dial-up với điện thoại, bạn sẽ nghe thấy những tiếng tút-tít quen thuộc báo hiệu kết nối Internet thành công. Mở Netscape lên và bắt đầu lướt web, một kỷ nguyên kết nối con người chưa từng có sẽ hiện ra.

Ở thời điểm Netscape ngủ quên trên chiến thắng, trong đêm đen đối thủ Microsoft đã âm thầm làm ra một thứ vũ khí tuyệt mật. Chỉ vài ngày sau buổi chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu của Netscape, gã khổng lồ Microsoft âm thầm tung raInternet Explorer (IE) 1.0 tích hợp trong hệ điều hành Windows 95.

Cho đến phiên bản 3.0 phát hành tháng 08/1996, Bill Gates đã bắt kịp đối thủ về mặt công nghệ trình duyệt. Chậm mà chắc, IE dần dần chiếm lĩnh thị phần của Netscape bằng việc được cài đặt sẵn trong tất cả các thiết bị dùng hệ điều hành Windows.

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Biểu đồ cho thấy thị phần giảm dần của Netscape

Lúc này, Netscape vẫn tiếp tục làm việc trên hai phiên bản trình duyệt riêng biệt là Navigator và Communicator dù những cập nhật sau đó khiến người dùng khó mà phân biệt cả hai. Đầu năm 1998, công ty quyết định tung ra mã nguồn mở của Communicator, nhờ đó thúc đẩy sự hình thành của dự án Mozilla, mà sau này được biết đến với cái tên trình duyệt Firefox nổi tiếng.

Tốc độ phát triển phiên bản mới của Netscape bắt đầu chậm lại sau khi tung ra mã nguồn, nhưng Microsoft thì không. Đến năm 1999, Microsoft chính thức chiếm lấy phần lớn thị phần, đẩy Netscape xuống vực thẳm, dù đồng thời cũng khiến Internet Explorer rơi vào tầm ngắm chống độc quyền của Bộ Tư pháp Mỹ.

Đến khi IE 5.0 ra đời, Microsoft đã hoàn toàn tạo ra được một siêu trình duyệt web. Việc duyệt web lúc này là nhanh hơn rất nhiều với đồ họa có chiều sâu dù băng thông Internet vẫn còn khá chậm. Ngược lại, trình duyệt Netscape ngập tràn lỗi, chậm chạp và còn dễ bị treo máy với vô số phiên bản chồng chéo gây hiểu nhầm cho người dùng.

Kỷ lục được ghi lại vào thời đó cho thấy Microsoft đã bỏ ra hơn 100 triệu USD mỗi năm để phát triển IE vào cuối thập niên 90s, với hơn 1.000 người làm việc trên dự án này.

Năm 1998, dù đã thoái vị nhưng AOL vẫn nhìn ra tiềm năng của trình duyệt Netscape và bỏ ra 4,2 tỷ USD để mua lại. Thương vụ mua bán kỷ lục ngày đó đã được chứng minh là một quyết định sai lầm.

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Netscape Communicator 4.76 chạy trên Windows

Quá trình phát triển trình duyệt Navigator/Communicator, mà sau này là Netscape, đã rất chậm chạp kể từ ngày đó. Kể cả khi có được lợi thế từ dự án Mozilla, AOL vẫn không thể phát hành Netscape 6 cho đến đầu năm 2000, đẩy bản thân tụt lại rất xa trong cuộc chiến trình duyệt. Hai năm tiếp theo, Netscape phải vật lộn để tồn tại.

Tháng 08/2002, Netscape 7 được phát hành nhưng cũng là lúc bắt đầu mờ nhạt dần. Những năm tiếp theo, AOL đóng bộ phận Netscape và sa thải phần lớn nhân sự. Việc phát triển vẫn tiếp diễn trong một vài năm tiếp theo nhờ lợi thế là mã nguồn của Firefox, nhưng không có một phiên bản đáng chú ý nào được ra mắt.

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Netscape 6.0

Năm 2005, AOL chuyển giao việc phát triển cho một công ty bên ngoài có tên gọi Mercurial Communications của Canada. Công ty này phát hành Netscape Browser 8 vào tháng 05/2005. Vài phiên bản lặp lại đã được tung ra trong hai năm tiếp theo, với bản 8.1.3 ra mắt tháng 04/2007. Đây cũng là bản cập nhật cuối của Mercurial.

Không muốn xa đứa con tinh thần của mình mà không nói lời tạm biệt lần cuối, AOL lại đưa Netscape về để phát triển nội bộ. Công ty một lần nữa đổi tên trình duyệt thành Netscape Navigator và tung ra phiên bản 9.0 vào tháng 10/2007. AOL tiếp tục hỗ trợ vài tháng nữa trước khi quyết định rút ống thở của dự án này.

Chuyện gì đã xảy ra với trình duyệt Netscape vang bóng một thời?
Netscape phiên bản cuối cùng

Ngày 20/02/2008, phiên bản gần như cuối cùng của Netscape Navigator được đẩy lên (bản 9.0.0.6). Trình duyệt vang bóng một thời chính thức ngừng hoạt động, dù một số công cụ tích hợp dữ liệu cá nhân với trình duyệt Flock và Firefox vẫn hoạt động một thời gian ngắn sau đó.

Với những người hoài cổ, Netscape Navigator 9 vẫn được lưu trữ đâu đó trên một số trang web. Tuy nhiên, thực tế đây không phải trình duyệt gốc Netscape mà là nhân Firefox với giao diện Netscape tùy biến mà thôi.

Một trang web có tên OldVersion, nơi lưu trữ tất cả những phần mềm từ xa xưa đến nay, vẫn còn giữ Netscape 1.0 bản chuẩn. Tuy nhiên, để sử dụng các phần mềm đồ cổ này, người dùng phải sử dụng những hệ điều hành cổ xưa tương ứng.

Theo ICTnews

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống

Nguồn tin:

 

Tham gia bình luận