Quảng cáo độc hại có xu hướng ngày càng tăng

Phimmoi.net là một trong số các trang vi phạm bản quyền ở Việt Nam.

Tại Diễn đàn bản quyền Việt Nam – Hàn Quốc được tổ chức tại Hà Nội mới đây, ông Lee Chang Hyun, Phó Giám đốc Đài MBC cho biết, theo các số liệu thống kê mới nhất người dân đang ngày càng rời xa tivi, thay thế vào đó là họ xem các nội dung trên điện thoại thông minh và máy tính xách tay. Nhất là giới trẻ trong độ tuổi 10-20 dùng điện thoại thông minh ngày càng nhiều, tivi không còn là kênh giới trẻ xem nhiều nhất nữa, mà họ chủ yếu xem trên mobile và các nền tảng khác.

Do sự chuyển dịch của khán giả từ tivi sang màn hình nhỏ hơn đã gián tiếp gia tăng số lượng các trang cung cấp dịch vụ bất hợp pháp. Điều đáng quan ngại là số lượng các dịch vụ VOD lậu được xem nhiều một cách quá mức và người xem không phải thanh toán chi phí. Ông Lee Chang Hyun cung cấp số liệu thống kê cho biết, dịch vụ lậu chiếm vị trí số 1, độc tôn trong các dịch vụ VOD chủ yếu (34,8%), trong khi các dịch vụ chính thống khác được xem nhiều nhất cũng chỉ ở mức 12,8%. Mức độ hài lòng của dịch vụ lậu cũng chiếm vị trí số 1 (3,74%), có đến gần 99% người xem dịch vụ lậu cho biết sẽ tiếp tục duy trì sử dụng, hoặc sẽ sử dụng nhiều hơn nữa.

Ở Hàn Quốc, thị trường kỹ thuật số đang có sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nội dung hợp pháp và nội dung lậu. Do sự phát triển của các phương tiện truyền thông kỹ thuật số, số lượt theo dõi không theo thời gian thực của khán giả ngày càng gia tăng mạnh mẽ.

Theo kết quả điều tra về số lượt tìm kiếm tivi kỹ thuật số, Hàn Quốc nằm trong số 5 quốc gia chịu thiệt hại nhiều nhất từ việc xâm phạm bất hợp pháp, ước tính thiệt hại lên tới 1.000 tỷ won. Theo kết quả nghiên cứu thực tiễn của MBC vào năm 2016, số lượt sử dụng lậu trên YouTube và các trang mạng trực tuyến đạt 61 triệu lượt xem, gấp 3 lần so với số lượt xem hợp pháp trên truyền hình cáp, IPTV (19 triệu lượt).

Trong đó, một hệ sinh thái phát sóng lậu đã hình thành với các loại hình phát lậu như: Torrent (đây chính là thủ phạm chính của việc xâm hại lậu), phương pháp tải lậu bằng cách chia sẻ file giữa các cá nhân với nhau (P2P). YouTube, Daily Motion, Todou là những trường hợp điển hình cho việc tự xâm hại và lưu trữ các đường link video lậu. Ngoài ra còn có các hình thức như tải lên web toàn cầu nội dung và cung cấp các đường link trực tuyến, các ứng dụng di động được phân phối mở rộng các trang web qua các App store, hay là dịch vụ IPTV sử dụng miễn phí những kênh truyền hình trên toàn thế giới thông qua thiết bị Settop Box…

Ông Lee Chang Hyun cho hay, lợi nhuận từ quảng cáo thu được của hệ sinh thái phát sóng lậu trên thế giới lên đến 20 triệu USD mỗi năm, việc xâm hại bản quyền đã được công nghiệp hóa để đa dạng nội dung và thu hút người dùng, nhằm thu tiền từ quảng cáo.

Theo ông Nguyễn Quang Đồng, Viện trưởng Viện nghiên cứu chính sách và Phát triển truyền thông (IPS), ở Việt Nam có đến 44/50 website vi phạm bản quyền nhiều nhất được hỗ trợ bởi các công ty cung cấp dịch vụ quảng cáo, trong đó có tới 66% website vi phạm được hỗ trợ bởi nhiều hơn 1 công ty cung cấp dịch vụ quảng cáo.

Theo nghiên cứu của VSA từ tháng 5/2017 đến tháng 8/2017, xu hướng quảng cáo độc hại trên các trang vi phạm bản quyền ngày càng tăng, số lượng quảng cáo độc hại trên các trang web vi phạm bản quyền tăng từ 51% lên 57%. Trong đó nội dung quảng cáo độc hại thì 19% là các phần mềm độc hại, 7% là văn hóa phẩm đồi trụy, 46% là quảng cáo cờ bạc, 26% là sản phẩm không được kiểm duyệt.

Do đó, biện pháp ngăn chặn xâm hại bản quyền được đại diện của MBC và IPS đưa ra để chặn nguồn phát sóng lậu, bao gồm: Ngoài biện pháp liên kết để ngăn chặn và gỡ bỏ link lậu, thì biện pháp chặn nguồn lợi nhuận quảng cáo cũng là một biện pháp hữu hiệu. Việc ứng phó trên phương diện pháp luật, kiện ra tòa án cũng cần được sử dụng, hay yêu cầu các ISP chặn và gỡ nội dung vi phạm. Hoặc có thể xây dựng một bản “danh sách đen”, bêu tên các doanh nghiệp cố tình quảng cáo trên các web lậu trong danh sách đen này.