Liên tiếp khủng hoảng, Uber có “chết” như dự báo của ông Nguyễn Thành Nam?

Trong sự kiện “Đối thoại doanh nghiệp tỉ đô” do Tạp chí Nhịp cầu Đầu tư tổ chức tuần trước, ông Nguyễn Thành Nam đã có câu hỏi thú vị dành cho đại diện 3 doanh nghiệp tỉ đô tại Việt Nam rằng, Uber quý I/2017 tiếp tục lỗ hơn 700 triệu USD mặc dù dịch vụ rất tốt, khách hàng hài lòng. Liệu kiểu doanh nghiệp như Uber có tồn tại được không?

Ông Nguyễn Thành Nam (cầm micro) trong chương trình "Đối thoại cùng doanh nghiệp tỷ đô" - Ảnh: chungta

Cả 3 đại diện doanh nghiệp doanh thu hơn 1 tỷ USD là Thế Giới Di Động, Vietjet, Massan Nutri Science đều tin tưởng khả năng thành công của công ty khởi nghiệp nổi tiếng toàn cầu. Họ lý giải Uber có sản phẩm tốt, có khách hàng thì dù có lỗ vẫn sẽ tìm được cách mang lại lợi nhuận, vấn đề chỉ là thời gian.

Có quan điểm trái ngược với cả 3 vị trên, cựu Tổng giám đốc tập đoàn FPT, hiện là Phó chủ tịch HĐQT Trường Đại học FPT, đồng ý rằng xu hướng kinh tế chia sẻ phải diễn ra, tuy nhiên Uber là công ty đi đầu, mà đi đầu thì dễ “chết”. Có thể doanh nghiệp cũng theo xu hướng nhưng đi sau Uber sẽ thành công.

Ông Nam còn nói vui khi muốn cá cược với 3 lãnh đạo công ty khách mời rằng trong vòng 5 năm nữa Uber có còn lỗ không. “Cứ lỗ hoài như vậy chắc phải thôi (ngừng kinh doanh – PV)”, một trong những người sáng lập FPT từ những ngày đầu dự đoán.

Dù những lý do ông Nam đưa ra không liên quan đến chuỗi sự kiện gần đây của Uber nhưng những khủng hoảng mà công ty này gặp phải đang có chiều hướng củng cố kết luận của ông. Liệu Uber có “thôi” sau những rắc rối từ đầu năm đến nay hay họ sẽ vượt qua khó khăn? Một câu hỏi khó có lời đáp.

Chuỗi tai ương

Vận xui đầu năm của Uber được đánh dấu bằng động thái tẩy chay Uber hồi tháng Giêng năm nay với lời kêu gọi xoá ứng dụng gọi xe này khỏi smartphone lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội Twitter với hastag #DeleteUber.

Giới tài xế taxi phản đối Uber tại New York hồi tháng 1/2017 - Ảnh:Spencer Platt/Getty Images

Chiến dịch này thực chất là một sự trả đũa Uber vì đã có động thái khiêu khích và góp phần vô hiệu hoá cuộc đình công do Liên minh Taxi của thành phố New York, với đa số thành viên của nghiệp đoàn là người nhập cư đến từ khắp nơi trên thế giới, tổ chức nhằm phản ứng lại lệnh hạn chế nhập cư của tân Tổng thống Mỹ.

Trong tháng Hai, cú sốc tiếp theo dành cho startup gọi xe lừng danh này đã đến qua những bài viết phơi bày thực trạng phân biệt đối xử theo giới tính và những vụ quấy rối tình dục trong công ty qua lời kể của Susan Fowler, một cựu kỹ sư của Uber.

Đây chính là hồi chuông báo động về vấn đề văn hoá công ty có thể tác động lớn đến sức mạnh của Uber và có thể gây ra đại khủng hoảng nếu không được xử lý đúng đắn.

Vào những ngày cuối tháng Hai, Uber tiếp tục nổi bật trên mặt báo trước cáo buộc đánh cắp bí mật thương mại từ Waymo, công ty xe tự lái trực thuộc Alphabet (Google).

Ngay sau đó, một đoạn video về cuộc cãi nhau nảy lửa giữa CEO Uber và tài xế Uber về vấn đề giá cước ngay trên xe đã xuất hiện trên mạng tiếp tục chuỗi khủng hoảng truyền thống từ trước của công ty này.

Song song với những khủng hoảng truyền thông, Uber phải đương đầu với khó khăn về nhân sự khi hàng loạt lãnh đạo cấp cao hoặc từ chức hoặc bị sa thải chỉ trong vài tháng trở lại đây.

Mới đây nhất vào ngày 13 tháng 6, CEO kiêm nhà sáng lập Travis Kalanick tuyên bố tạm vắng mặt khỏi công ty một thời gian nhằm tưởng nhớ người mẹ vừa qua đời bởi tai nạn.

Tiếp theo đó là David Bonderman, thành viên ban quan trị Uber đã nộp đơn xin từ chức sau khi ông này có bình luận mang tính chất phân biệt giới tính tại cuộc họp công ty cùng ngày.

Trước đó, từ tháng Hai đến đầu tháng Sáu, đã có một loạt lãnh đạo của Uber rời khỏi công ty vì nhiều lí do: phó chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật Amit Singhal, chủ tịch phụ trách về thương hiệu Jeff Jones, giám đốc truyền thông Rachel Whetstone, giám đốc kinh doanh Emil Micheal.