PC sắp đến hồi "cáo chung"?

Tuần này, vẫn là hai công ty từng điều khiển toàn bộ cuộc cách mạng PC, Apple và Microsoft, cùng ra mắt những chiếc máy tính mới. Microsoft, người khổng lồ về phần mềm nhưng lại là kẻ đến sau trong cuộc đua phần cứng, xuất hiện với một máy tính All-in-One mới. Đây là "nguyên cớ" cho những cuộc tranh luận mới về vai trò của PC.

Những hình ảnh sẽ không thể thấy lại đối với PC nữa.

Ngày tàn của PC

Apple, người tạo ra những chiếc PC đáng tin nhất, lợi nhuận nhất và hay bị sao chép nhất (cho dù chưa bao giờ là người dẫn dắt thị trường) lại ra mắt một phiên bản mới cho dòng laptop danh tiếng của họ, MacBook Pro. Những người hâm mộ cuồng nhiệt và các phóng viên công nghệ vẫn túc trực để chào đón các tin tức đó về họ. Những người chờ đón chiếc Macbook mới sẽ thích hoặc ghét nó, còn những người đã từng ấn tượng về dòng tablet Surface của Microsoft hẳn sẽ rất thích thú với chiếc Surface Studio mà họ mới giới thiệu.

Đó là thực tế mà những chiếc PC phải đối mặt: với phần lớn mọi người, sự hồi hộp đã không còn. Đó là vì chiếc PC giờ đây đã trở thành một món đồ trang trí trong đời sống kỹ thuật số của họ. Bạn sẽ không muốn sống thiếu nó. Nhưng bạn đã không còn hào hứng về nó nữa, cũng không khoe khoang về nó, cũng như không thay thế nó thường xuyên nữa, và cũng chẳng mong chờ một cuộc cách mạng về tính năng như trước đây.

Do vậy sẽ không lạ nếu ai đó cho rằng, toàn bộ sự hứng thú của công chúng với hai sự kiện ra mắt sản phẩm mới trong tuần này cũng chẳng bằng được một buổi ra mắt một chiếc iPhone hay Galaxy mới của Samsung, cũng như chiếc Google Pixel vừa xuất hiện. Nó thậm chí còn ít hơn đáng kể.

Vào tháng trước, khi Apple giới thiệu chiếc iPhone 7 mới với thiết kế hầu như không đổi, họ đã phải thuê một hội trường khổng lồ ở trung tâm thành phố với hàng ngàn chỗ ngồi. Nhưng đối với sự kiện ra mắt chiếc Macbook Pro tuần này, họ chỉ sử dụng một khán phòng của công ty với chỉ vài trăm chỗ ngồi, cho dù những thay đổi trên chiếc Macbook mới còn nhiều hơn so với chiếc iPhone 7.

Trên thực tế, chiếc iPhone đang là sản phẩm chính mà Apple bán, cho dù dòng Mac cũng không bị sa sút mấy. Đó vẫn là một mảng kinh doanh với doanh thu hơn 20 tỷ USD trong những năm gần đây. Nhưng những chiếc PC đã không còn phấn khích như smartphone. Trên thực tế, người dùng và doanh nghiệp giờ xem PC như một công cụ nền tảng cơ bản, với rất ít sự sáng tạo đột phá, và họ cũng không thường xuyên mua máy mới nữa.

Chỉ hai tuần trước, hãng nghiên cứu Gartner Inc. cho biết doanh số PC đã giảm tám quý liên tiếp, chuỗi giảm liên tiếp kéo dài nhất trong lịch sử ngành công nghiệp này.

Gartner cho rằng nguyên nhận đến từ 2 yếu tố: “Sự kéo dài tuổi thọ của một chiếc PC, vốn có nguyên nhân đến từ sự dư thừa thiết bị của người dùng, và nhu cầu máy tính yếu của người dùng ở các thị trường mới nổi.” Nhà phân tích trưởng Mikako Kitagawa bổ sung.

“Theo khảo sát công nghệ trên các cá nhân của chúng tôi vào năm 2016, phần lớn người tiêu dùng sở hữu, sử dụng, ít nhất ba loại thiết bị khác nhau ở các thị trường trưởng thành. So với các thiết bị này, PC không phải là một thiết bị ưu tiên cao cho đa số người tiêu dùng, vì vậy họ không cảm thấy cần thiết phải nâng cấp chiếc PC thường xuyên như trước đây. Một số người thậm chí còn quyết định không bao giờ nâng cấp tiếp chiếc PC nữa.”

Thiết bị gây hào hứng ở các thị trường mới nổi giờ là smartphone

Tại các thị trường mới nổi, mọi việc còn tồi tệ hơn. Nhiều người còn chưa bao giờ sở hữu một chiếc PC từ trước đến nay, đối với họ, thiết bị mang lại cảm hứng là smartphone.

Ngay cả dòng Mac của Apple, sản phẩm từng thách thức đà sụt giảm của thị trường PC, cũng mới công bố doanh số suy giảm so với năm ngoái 14%, có thể một phần vì mọi người đang chờ đợi một chiếc Macbook Pro mới.

Tuy nhiên, vẫn có một số điểm sáng giữa bức tranh về PC. Những chiếc Chromebook giá rẻ của Google, đang gia tăng doanh số, dù Gartner không thống kê thiết bị này. Sau đó là những chiếc tablet chạy Windows. Những công ty như HP vẫn đang ganh đua ở mảng khách hàng cao cấp bằng các phiên bản được thiết kế hấp dẫn, đầy thời trang.

Trong khi đó, đối thủ của Gartner, IDC vẫn thống kê Chromebook và iPad. Con số của họ cũng cho thấy sự suy giảm so với quý trước, nhưng với mức độ thấp hơn kỳ vọng. “Tuy nhiên, tổng lượng PC xuất xưởng vẫn đang giảm và một vài chỉ số được cải thiện trong ngắn hạn có thể sẽ kết thúc vào năm tới, thay vì duy trì đà tăng trong dài hạn.” IDC cho biết.

Nhưng đây không đơn giản chỉ là câu chuyện về việc smartphone thay thế PC. Những chiếc smartphone hiện đại đã bước sang năm tuổi thứ 9. Trong khi doanh số của chúng vẫn đang tăng trên toàn cầu, nhưng dường như nó bắt đầu bão hòa tại các thị trường trưởng thành.

Bản thân Apple cũng công bố số liệu cho thấy lần đầu tiên doanh thu hàng năm của họ bị sụt giảm kể từ 2001 đến nay. Nguyên nhân được cho là do doanh số iPhone giảm, mặc dù iPhone 7 có thể tạo ra sự phục hồi trong quý tới. Các tính năng mới ấn tượng đang ngày càng hiếm hoi trên những chiếc iPhone hay Google Pixel mới, và việc thu hồi dòng Note của Samsung do vấn đề an toàn đang gây thiệt hại cho thương hiệu này.

Hiện giờ, rất nhiều người sẽ mua một chiếc PC mới khi những chiếc máy cũ đã trở nên hỏng hóc hoặc không đáng tin cậy. Nhưng hầu như chẳng còn ai thèm khát đổi một chiếc PC mới sau mỗi hai năm nữa. Chắc chắn, lời chế nhạo của Apple về những chiếc PC nhiều năm tuổi đã không còn hợp thời nữa, giờ những chiếc Mac cũng sẽ có số phận tương tự.