Sắp hết thời quảng cáo trên di động?

Việc chặn quảng cáo sẽ sớm lan sang thị trường quảng cáo phát triển nhanh nhất hiện nay – quảng cáo trên di động – ngành công nghiệp sẽ cán mốc 100 tỷ USD trên toàn cầu trong năm nay. Thực tế thì nỗi sợ này đã được chứng thực. Những trình duyệt mobile có khả năng chặn quảng cáo trên các trang web (không phải quảng cáo trong ứng dụng độc lập) hiện đã trở nên phổ biến hơn, đặc biệt các nước châu Á.

Hệ điều hành iOS của iPhone hiện nay đã cho phép người dùng tải các phần mềm chặn quảng cáo. Quan trọng nhất là trong tháng qua Three, một nhà mạng di động lớn đã thông báo hãng này đang lên kế hoạch cho phát triển công nghệ chặn quảng cáo trong các ứng dụng độc lâp ở thị trường Anh và Italia.

Những nhà cung cấp dịch vụ khác cũng đang xem xét khả năng cung cấp dịch vụ như vậy. Còn hãng Digicel, trụ sở tại Jamaica đã và đang làm việc này.

Nhưng nhìn nhận kỹ hơn, còn quá sớm để dựng bia trên nấm mồ của quảng cáo di động. Hơn một nửa thời gian, người dùng di động kết nối với Wi-Fi, vì vậy họ vẫn sẽ thấy quảng cáo ngay cả khi nhà mạng đã chặn.

Hơn thế nữa, loại quảng cáo di động phát triển nhanh nhất hiện nay là quảng cáo lan tỏa tự nhiên, nghĩa là những quảng cáo không thể phân biệt được đó là nội dung bình thường hay quảng cáo, và thậm chí nhiều quảng cáo còn được mã hóa. Điều đó khiến nhà mạng dường như rất khó có thể chặn quảng cáo, nếu không muốn nói là không thể.

Tiếp đó là vấn đề về hàng rào pháp lý và thương mại. Three đang lên kế hoạch sử dụng công nghệ giúp khách hàng chặn quảng cáo hiện được phát triển bởi một startup từ Isarel, Shine. Nhưng điều đó có thể đụng chạm tới các quy tắc về “trung lập mạng” (network neutrality), trong đó yêu cầu tất cả các lưu lượng mạng trực tuyến cần phải đối xử bình đẳng, kể cả quảng cáo.

Để an toàn, dịch vụ này chắc chắn sẽ được cung cấp trực tiếp thông qua Shine. Three đang cần vài tháng để tìm cách lách luật, trong khi những nhà mạng khác đang chờ đợi và xem mức cước của Three khi chặn được quảng cáo.

Nói tóm lại, quảng cáo di động có thể sẽ không phát triển vượt bậc như con số hiện tại trong ngắn hạn, nhưng cũng sẽ không bị ảnh hưởng gì nhiều. Con số thống kê cho thấy hiện mới chỉ có khoảng 1% quảng cáo bị chặn. Thậm chí một số người dùng với ứng dụng chặn quảng cáo trên điện thoại vẫn có thể lựa chọn để cho quảng cáo xuất hiện.

Tuy nhiên, các nhà quảng cáo và truyền thông trực tuyến không nên hi vọng quá nhiều. Sự thất vọng với quảng cáo di động ngày một tăng, không phải vì mức độ làm phiền người dùng.

Lo ngại này đến từ tính riêng tư; một số quảng cáo đang tập trung lấy dữ liệu cá nhân người dùng, trong khi đó lại lập lờ về việc họ sẽ dùng các dữ liệu này ra sao. Nếu ngành quảng cáo không rửa sạch những “con sâu” này thì những ứng dụng chặn quảng cáo dù chưa phát triển, nhưng sẽ tới ngày trở nên phổ biến như trên các máy tính cá nhân.