Văn hóa làm việc tận tâm của Huawei yêu cầu đức hi sinh của nhân viên

Phong cách làm việc đầy nhiệt huyết của chủ tịch Ren Zhengfei (phiên âm tiếng Việt là Nhiệm Chính Phi) là chìa khóa giúp Huawei trở thành nhà sản xuất smartphone lớn thứ 3 thế giới, một phần thưởng xứng đáng cho nhân viên của công ty sau khi phải quên đi các kì nghỉ và nỗ lực làm thêm giờ.

Theo bài viết trên báo Mỹ Wall Street Journal, trong một buổi định hướng cho nhân viên mới vào đầu năm nay, hàng trăm tân binh của Huawei đã được yêu cầu phải bước ra khỏi kí túc xá từ lúc 6 giờ 30 phút sáng và chạy bộ quanh khuôn viên của công ty tại thành phố Thâm Quyến.

Chủ tịch Ren Zhengfei của Huawei.

Buổi tập chạy theo phong cách quân đội này kéo dài nửa giờ và rất may là không ai gặp tai nạn cả. Chưa hết, các nhân viên mới còn phải học một bài tiểu luận do Ren Zhengfei, một cựu quân nhân trong quân đội Trung Quốc và đã sáng lập ra Huawei vào năm 1987 cũng như trở thành chủ tịch của công ty cho đến tận bây giờ, viết. Trong bài tiểu luận, ông Ren đã khéo léo đưa vào một số triết lí kinh doanh của đời mình như: "Khi chiến thắng, chúng ta nâng ly chúc mừng nhau. Khi chiến bại, chúng ta mạo hiểm cuộc sống để cứu lẫn nhau".

Chủ tịch Ren, năm nay 72 tuổi đã so sánh nhân viên của Huawei như một đàn sói đói có thể đánh bại cả sư tử khi được hỏi về phong cách lãnh đạo của ông. Trong vòng 5 năm qua, Huawei đã làm ngạc nhiên mọi đối thủ của mình khi tăng doanh thu lên gấp đôi, tới mức 60 tỷ USD và trở thành nhà sản xuất smartphone lớn thứ 3 thế giới. Đó là một sự tăng trưởng bùng nổ, nhân viên trong công ty cho biết. Một phần tạo nên thành công ngày hôm nay của Huawei đến từ việc nhân viên công ty sẵn sàng từ bỏ những kì nghỉ, chấp nhận làm thêm giờ và đôi khi là mạo hiểm cả mạng sống.

Phòng thí nghiệm Huawei hay còn được gọi là "Nhà trắng" của công ty là nơi nhiều nhân viên muốn đến làm việc.

"Nếu bạn cống hiển bản thân mình cho công ty, công ty sẽ không để bạn gục ngã", Meng Bo, một nhân viên mới được tham gia vào buổi định hướng của Huawei cho biết.

"Người sáng lập có vai trò quan trọng trong việc tạo ra các giá trị chung. Đó là lý do vì sao người Mỹ tôn trọng những nhà lập quốc", Guo Ping, Phó chủ tịch Huawei cho biết. Ông Guo còn nói thêm rằng chủ tịch Ren vẫn luôn là "lãnh đạo tinh thần của công ty".

Huawei đang đặt mục tiêu trở thành nhà sản xuất smartphone lớn nhất thế giới trong vòng 5 năm tới. Mặc dù chủ tịch Ren vẫn đang hàng ngày điều hành công ty, vẫn xuất hiện những câu hỏi về việc ai là người có thể thay thế ông và Huawei cần có những thay đổi cần thiết gì để cạnh tranh với các tập đoàn lớn như Apple hay Google trong việc thu hút nhân tài.

Biểu đồ tốc độ tăng trưởng của Huawei từ năm 2008 đến nay.

Tính mãnh liệt trong văn hóa làm việc của Huawei vượt xa cả các công ty Trung Quốc khác. Trong đại dịch Ebola bùng phát tại nhiều nước Tây Phi trong năm 2014, các nhân viên người Trung Quốc của Huawei vẫn quyết tâm ở lại vùng dịch trong khi nhân viên các công ty khác đã đi sơ tán. Những nhân viên ở lại sau đó đã được Huawei trao một phần thưởng đặc biệt.

"Khi khủng hoảng xảy ra, bạn sẽ thấy nhân viên Huawei đang hướng về phía đó còn những người khác thì chạy trốn", Sun Yafang, một nữ lãnh đạo của Huawei nói trong một bài phát biểu hàng năm của công ty.

Một nhóm nhân viên của Huawei, độ tuổi trung bình của nhân viên công ty chỉ là 33.

Một năm sau khi nhận việc, các nhân viên người Trung Quốc có thể kí vào "hợp đồng nhân viên tận tâm", qua đó họ sẽ tự nguyện bỏ qua những ngày nghỉ và thay vào đó là những giờ làm thêm. Một kĩ sư Huawei nói rằng anh ta đã kí vào bản hợp đồng bốn năm trước khi bắt đầu nhận được cổ phiếu của công ty như là một phần của sự đền đáp. Hiện nay, tất cả cổ phiếu của Huawei được sở hữu hoàn toàn bởi ban lãnh đạo và nhân viên công ty.

Ảnh hưởng của ông Ren tại Huawei là rất lớn. Các bài viết đăng lên trang web nội bộ của ông ta được rất nhiều người đón đọc và các quản lí thường đưa ra các câu đố để kiểm tra sự hiểu biết của nhân viên về người sáng lập công ty. Ví dụ như là đưa ra một câu hỏi nhiều lựa chọn có liên quan tới một bài phát biểu chứa câu nói của ông Ren ví người tài như một loại trái cây hình thù xấu xí nhưng có vị rất ngon.

Hàng năm, Huawei tổ chức giải thưởng Future Star nhằm vinh danh những nhân viên được coi là anh hùng của công ty. Những người này sẽ được tặng thưởng huy chương.

Trong nội bộ Huawei cũng lưu truyền nhiều truyền thuyết liên quan tới sự hi sinh của các nhân viên. Khi Huawei lần đầu tiên bước chân vào thị trường nước ngoài là Nga vào một thập kỉ trước, một số nhân viên của công ty đã làm việc chăm chỉ ở điều kiện âm độ để xây dựng mạng lưới viễn thông. Trong khi đó, các nhân viên sang học tập tại Đức vào giữa những năm 2000 đã miêu tả cuộc sống của họ như các chiến binh Spartan với phòng tắm chung. Tại trụ sở công ty tại Thâm Quyến, nhiều kĩ sư để đệm dưới bàn làm việc của họ để tranh thủ ngả lưng khi làm việc đêm.

Hình ảnh được ông Ren chọn để tham gia chiến dịch quảng cáo toàn cầu của Huawei vào năm ngoái đã thể hiện đặc tính chăm chỉ của công ty: một bức ảnh chụp đôi chân của một nữ nghệ sĩ ballet với một bên chân được bọc trong chiếc giày satin thanh lịch và một bên chân còn lại không đi giày, làm để lộ ra những vết thâm tím. Đây được coi là một biểu tượng của những nỗ lực thầm lặng phía sau thành công.

Giờ ăn trưa là dịp nghỉ ngơi ngắn ngủi trong một ngày làm việc nhiều giờ của 50.000 nhân viên Huawei. Ở Trung Quốc, những công ty như Huawei được miêu tả là có "tinh thần của loài sói".

Theo các nhà phân tích, nỗi lo hiện nay của Huawei trong giai đoạn tiếp theo đó là khó tìm ra nhà lãnh đạo có tầm vóc như ông Ren. Hiện nay, công ty có ba lãnh đạo cấp cao thay phiên nhau làm quyền giám độc điều hành trong vòng 6 tháng. Tuy nhiên, ông Ren vẫn là người quan trọng nhất vì giữ quyền phủ quyết mọi quyết định.

Các nhà quan sát lưu ý rằng lãnh đạo mới khó có thể có được sức ảnh hưởng như ông Ren đã làm được. "Liệu ai có thể có khả năng làm lãnh đạo tinh thân như vậy được?", Duncan Clark, chủ tịch của công ty tư vấn BDA China, đối tác lâu năm của Huawei cho biết.

Ông Ren đã nói rằng lãnh đạo tiếp theo của công ty sẽ không phải là một thành viên trong gia đình ông, cho dù con gái của ông đang làm giám đốc tài chính cho Huawei và một người con trai khác đang điều hành một công ty con. Ban lãnh đạo Huawei không nói gì về kế hoạch kế nhiệm ông Ren và chỉ cho rằng hệ thống xoay vòng CEO hiện giờ đang làm việc tốt.

Hiện nay, Huawei cũng đang cố gắng giảm bớt sự nghiêm khắc khi đào tạo nhân viên để thu hút được nhiều lao động trẻ và có cá tính hơn của Trung Quốc. Nhân viên học tập và làm việc tại Đức hiện nay được hưởng trợ cấp để có thể sống tại những căn hộ riêng. Tại Thâm Quyến, đệm dưới bàn làm việc giờ đây hay được sử dụng cho mục đích ngủ trưa hơn là làm việc đêm.

Nhiều nhân viên của Huawei mang cả gia đình tới công ty. Khuôn viên rộng lớn của Huawei không chỉ bao gồm các văn phòng và còn có cả các cửa hàng, khu vui chơi cũng như nhiều tiện ích khác.

Ông Ren cũng đã thường xuyên hơn trong việc đi thăm các văn phòng nước ngoài của công ty tại các thị trường xa xôi như Uganda hay Malawi, nơi các nhân viên Huawei phải đối mặt với cơ sở hạ tầng nghèo nàn và nhiều thách thức khác. Ông Ren đã yêu cầu các giám đốc phân bổ thêm tiền để cải thiện điều kiện sống của nhân viên công ty ở nước ngoài. Huawei đã bắt đầu thuê đầu bếp Trung Quốc đến nấu ăn tại các đất nước xa xôi để nhân viên của công ty làm việc tại đó vẫn có thể thưởng thức được món ăn quê hương.