Tại sao xe tăng Mỹ, phương Tây không bắn được tên lửa?

(Kiến Thức) - Tại sao xe tăng của Mỹ, Phương Tây lại không có khả năng bắn tên lửa qua nòng? Có phải do họ không có kỹ thuật công nghệ?

Khi so sánh xe tăng Mỹ và Phương Tây với xe tăng Nga – Liên Xô, một số người thường lấy dữ kiện xe tăng Nga-Xô có thể bắn tên lửa qua nòng để làm tiêu chí so sánh hơn đối với xe tăng Mỹ và Phương Tây. Tuy nhiên điều này chưa thật chính xác. Với nền khoa học kỹ thuật công nghệ của mình, Phương Tây có thể làm điều này cách dễ dàng, tuy nhiên xuất phát từ sự kinh tế và hiệu quả trong chiến đấu, đặc biệt là triết lý tác chiến khác nhau của hai khối cường quốc này nên xe tăng Nga-Xô có thiết kế bắn tên lửa qua nòng, còn Mỹ và Phương Tây thì không.

M1 Abrams không hề thua kém T-90, nhưng tại sao Mỹ lại không trang bị tên lửa chống tăng cho Abrams?

Thực tế, sát thủ của xe tăng không phải là tên lửa bắn qua nòng pháo, mà là đạn pháo dưới cỡ nòng hay thường được gọi tắt là đạn pháo dưới cỡ (Subscore profectile, subcaliber shell) mới là sát thủ của xe tăng. Đạn pháo loại này có phần sát thương (lõi đạn) nhỏ hơn cỡ nòng của pháo. Chúng không dùng thuốc nổ để phá mục tiêu, mà dùng sức xuyên phá của động năng cực lớn mà đạn pháo sản sinh trong quá trình va chạm để công phá mục tiêu.

Do đạn pháo loại này có kích cỡ nhỏ hơn so với các loại đạn pháo thông thường cùng kích cỡ nòng, dẫn tới nó có khối lượng nhỏ hơn, làm cho vận tốc đầu nòng cao hơn rất nhiều so với những viên đạn pháo đủ cỡ. Thiết kế động lực học độc đáo của đạn pháo cho phép thiết bị dẫn hướng(thiết bị này làm tăng tiết diện ngang tạo ra lực cản rất lớn cho đạn pháo trong quá trình bay) tách ra khỏi lõi ngay trong quá trình vừa rời ra khỏi nòng pháo, vì thế làm tăng tầm bắn cực đại, đồng thời làm giảm thời gian tới mục tiêu.

Đạn dưới cỡ được đánh giá có khả năng xuyên giáp và xác suất diệt mục tiêu di động lớn hơn đạn pháo đủ cỡ.

Lõi đạn pháo thường làm bằng carbite wolfram với phụ gia niken đi kèm, sau này người ta còn dùng cả uranium nghèo làm lõi đạn điển hình như loại đạn M829 nổi tiếng của Mỹ.

Ngày nay, đạn pháo dưới cỡ có thiết kế khí động học tốt hơn, chiều dài thường gấp từ 6 đến 10 lần đường kính, với dạng đạn hình mũi tên, phần đuôi được lắp đặt các cánh gió để ổn định hướng. Nhiều tài liệu còn gọi đó là đạn xuyên ổn định bằng cánh đuôi có ốp giữ tự hủy (APFSDS) hay đạn xuyên động năng (KE).

Mặt khác với lõi sử dụng uran nghèo nó sẽ sản sinh ra nhiệt độ cực lớn khi va chạm với mục lên tới 3.000 độ C, nhiệt độ đó đủ để nóng chảy lớp giáp thép của xe tăng đối phương. Sơ tốc đầu nòng của đạn pháo dưới cỡ nòng cao hơn rất nhiều so với tên lửa bắn qua nòng pháo, 1.500 - 1.800 m/s so với 200 - 250 m/s, xe tăng có thể vừa hành tiến vừa bắn đạn pháo mà vẫn bảo đảm hiệu quả diệt mục tiêu so với việc phải dứng yên hoặc di chuyển chậm khi bắn tên lửa qua nòng pháo để bảo đảm độ chính xác. Các quốc gia Phương Tây cho rằng với đạn pháo dưới cỡ nòng để tiêu diệt tăng đối phương là đủ, không cần phải phát triển tên lửa bắn qua nòng pháo. Vì thế họ tập trung cho việc phát triển các loại đạn pháo dưới cỡ nòng thay vì phát triển tên lửa bắn qua nòng.

Tên lửa bắn qua nòng pháo có ưu điểm là tầm bắn xa, vì có điều khiển nên xác xuất tiêu diệt mục tiêu khá cao. Tên lửa chống tăng bắn qua nòng pháo chính của xe tăng thường bị giới hạn bởi cỡ nòng của xe tăng như các cỡ nòng 105mm, 120mm và 125mm. Nhưng chúng cũng có lợi thế là có gia tốc xuất phát khi được phóng qua nòng pháo, nên tầm hoạt động khoảng từ 6 đến 8km, tương đương với các tổ hợp tên lửa chống tăng vác vai hoặc gắn trên các phương tiện khác. Tên lửa chống tăng phóng qua nòng pháo chính sử dụng các đầu nổ lõm, có khả năng xuyên qua lớp giáp bảo vệ chắc chắn của xe tăng đối phương. Tên lửa AT-11 Sni-pơ của Nga có khả năng xuyên qua lớp thép dày 750mm.

Giống như các tên lửa chống tăng khác, hệ thống dẫn đường của các tên lửa chống tăng cũng là các hệ thống dẫn đường ứng dụng công nghệ la-de, tầm nhiệt bán chủ động, ảnh nhiệt và điều khiển qua dây dẫn. Các hệ thống này được tích hợp trực tiếp vào hệ thống điều khiển bắn của xe tăng. Cũng vì lẽ đó mà chi phí cho một tên lửa thường cao hơn đạn pháo dưới cỡ nòng.

Triết lý chiến đấu của Phương Tây là hiệp đồng tác chiến, trong đó có sự phối hợp chặt trẽ giữa không quân, thông tin liên lạc, hải quân và lục quân. Thường thì trước khi lục quân tiến vào chiến trường thì tên lửa hành trình và không quân tấn công dọn đường, sau đó xe tăng và bộ binh tiến vào dưới sự yểm trợ của các chiến đấu cơ cường kích. Trong biên chế của thủy quân lục chiến Mỹ luôn có biên chế những máy bay cường kích, trong đó nổi tiếng nhất là sát thủ diệt tăng A-10, nên với những mục tiêu tầm xa mà pháo tăng không với tới thì đã có sát thủ A-10 làm nhiệm vụ này.

Trong khi đó, triết lý chiến đấu của Liên Xô trước đây và Nga ngày nay lại thiên về khả năng tác chiến độc lập, mỗi khí tài hay mỗi đơn vị đều được huấn luyện tốt cho nhiệm vụ có thể tác chiến độc lập khi cần thiết. Khí tài chiến đấu của họ thường được thiết kế cho khả năng công thủ toàn diện. Điều này ta có thể nhận thấy trong những vũ khí của họ.

Nếu Phương Tây với lực lượng không quân dồi dào, họ chỉ cần tích hợp tên lửa chống tăng lên máy bay cường kích, thì Nga-Xô ngoài tích hợp lên máy bay cường kích Su-25, họ cũng tích hợp luôn tên lửa vào xe tăng bằng cách thiết kế các biến thể có thể bắn qua nòng pháo.

Hay nếu như tàu sân bay của Phương Tây thường có rất nhiều tàu bảo vệ, vì tàu sân bay của họ chỉ làm mỗi nhiệm vụ chở máy bay và khí tài chiến đấu, nhiệm vụ phòng thủ đã có đội tàu bảo vệ đông đảo đi theo; trong khi tàu sân bay duy nhất Kuznetsov của Nga chỉ cần rất ít tàu đi hộ tống bảo vệ, bởi đơn giản kho vũ khí phòng thủ của nó cực khủng bao gồm: 24 bệ phóng tên lửa phòng không tầm ngắn 3K95 Kinzhal (Tor “hải quân”) với 192 đạn tên lửa có tầm bắn hiệu dụng đạt 12 km và tầm cao 6 km. Kết hợp với Kinzhal, 8 tổ hợp pháo/tên lửa CIWS Kortis (Kashtan), gồm 8 đạn tên lửa 9M311 và 2 pháo nòng xoay 30mm GSh-6-30 cho mỗi tổ hợp, và 6 tổ hợp pháo phòng không cực nhanh AK-630 30mm đảm bảo khả năng tiêu diệt các mục tiêu bay và xuồng cao tốc đối phương muốn “tiếp cận” chiến hạm này. Phục vụ phòng thủ chống ngầm, Kuznetsov được trang bị 2 tổ hợp rocket săn ngầm RBU-12000 UDAV-1 (12.000 là phạm vi hoạt động của tổ hợp – 12 km) với 60 đạn rocket trong bệ. Ngoài ra vũ khí tấn công đáng sợ nhất là 12 bệ phóng trang bị đạn tên lửa hành trình diệt hạm siêu thanh P-700 Granit (tên NATO SS-N-19 Shipwreck) nằm ngay dưới boong tàu. Tên lửa Granit (NATO gọi là SS-N-19 Shipwreck) có tầm bắn hơn 400 km và có thể mang đầu đạn hạt nhân hoặc đầu đạn thường.

Xe tăng của Nga có khả năng chiến đấu độc lập và đa dạng hơn về vũ khí tấn công. Tuy khả năng công thủ khá tố,t nhưng nhược điểm của điều này là khả năng mang theo đạn dược ít. Tên lửa chống tăng cồng kềnh hơn đạn pháo thông thường nên xe thường chỉ mang được khoảng hơn kém 5 tên lửa trên mỗi xe tăng. Bên cạnh hiệu quả tiêu diệt xe tăng, xe chiến đấu, các tên lửa chống tăng bắn qua nòng pháo thường có sơ tốc thấp, dễ bị các hệ thống phòng thủ chủ động, thụ động của xe tăng đối phương ngăn chặn, vô hiệu hóa.

Với triết lý chiến đấu của mình, nên cả Nga và Phương tây đều có những hướng phát triển khác nhau về vũ khí tấn công trên xe tăng của mình. Với tên lửa phóng qua nòng pháo, tuy khả năng tấn công xa hơn, nhưng hiệu quả kinh tế và lượng đạn mang theo ít hơn, cộng với việc phải dứng im hoặc hạn chế tốc độ hành tiến khi bắn tên lửa qua nòng. Điều này sẽ khiến cho xe tăng rất dễ bị phản pháo của xe tăng đối phương tấn công ngay lập tức bằng đạn pháo dưới khi xác định được nguồn chiếu laser khi xe tăng bắn tên lửa qua nòng. Việc phóng tên lửa qua nòng pháo chỉ làm tăng thêm khả năng đa dạng về vũ khí trên xe tăng, và xét trên nhiều phương diện thì điều này chưa đủ để cho rằng, việc phóng tên lửa qua nòng pháo là một điểm lợi thế áp đảo của xe tăng đó trước đối thủ.

Việt Hùng

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống