Đường sắt cao tốc là lựa chọn thay thế hiệu quả nhất cho hàng không cho hành trình dài tới 1.120 km. Kể từ những năm 1980, hàng trăm tỷ đô la đã được chi cho các tuyến đường sắt cao tốc, công suất lớn chạy qua châu Âu và châu Á, trong đó hệ thống Shinkansen của Nhật Bản và TGV của Pháp là đi đầu.
Trung Quốc đã phát triển đường sắt cao tốc trở thành quốc gia số một trong mười năm qua. Bắc Kinh cho xây dựng mạng lưới đường sắt mới dài 38.000 km đến mọi nơi trên đất nước.
Mạng lưới đường sắt châu Âu đang được mở rộng bởi Tây Ban Nha, Đức, Italy, Bỉ và Anh, và những quốc gia khác sẽ tiếp tục làm như vậy vào những năm 2030. Tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên Al-Boraq ở Morocco được châu Phi khai thác vào năm 2018. Trước khi kết thúc thập niên 2020, Ai Cập dự kiến sẽ khai trương tuyến đầu tiên.
Ngoài ra, nhiều tuyến đường cao tốc được mở ở Hàn Quốc, Arab Saudi và Đài Loan. Ấn Độ, Thái Lan, Nga và Mỹ nằm trong số các quốc gia cam kết xây dựng các tuyến đường sắt mới, nơi tàu sẽ di chuyển giữa các thành phố lớn với tốc độ hơn 250 km/h.
Tàu đệm từ Thượng Hải
Tàu đệm từ Thượng Hải. Đây là tàu chở khách nhanh nhất thế giới và là tuyến duy nhất trên thế giới sử dụng công nghệ đệm từ thay vì bánh xe chạy trên đường ray thép. Tuyến đường kết nối nhà ga Long Dương ở trung tâm thành phố với sân bay Phố Đông ở Thượng Hải, đạt tốc độ tối đa 460 km/h, hoàn thành hành trình 30 km trong 7 phút 30 giây.
Các toa tàu di chuyển dọc theo đường sắt trên cao với nam châm cực mạnh mang lại cho hành khách cảm giác thoải mái nhờ công nghệ của Đức. Trung Quốc hiện tự phát triển công nghệ tàu đệm từ với vận tốc lên tới 600 km/h sử dụng kinh nghiệm sau hơn 10 năm vận hành và có kế hoạch phát triển mạng lưới đường sắt đệm từ khắp đất nước, bao gồm cả tuyến Hàng Châu - Thượng Hải.
Chuyến tàu CR400 Phục Hưng
Ngoài mạng lưới đường sắt cao tốc dài nhất thế giới, Trung Quốc hiện có các chuyến tàu theo lịch trình nhanh nhất hành tinh. Chuyến tàu CR400 Phục Hưng vận hành thương mại với tốc độ tối đa 350 km/h nhưng có thể lên tới 420 km/h khi thử nghiệm. Tàu Phục Hưng là sự phát triển của thế hệ tàu cao tốc trước đây dựa trên công nghệ nhập khẩu từ châu Âu và Nhật Bản.
Tàu dài 16 toa, sức chứa tối đa 1.200 hành khách, tích hợp nhiều tính năng như thiết bị giải trí tại chỗ, màn hình cửa kính thông minh, sạc không dây, "cabin thông minh", thậm chí có cả tàu được thiết kế hoạt động trong thời tiết khắc nghiệt và vận hành tự động.
Bắc Kinh - Thượng Hải - Hongkong và Bắc Kinh - Cáp Nhĩ Tân là hai tuyến chính đang được sử dụng để triển khai các chuyến CR400 nhanh nhất.
ICE
Một nhóm các tàu cao tốc triển khai trên nhiều tuyến đường được gọi là ICE (Tàu tốc hành nội đô), một thương hiệu nổi tiếng của Đức.
Từ những năm 1999, ICE3, còn được gọi là White Worm (Sâu trắng), là dòng tàu nhanh nhất với tốc độ 330 km/h. Tàu được thiết kế để vận hành trên tuyến cao tốc Cologne- Frankfurt dài 180 km, rút ngắn thời gian đi lại giữa hai thanh phố từ 2,5 giờ xuống 62 phút năm 2002.
Tốc độ hoạt động bình thường của tàu là 300 km/h, nhưng ICE3 có thể tăng tốc lên 330 km/h khi trễ giờ. Khi thử nghiệm, vận tốc tối đa đạt 228 km/h. 16 động cơ điện được lắp đặt trên toàn bộ đoàn tàu dài 8 toa, công suất 11.000 mã lực, đóng vai trò là chìa vận hành ICE3.
Để kết nối các thành phố lớn của Đức với Paris, Amsterdam và Bussels, Đội tàu ICE3 vận hành một số tuyến quốc tế. Thiết kế này cũng được sử dụng làm cơ sở phát triển cho dòng tàu cao tốc Velaro của Siemens, dòng tàu được bán cho Tây Ban Nha, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc và Eurostar để xây dựng các tuyến tàu vận tải quốc tế thế hệ thứ hai.
Tàu TGV
Kể từ khi các chuyến tàu cao tốc với tốc độ lên tới 574,8 km/h được thiết lập vào năm 2007, nước Pháp từ lâu đã nổi tiếng. Dịch vụ đường sắt TGV của Pháp được công nhận là nhà tiên phong trong lĩnh vực đường sắt cao tốc với tốc độ 15m/s, gần gấp đôi tốc độ vận hành theo lịch trình điển hình.
Kỷ lục tốc độ đường sắt năm 1955 là 331 km/h, năm 1981 là 380 km/h và năm 1990 là 515,3 km/h đều bị phá vỡ bởi ngành đường sắt Pháp, ngành này đã từng bước vượt qua giới hạn tốc độ của tàu bình thường từ Thế Chiến II.
Ngày nay, các chuyến tàu tốc độ cao kết nối Paris với Lyon, Marseille, Bordeaux, Nantes, Strasbourg, Lille, Brussels và London, với các chuyến tàu có tốc độ lên tới 320 km/h. Nhiều thế hệ tàu cao tốc mới đã được sản xuất trong 40 năm qua do mạng lưới đường sắt mở rồng.
Các đoàn tàu TGV màu cam đại diện từ thập niên 1980 đã nhường chỗ cho các đoàn tàu Duplex tiên tiến công suất cao hoạt động ở các quốc gia láng giềng như Đức, Sĩ và Tây Ban Nha. TGV-M, một thế hệ tàu hai tầng, đang được thử nghiệm và dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động từ năm 2024.
Ngoài ra, Pháp đã xuất khẩu thành công công nghệ đường sắt cao tốc ra khắp thế giới. Trong suốt 30 năm qua, công nghệ TGV đã được bán cho Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Đài Loan, Morocco, Morocco, Mỹ và Đài Loan.
Tàu Shinkansen là một trong những con tàu đầu tiên di chuyển qua Nhật Bản và Trung Quốc. Về mặt địa lý, Nhật Bản là một quốc gia ở vùng biển phía đông châu Á. Về mặt chính trị, Nhật Bản nằm trên lục địa phía tây bắc châu Á. Về mặt hàng hóa, Trung Quốc là một quốc gia ở phía nam châm ngô, nơi nó có thể được tìm thấy chủ yếu ở phía bắc và phía tây bắc của Thái Bình Dương.
Nhật Bản đã vượt qua giới hạn tốc độ, công suất và độ an toàn trên các tuyến Shinkansen sau khi giới thiệu ra ý tưởng mới về đường sắt cao tốc vào năm 1964 và tiếp tục dẫn đầu toàn cầu.
Riêng "Tàu viên đạn" E5 của Đường sắt Đông Nhật Bản chạy với tốc độ 320 km/h trên tuyến Tohoku Shinkansen từ phía bắc Tokyo tới Shin-Aomori, nơi có tốc độ tối đa 300 km/h. Đa số tàu Shinkansen đang vận hành với tốc độ 300 km/h.
Có tổng công suất 12.900 mã lực, mỗi đoàn tàu có 731 ghế ngồi và 32 động cơ cảm ứng điện. Tàu được chế tạo bằng hợp kim nhôm nhẹ với hệ thống treo chủ động cho phép nó vượt qua khúc cua với vận tốc cao hơn.
Mỗi khi tàu đi qua đường hầm ở tốc độ cao, mũi tàu dài được thiết kế để giảm tiếng ồn do tiếng ồn tạo ra. Tàu được bắt đầu hoạt động từ năm 2011 và đến năm 2016, nó đã được triển khai trên các tuyến phía bắc Aomori, kết nối với Honshu, hòn đảo chính của Nhật Bản, bằng đường hầm Seikan dài 54 km bên dưới eo biển Tsugaru.
Tàu Al-Boraq
Bắt đầu từ tháng 11 năm 2018, tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên và duy nhất cho đến nay ở châu Phi kết nối thành phố cảng Tangier với Casablanca của Morocco.
Chuyến tàu được đặt tên là Al-Boraq để vinh danh vật cưỡi mặt người, thân ngựa và cánh của nhà tiên tri Muhammad. Đây là tuyến đường đang hoạt động trong giai đoạn một của mạng lưới đường sắt tốc độ cao 1.500 km của Morocco.
Trên tuyến đường dài 186 km kết nối Tangier và Kenitra, các toa tàu TGV Euroduplex do Pháp chế tạo chạy với tốc độ lên tới 320 km/h. Kế hoạch hai tỷ USD cũng nâng cấp tuyến đường sắt dài 137 km hiện có giữa Rabat và Casablanca để vận hành tàu tốc độ cao hơn, giảm thời gian hành trình từ 4 tiếng 45 phút xuống còn 2 tiếng 10 phút.
Thời gian di chuyển sẽ giảm xuống còn 90 phút sau khi tuyến đường sắt mớiesn Casablanca hoàn thành. Tốc độ đường sắt châu Phi được duy trì bởi Al-Boraq. Một trong 12 đoàn tàu do Alstom chế tạo đạt tốc độ gần 357 km/h trên tuyến mới trong lần thử nghiệm năm 2017 trước khi vận hành thương mại, gấp đôi tốc độ của tất cả các chuyến tàu tốc độ cao nhất đang chạy trên lục địa châu Phi.
Tàu S-103
Kể từ năm 1992, Tây Ban Nha đã sử dụng công nghệ TGV nhập khẩu của Pháp để gia nhập các quốc gia có tàu cao tốc. Kể từ đó, họ bắt đầu phát triển hệ thống tàu siêu tốc riêng và xây dựng mạng lưới đường sắt chuyên dụng dài nhất châu Âu, chạy từ Madrid đến Seville, Malaga, Valencia, Galicia và Barcelona.
AVE, viết tắt của Tốc độ cao Tây Ban Nha, cũng có nghĩa là chim trong tiếng Tây Ban Nha và vận hành thương mại với tốc độ tối đa 310 km/h. Các đoàn tàu S-102 Tago, S-103 Velaro, tương đương với tàu ICE3 của Đức nhưng mạnh hơn, là niềm tự hào của Tây Ban Nha.
Hai thành phố lớn nhất của Tây Ban Nha, cùng với hệ thống tàu cao tốc Talgo S-102, được kết nối với S-103, đạt tốc độ tối đa 350 km/h và có sức chứa 404 ghế ngồi. Một đoàn tàu S-103 đã đạt kỷ lục vận tốc 404 km/h vào tháng 7/2006, lập kỷ lục thế giới với tàu chở khách thương mại.
Đường sắt Tây Ban Nha nổi tiếng hay trễ giờ, chạy chậm trong nhiều thập kỷ, nhưng 30 năm qua, AVE đã thay đổi, mở rộng hệ thống đường sắt tới mọi ngóc ngách của đất nước. Đường sắt quốc gia Pháp và đường sắt Ý là hai đối thủ mới mà công ty này phải đối mặt. Ngoài việc sử dụng TGV của Pháp cho các chuyến tàu cao tốc giá rẻ, Iryo triển khai tàu Mũi tên đỏ của Italy cho các dịch vụ cao cấp, Ouigo Espana đưa ra lựa chọn tàu cao tốc giá rẻ.
Đường sắt tốc độ cao Hàn Quốc
Hàn Quốc mở rộng mạng lưới đường sắt cao tốc nhanh chóng bắt đầu từ năm 2004, bỏ qua những tuyến đường cũ ở địa hình hiểm trở làm chậm thời gian di chuyển và không có tính cạnh tranh.
Các chuyến tàu KTX có thể vận hành với tốc độ lên tới 330 km/h khi bắt đầu tuyến Seoul- Busan vào năm 2004, mặc dù giới hạn bình thường là 305 km/h. Tàu KTX-I thế hệ đầu tiên sử dụng công nghệ TGV của Pháp đã giảm thời gian di chuyển tuyến Seoul - Busan từ hơn 4 tiếng xuống còn 2 tiếng 15 phút.
Cùng với Nhật Bản, Pháp và Trung Quốc, Hàn Quốc là bốn quốc gia trên thế giới phát triển tàu đường sắt có khả năng đạt tốc độ hơn 420 km/h. Kỷ lục cũ của Hàn Quốc là 352,4 km/h vào những năm 2013 do tàu KTX HSR-350x thế hệ hai thiết lập, với mẫu tàu thế hệ mới HEMU-430X đạt tốc độc 521,4 km/h.
Những mẫu tàu mới nhất sử dụng công nghệ Hàn Quốc tự phát triển, có khoang tàu được đóng kín bằng áp suất, lắp kính ba lớp giảm tiếng ổn và loại bỏ cảm giác khó chịu khi đi vào đường hầm.
KTX là hệ thống giao thông công cộng tốc độ cao vận chuyển hàng trăm triệu lượt hành khách hàng năm với tối đa hai chuyến khởi hành mỗi giờ trên các tuyến đường chính và đoàn tàu lên tới 20 toa. Ngoài ra, tàu KTX chạy các tuyến nối Seoul với Gwangju, Mokpo và Yeosu ở phía nam đất nước và Gangneung ở phía đông bắc, nơi đăng cai Thế vận hội Mùa đông Pyeongchang năm 2018.
Tàu Mũi tên Đỏ
Bắt đầu từ năm 2017, khi đối thủ tung ra sản phẩm hoàn toàn mới, tàu Mũi tên Đỏ của công ty đường sắt quốc gia Italy bắt đầu vận hành. Tàu có tốc độ tối đa 400 km/h, công suất 10.000 mã lực và vận tốc chở khách tối đa theo giấy phép là 360 km/h.
Bốn hạng vé, từ tiêu chuẩn đến cao cấp, được sử dụng cho đoàn tàu dài 200 m có sức chứa 457 ghế. Chỉ có 10 ghế ngả trên hạng cao nhất và dịch vụ ăn uống tại chỗ. Các dịch vụ của Mũi tên Đỏ hoạt động trên mạng lưới đường sắt tốc độ cao hình chữ T của Italy, kết nối Turin, Milan và Venice ở phía bắc với Bologna, Florence, Rome và Naples.
Hệ thống đường sắt cao tốc ở Arab Saudi
Công ty Đường sắt Cao tốc Haramain của Arab Saudi vẫn hoạt động, kết nối Mecca và Medina với tốc độ 300 km/h bằng cách sử dụng năng lượng mặt trời nóng và bão cát không phải là môi trường hoạt động lý tưởng cho tàu điện cao tốc.
Công ty sử dụng 35 đoàn tàu Talgo do Tây Ban Nha chế tạo, được điều chỉnh để phù hợp với địa hình và khí hậu sa mạc lên tới 50 độ C. Trên quãng đường 459 km, tàu chỉ mất hai tiếng để vận chuyển hành khách.
Mỗi đoàn tàu có 13 toa, sức chứa 417 hành khách và công suất 60 triệu hành khách hàng năm. Tuyến đường sắt này đã trở thành dịch vụ phổ biến để di chuyển giữa Medina và Mecca kể từ khi hoạt động vào năm 2018; việc di chuyển bằng ô tô mất 10 tiếng.
Bổ ích
Xúc động
Sáng tạo
Độc đáo
Phẫn nộ
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống