Theo Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Thanh Lâm, tất cả chủ tài khoản mạng xã hội, bao gồm cả mạng xã hội nước ngoài như Facebook, TikTok và YouTube, sẽ được yêu cầu xác thực danh tính trong thời gian tới. Ông Lâm đã nói rằng các tài khoản mạng xã hội không định danh sẽ bị đấu tranh, ngăn chặn và xử lý với nhiều mức độ khác nhau trong phiên giải trình về thực hiện chính sách, pháp luật về phòng ngừa mua bán người do Ủy ban Tư pháp Quốc hội tổ chức hôm 8.5.
Facebook đã thực hiện việc xác thực danh tính từ khá lâu trên phạm vi toàn cầu, trong đó có yêu cầu người dùng cung cấp giấy tờ cá nhân do chính phủ cấp để thông tin trên tài khoản phải trùng với người sở hữu. Khi tài khoản ảo, giả mạo vẫn tràn lan mà Facebook không có cách nào khác ngoài việc tạm cho đến khi người dùng cung cấp các giấy tờ cần thiết, quy định này vẫn có hiệu lực nhưng không thực sự hiệu quả.
Yêu cầu xác thực tài khoản trên mạng không đơn giản để áp dụng
Anh Quân
Việc xác định danh tính, trái ngược với "lấy tick xanh chính chủ", là quá trình đối chiếu trùng khớp dữ liệu xác định danh của người sở hữu với tài khoản sử dụng ở các dịch vụ trên không gian mạng như Facebook, TikTok, YouTube, Twitter... Trong khi đó, lấy tick xanh nhằm xác thực tài khoản của người nổi tiếng để tránh giả mạo, nhưng gần đây Facebook và Twitter đều bán xác thực theo gói thuê bao tháng nên dấu hiệu này không còn mang nhiều ý nghĩa đảm bảo mức độ uy tín của các nhân vật có tầm ảnh hưởng xã hội trong các lĩnh vực khác nhau.
Ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc công nghệ của Công ty an ninh mạng NCS, cho rằng để có một môi trường mạng lành mạnh, văn minh, việc định danh các tài khoản số (bao gồm tài khoản mạng xã hội, mạng chia sẻ, mạng OTT và các dịch vụ online khác) là rất quan trọng.
"Ngày càng có nhiều hoạt động của người dân chuyển đổi từ môi trường thực sang không gian số. Việc quản lý, định danh tài khoản số sẽ hỗ trợ hệ thống luật pháp được áp dụng một cách thống nhất, bình đẳng, không phân biệt giữa đời thực và mạng, góp phần loại bỏ nội dung xấu, sai trái, vi phạm pháp luật hoặc gây hại cho xã hội trên không gian mạng. Theo Sơn, điều này cũng nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cá nhân và tổ chức khi tham gia vào không gian mạng.
Tuy nhiên, cơ quan quản lý phải giải quyết nhiều vấn đề để hiện thực hóa đề xuất trên, bao gồm từ điều chỉnh, bổ sung, làm mới các quy định luật pháp đến tạo ra các giải pháp công nghệ hỗ trợ việc giám sát, phát hiện, xử lý, lẫn thuyết phục người dùng đến làm việc, hợp tác với cùng nhà cung cấp dịch vụ để tuân thủ.
Ông Sơn nhìn nhận ẩn danh để trao đổi, tương tác với người khác là một nhu cầu thực tế của con người, có từ trước khi mạng internet xuất hiện. Có những tính năng và loại hình dịch vụ được tạo ra để đáp ứng nhu cầu này, khiến việc bỏ ẩn danh trở nên khó khăn, đòi hỏi nỗ lực của tất cả các bên, bao gồm người dùng, nhà cung cấp dịch vụ và cơ quan quản lý.
Từ lâu, ẩn danh đã trở thành một yêu cầu của người dùng internet.
Chụp màn hình
"Các nền tảng xuyên biên giới phục vụ người dùng toàn cầu, nếu không phải là tiêu chuẩn được thừa nhận quốc tế, rất khó để họ tuân theo một quy định riêng", vị chuyên gia đánh giá. Người dùng có thể tạo tài khoản ở quốc gia khác nhưng vẫn sử dụng trong nước nếu công ty cung cấp dịch vụ tuân thủ quy định tại quốc gia đó. Ông Vũ Ngọc Sơn cho rằng việc bắt buộc tài khoản được tạo ra ngoài lãnh thổ Việt Nam nhưng khi trao đổi hoặc hoạt động tại Việt Nam phải được định danh là một vấn đề khá khó.
Theo chuyên gia công nghệ Bùi An, việc dẹp bỏ tài khoản ảo bằng cách định danh sẽ giống như "hái sao trên trời". Theo anh, mạng xã hội như Facebook đang trong giai đoạn suy thoái mạnh nhất trong vài năm qua, với lượng người dùng ngày càng giảm. Để người dùng có thể sử dụng cho các mục đích khác nhau, hãng cần bổ sung tính năng "tạo hồ sơ phụ từ tài khoản chính".
"Tài khoản ảo cũng là thứ tạo ra "số má" cho mạng xã hội để khoe lượng người dùng. Anh An nhấn mạnh rằng điều này tồn tại ở mọi mạng xã hội, không chỉ Facebook. Mặt khác, các dịch vụ như YouTube và Gmail... lại khó hơn trong việc xác thực danh tính để sử dụng tài khoản.
"Nhiều nền tảng sử dụng định danh thông qua tài khoản của một dịch vụ khác, chẳng hạn như tài khoản Facebook được lập thông qua email của Google, tài khoản game lại liên kết Facebook... Theo ông Vũ Ngọc Sơn, việc chồng chéo này sẽ rất khó khăn khi chỉ cần một dịch vụ trong chuỗi các nền tảng liên quan sẽ bị phá vỡ.
Người dùng cũng có quyền lựa chọn tiếp tục sử dụng tài khoản mạng xã hội hoặc dịch vụ internet hoặc không khi được yêu cầu cung cấp xác thực danh tính. Theo một chuyên gia công nghệ, người dùng là khách hàng của dịch vụ và có quyền lựa chọn sử dụng tiếp hoặc không sau khi đánh giá tính hợp lý của yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân. Người dùng có xu hướng ngại cung cấp dữ liệu về bản thân cho các nền tảng trên Internet trong bối cảnh thông tin cá nhân ngày càng quan trọng và được bảo vệ gắt gao để giảm nguy cơ lộ dữ liệu.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống