Trung Quốc: Hệ thống chấm điểm tín nhiệm xã hội chặn hàng triệu người mua vé máy bay và tàu hỏa

Các vi phạm tín nhiệm xã hội bao gồm chưa nộp thuế và tiền phạt đã làm cho 17,5 triệu lượt mua vé máy bay ở Trung Quốc trong năm ngoái bị chặn. Ngoài ra còn có 5,5 triệu lượt mua vé tàu bị chặn, theo Trung tâm Thông tin tín dụng Công cộng Quốc gia. Một báo cáo thường niên cho biết 128 người không được rời khỏi Trung Quốc do chưa nộp thuế.

Hệ thống này là một phần trong nỗ lực của chính phủ Trung Quốc trong việc sử dụng các công nghệ từ xử lý dữ liệu đến giải trình tự gene và nhận dạng khuôn mặt để thắt chặt kiểm soát.

Trung Quốc cho biết các hình phạt và phần thưởng tín nhiệm xã hội sẽ cải thiện trật tự trong một xã hội đang thay đổi nhanh chóng, sau ba thập kỷ cải cách kinh tế đã làm rung chuyển các cấu trúc xã hội.

Chính quyền đã thử nghiệm chấm điểm tín nhiệm xã hội trên khắp Trung Quốc kể từ năm 2014. Điểm tín nhiệm xã hội bị trừ khi vi phạm pháp luật hoặc, ở một số khu vực, khi mắc các vi phạm nhỏ như dắt chó đi dạo mà không có dây xích.

Các nhà hoạt động nhân quyền nói rằng hệ thống này quá cứng nhắc và có thể trở nên không công bằng khi coi ai đó là không đáng tin mà không nói với họ rằng họ đã mất tín nhiệm xã hội, hoặc làm thế nào để họ có thể khôi phục tín nhiệm xã hội. Phó Tổng thống Hoa Kỳ Mike Pence đã chỉ trích hệ thống này vào tháng 10: "Một hệ thống có tiền đề là việc kiểm soát hầu như mọi khía cạnh của cuộc sống con người".

Đảng cầm quyền muốn có một hệ thống toàn quốc vào năm 2020 nhưng chưa cho biết hệ thống này sẽ hoạt động như thế nào. Các hình phạt có thể bao gồm hạn chế về du lịch, kinh doanh và tiếp cận giáo dục. Hiện không có thông tin chi tiết về việc có bao nhiêu người sống dưới sự giám sát tín nhiệm xã hội.

Ngoài các cá nhân, các công ty trong danh sách đen cũng có thể mất các hợp đồng của chính phủ hoặc mất quyền tiếp cận các khoản vay ngân hàng hoặc bị cấm phát hành trái phiếu hoặc nhập khẩu hàng hóa. Các sai phạm của các công ty bị phạt theo tín nhiệm xã hội năm ngoái bao gồm quảng cáo sai hoặc vi phạm các quy tắc an toàn dược phẩm, trung tâm thông tin chính phủ cho biết.

Các cá nhân đã bị chặn 290.000 lượt khỏi các công việc quản lý cấp cao hoặc đóng vai trò là đại diện hợp pháp của công ty.

Kể từ khi ra mắt các hình phạt như vậy, hệ thống này đã khiến 3,5 triệu người "tự nguyện thực hiện nghĩa vụ pháp lý của mình", trung tâm thông tin cho biết. Trung tâm nói rằng việc "thực hiện nghĩa vụ pháp lý" này bao gồm 37 người đã trả tổng cộng 150 triệu nhân dân tệ (31,3 triệu đô la) qua các khoản phạt hoặc tịch thu quá hạn.

Báo cáo không đưa ra chi tiết về việc có bao nhiêu người sống trong các khu vực có hệ thống chấm điểm tín nhiệm xã hội.

Tín nhiệm xã hội là một trong những nỗ lực của Trung Quốc nhằm tận dụng sức mạnh tính toán gia tăng, trí tuệ nhân tạo và công nghệ khác để theo dõi và kiểm soát công chúng. Bộ Cảnh sát đã đưa ra một sáng kiến tên là Golden Shield vào năm 2000 để xây dựng một mạng kỹ thuật số trên toàn quốc để theo dõi các cá nhân.

Những hệ thống đó dựa vào công nghệ nước ngoài và có những lời chỉ trích rằng các nhà cung cấp công nghệ của Mỹ và châu Âu có thể đang cho phép việc vi phạm nhân quyền.

Nguồn:

https://www.abc.net.au/news/2019-02-23/china-bars-millions-from-travel-for-social-credit-offences/10843156