Theo HoREA, Nhà nước chỉ thực hiện đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất đã giải phóng mặt bằng (đất sạch) tại Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), nhưng đề xuất này chỉ có thể thực hiện được trong khoảng 10 năm tới trở đi khi mà Nhà nước có nguồn ngân sách dồi dào để cấp vốn cho “Quỹ phát triển đất” để cung ứng vốn cho “Tổ chức phát triển quỹ đất” (“Trung tâm phát triển quỹ đất” cấp tỉnh hiện nay) và “Tổ chức phát triển quỹ đất” có đủ năng lực để thực hiện nhiệm vụ “phát triển, quản lý, khai thác quỹ đất” theo quy định tại Chương VIII Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Tuy nhiên, do Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) hiện nay lại bỏ quy định về “Quỹ phát triển đất” nên không bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của các quy định của Luật Đất đai, lại vừa thiếu cơ chế để triển khai thực hiện Chương VIII về “phát triển, quản lý, khai thác quỹ đất”, nên Hiệp hội đề nghị giữ lại “Quỹ phát triển đất” để ứng vốn cho “Tổ chức phát triển quỹ đất” để phát triển quỹ đất, tạo quỹ đất để thực hiện các dự án đầu tư công, dự án đầu tư theo phương thức đối tác công-tư (PPP), hoặc để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư.
Ngoài ra, HoREA nhận thấy, quy định về “giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất” đối với trường hợp “đất chưa giải phóng mặt bằng” tại Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) là rất cần thiết và phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.
 |
| Ảnh minh họa/ |
Cũng theo HoREA, tình hình thực tiễn hiện nay, nguồn lực ngân sách nhà nước còn rất hạn chế thì việc xã hội hóa, huy động nguồn lực tài chính của nhà đầu tư trúng thầu dự án nhà ở thương mại để Nhà nước thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thật thỏa đáng cho người có đất bị thu hồi là rất cần thiết và cũng nhằm thực hiện đầy đủ vai trò “kiến tạo” của Nhà nước, bảo đảm hài hòa lợi ích của tất cả các bên gồm người có đất bị thu hồi, nhà đầu tư và lợi ích công cộng do Nhà nước là người đại diện như mục đích của các quy định tại Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Tuy nhiên do điểm c khoản 3 và khoản 6 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định chưa đủ “độ rõ”, chưa cụ thể nên Hiệp hội góp ý thêm trong 2 trường hợp sau:
Trường hợp 1: Hồ sơ mời thầu đã có quy định “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” và nhà đầu tư trúng thầu đã đề xuất “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” trong hồ sơ dự thầu thì có thể gây “rủi ro” làm thiệt hại cho ngân sách nhà nước trong trường hợp “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” thực tế thường phát sinh tăng cao hơn “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” mà nhà đầu tư đã đề xuất trong hồ sơ dự thầu.
Trường hợp 2: Hồ sơ mời thầu không quy định “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư”, mà sau khi trúng thầu thì “nhà đầu tư trúng đấu thầu có trách nhiệm ứng vốn để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” thì “chi phí thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” sẽ vẫn còn là “ẩn số” đối với các nhà đầu tư dự thầu và nhà đầu tư trúng thầu vì không thể tiên lượng được chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng này.
Do vậy, Hiệp hội đề nghị cần phải hoàn thiện lại nội dung điểm c khoản 3 và khoản 6 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) theo hướng cần phải quy định rõ “chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” trong hồ sơ mời thầu, đồng thời quy định rõ trường hợp “chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” thực tế phát sinh không vượt quá 20% “chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư” trong hồ sơ dự thầu của nhà đầu tư trúng thầu thì “nhà đầu tư trúng đấu thầu có trách nhiệm ứng vốn để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền” để hạn chế tối đa “rủi ro” có thể dẫn đến thiệt hại cho ngân sách nhà nước.
Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chỉ quy định các tiêu chí lựa chọn dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, bởi lẽ điểm a khoản 1 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định “Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quy định các tiêu chí để quyết định thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất phù hợp với tình hình thực tế của địa phương” là rất hợp lý và phù hợp với vai trò, vị trí, chức năng của Hội đồng nhân dân tỉnh theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015.
Nhưng, đã phát sinh “bất cập”, không đồng bộ, thống nhất do điểm a khoản 1 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) còn quy định “Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất” là chưa chính xác, chưa hợp lý và chưa phù hợp với quy định tại điểm a khoản 1 Điều 123 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định.
Do quy định tại điểm a khoản 1 Điều 126 nên dẫn đến điểm a khoản 3 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cũng quy định tương tự “3. Điều kiện để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất quy định tại điểm a khoản 1 Điều này bao gồm: a) Thuộc danh mục các khu đất thực hiện đấu thầu dự án có sử dụng đất được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định”.
Do vậy, Hiệp hội đề nghị Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chỉ quy định các tiêu chí lựa chọn dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Hiệp hội nhận thấy sau khoảng 5-10 năm tiếp theo, khi “Quỹ phát triển đất” và “Tổ chức phát triển quỹ đất” đã vận hành nhịp nhàng, hiệu quả, vừa tạo được quỹ đất “bảo đảm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội”, vừa tạo được nguồn thu quan trọng cho ngân sách nhà nước để cấp vốn cho “Quỹ phát triển đất” để cung ứng vốn cho “Tổ chức phát triển quỹ đất” thì đến thời điểm đó.
Nhà nước hoàn toàn có thể chủ động thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng “trước” rồi mới thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư và thu được tối đa “địa tô chênh lệch” cho ngân sách nhà nước để phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng thì chắc chắn sẽ không phát sinh “xung đột lợi ích” giữa cơ quan nhà nước với người có đất bị thu hồi và sẽ đạt được sự đồng thuận của người có đất bị thu hồi và toàn xã hội và kiến tạo môi trường đầu tư minh bạch, công bằng, bình đẳng, cạnh tranh lành mạnh.
https://kinhtexaydung.petrotimes.vn/
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống