Luật sư Van S (ngụ ở Charleston, bang South Carolina, Mỹ) đã quyết định thử sử dụng ChatGPT để giải quyết các vấn đề cá nhân của mình vào hồi tháng 4 sau khi bị lỡ hẹn với bác sĩ tâm lý.
Trong một cuộc trò chuyện ảo với chatbot OpenAI, ông tuyên bố rằng cảm giác rất thoải mái khi được trao đổi những câu chuyện thầm kín với một cỗ máy. Ông đã chia sẻ những nỗi sợ hãi, những áp lực khi là một người chuyển giới và quyền chuyển giới tại nơi ông sinh sống không được thừa nhận. Van S cũng thảo luận về những bất đồng của gia đình về bản dạng giới của anh ấy và việc anh ấy chuyển đến một ngôi nhà mới trong tương lai.
Chi phí tư vấn tâm lý và liệu pháp tâm lý khác nhau thuộc vào AI
Sau đó, Van S bắt đầu có thói quen nhắn tin vào một thời điểm cụ thể trong ngày để trút bầu tâm sự. Anh ấy bắt đầu cảm nhận những câu trả lời của ChatGPT một cách gần gũi và cảm xúc hơn theo thời gian.
Ngay cả khi nói chuyện với chuyên viên tâm lý của mình, anh ấy thường có cảm giác đang gây gánh nặng khi chia sẻ cảm xúc cá nhân với người khác. Với chatbot AI, anh ấy không cảm thấy áp lực này khi làm như vậy.
"ChatGPT trả lời những điều bạn muốn nghe từ một người bạn có thật trong đời. Đôi khi, những gì bạn cần cũng chỉ là sự động viên đó thôi, như Van S chia sẻ.
AI vẫn chưa thể thay thế bác sĩ tư vấn tâm lý. (Ảnh: NurPhoto)
Theo Bloomberg, 2023 mới chỉ là khởi đầu của chatbot AI tạo sinh. Mặc dù hàng triệu người trên toàn thế giới sử dụng các mô hình ngôn ngữ tạo sinh như ChatGPT, Bing và ChatGPT, tương lai của chúng vẫn còn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Người dùng hiện nay sử dụng chatbot trí tuệ nhân tạo để tìm kiếm trên Internet, gian lận bài tập, lập trình phần mềm, đặt bàn nhà hàng và tìm kiếm trên Internet.
Trong đó, việc sử dụng chatbot để tham vấn tâm lý không còn là điều mới lạ. Trước đó, Eliza, một trong những chatbot đầu tiên trên thế giới được tạo ra vào những năm 1960 bởi giáo sư Joseph Weizenbaum tại Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT), đã được phát triển từ những năm 1960. Tương tự như một chuyên viên tư vấn tâm lý, chatbot này được tạo ra.
Sau đó, Woebot và Wysa, một số chatbot tập trung vào sức tinh thần con người, cũng bắt đầu được sản xuất. Các chatbot này làm việc không biết mệt mỏi và cũng không tốn nhiều chi phí, không giống như những chuyên viên tâm lý người thật.
AI vẫn chưa thể thay thế bác sĩ
Sự tiện lợi cũng đi kèm với một số mặt trái. Các chatbot được sử dụng rộng rãi như ChatGPT, Bard hoặc Bing hoạt động trên mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), có khả năng tạo ra các phản hồi hoặc thông tin có độ thuyết phục cao nhờ bộ dữ liệu khổng lồ.
Chúng không được tạo ra để phục vụ như những chuyên gia tâm lý người thật hoặc để cung cấp lời khuyên về đạo đức và pháp lý. Các chatbot AI vẫn chưa thể hệ thống hóa những câu chuyện mà người dùng chia sẻ ngay bây giờ. Điều này khiến chúng tỏ ra kém hiệu quả hơn so với các chuyên gia tâm lý đích thực.
Theo giáo sư Stephen Ilardi của Đại học Kansas, chatbot AI không thể thay thế chuyên gia tâm lý nếu bạn gặp vấn đề nghiêm trọng về sức tinh thần. Ông gọi ChatGPT chỉ là "trò chơi rẻ tiền" và tuyên bố rằng rủi ro liên quan đến việc sử dụng những hệ thống này quá lớn. Để chia sẻ các vấn đề cá nhân, mọi người nên tìm kiếm một người đáng tin cậy.
Phản hồi về vấn đề này, đại diện OpenAI, cha đẻ của ChatGPT, khuyên người dùng không nên sử dụng mô hình ngôn ngữ AI để xác định hoặc điều trị các tình trạng sức nghiêm trọng.
OpenAI cũng khuyên người dùng không nên sử dụng AI thay cho hỗ trợ từ người có chuyên môn về lĩnh vực tâm lý. (Ảnh: Slashgear)
ChatGPT nhiều lần tuyên bố không phải là một chuyên viên tâm lý trong quá trình trò chuyện với Van S. ChatGPT phản hồi rằng các nội dung trên Internet có thể sẽ hữu ích nhưng vẫn không thể thay thế chuyên gia nếu bạn gặp sang chấn tâm lý hoặc các vấn đề về sức tinh thần.
Những vấn đề cá nhân khó nói với AI
Van S cho biết ông vẫn sẽ thường xuyên hỏi ý kiến chuyên gia về những lời khuyên mà ChatGPT đề xuất trước khi làm theo. Theo luật sư, mọi lời khuyên của ChatGPT đều rất có lý và rất sâu sắc vào thời điểm hiện tại.
Theo giáo sư Stephen Ilardi, khi nhu cầu ngày càng tăng đối với dịch vụ tư vấn tâm lý, ChatGPT có thể được tích hợp vào quy trình tham vấn. Theo nhà khoa học Margaret Mitchell tại cộng đồng AI mã nguồn mở Hugging Face, chatbot AI có thể được sử dụng để hỗ trợ các nhóm trực điện thoại hotline và giúp thực hiện nhiều cuộc gọi hơn.
Theo Song, chuyên gia này cũng lo ngại rằng sẽ có người tìm đến các chatbot để tham vấn tâm lý và trầm trọng hóa vấn đề vì họ không đủ hiểu biết về AI. OpenAI sẽ sử dụng các cuộc hội thoại của người dùng với chatbot để đánh giá và rèn luyện hệ thống, điều này gây tranh cãi về quyền riêng tư. Do đó, nhiều người sẽ e ngại chia sẻ về những vấn đề cá nhân nhạy cảm với ChatGPT.
Nhiều người cũng tin rằng AI tư vấn tâm lý quá kỳ lạ. Theo Aaron Lawson, quản lý dự án ở thành phố San Diego, bang California, anh ấy thường xuyên sử dụng ChatGPT như một chuyên viên tâm lý. Lawson nhận thức rõ rằng mình đang nói chuyện với một cỗ máy mặc dù những câu trả lời của anh ấy rất giống với những câu trả lời của chính mình.
Aaron Lawson đã nói, "Tôi bảo nó hãy thử chơi trò đóng vai, nhưng tôi lại gặp khó khăn trong chính vở kịch này."
Bổ ích
Xúc động
Sáng tạo
Độc đáo
Phẫn nộ
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống