Sau khi lực lượng vũ trang Ukraine tiếp nhận những chiếc xe tăng M1A1 Abrams đầu tiên của Mỹ vào ngày 25/9, đã có nhiều tranh luận từ các chuyên gia quân sự về việc vận hành những chiếc xe tăng hiện đại này như thế nào và ảnh hưởng của nó đối với thực tế trên chiến trường ra sao.
Các chuyên gia quân sự đã đưa ra nhận định, sau những tổn thất về các phương tiện bọc thép hiện đại do phương Tây viện trợ như xe chiến đấu bộ binh Bradley của Mỹ, xe tăng Leopard 2 của Đức, xe tăng Challenger 2 của Anh, Ukraine sẽ phải có các biện pháp bảo vệ, giảm thiểu thiệt hại cho xe tăng Abrams trong các cuộc giao tranh ở tiền tuyến.
Những khó khăn của M1 Abrams trên chiến trường Ukraine
Một tuần trước khi những chiếc xe tăng Abrams của Mỹ cập bến Ukraine, người đứng đầu Cục Tình báo Bộ Quốc phòng Ukraine, Tướng Kirill Budanov đã đưa ra lời cảnh báo rằng, những chiếc xe tăng này có thể sẽ không tồn tại được lâu trong chiến đấu, trừ khi chỉ được sử dụng trong những hoạt động hạn chế.
Ông nhấn mạnh và cảnh báo “nếu xe tăng Mỹ được triển khai trên tiền tuyến và phải tham gia trong một cuộc tấn công trực diện thì chúng sẽ không tồn tại được lâu trên chiến trường”.
Trong khi đó, các chuyên gia quân sự cũng đưa ra câu hỏi, ai sẽ vận hành và bảo đảm kỹ thuật cho những chiếc xe tăng M1 Abrams này. Bởi vì Abrams là loại xe tăng có chế độ bảo trì cao nhất thế giới, phương tiện này có trọng lượng lên tới 70 - 80 tấn. Đây là dòng xe tăng chạy bằng động cơ tua-bin khí nên cần bảo dưỡng chuyên sâu hơn động cơ diesel.
Xe tăng M1 Abrams.
Chuyên gia Yann Boivin, cựu chỉ huy tiểu đoàn Leclerc của quân đội Pháp nhận xét, xe tăng Abrams sẽ kém hiệu quả trên chiến trường nếu không được bảo dưỡng kịp thời và đúng cách: “Hạn chế của xe tăng Mỹ là yêu cầu bảo trì và hậu cần cao. Việc bảo dưỡng động cơ tua-bin đòi hỏi nhân viên có kinh nghiệm hơn so với bảo dưỡng động cơ diesel”.
Đồng thời nhấn mạnh, các vấn đề về vòng đệm trong buồng chứa đạn và khả năng dễ bị tổn thương trước hỏa lực của đối phương cũng là hai vấn đề lớn đối với xe tăng Abrams.
Khó khăn trong đào tạo
Mặt khác, các binh sĩ Ukraine chỉ được huấn luyện trong 10 - 12 tuần để vận hành và sửa chữa xe tăng Abrams, trong khi quân đội Mỹ cần tới 22 tuần cho huấn luyện vận hành và 34 tuần cho đào tạo nhân viên đảm bảo kỹ thuật.
Để trở thành kỹ thuật viên sửa chữa xe tăng Abrams, phải đạt điểm số 99/100 trong bài kiểm tra năng lực nghề nghiệp, 88 điểm cho bài bảo trì cơ khí và 92 điểm cho bài kiểm tra kỹ thuật tổng quát cho thấy tính chất nghiêm ngặt của công việc này.
Chuyên gia phân tích quân sự Nga, Viktor Litovkin nhận xét về thời gian huấn luyện cho binh sĩ Ukraine sử dụng Abrams: "Lẽ ra phải mất 8 tháng để huấn luyện, nhưng Ukraine muốn thực hiện trong 12 tuần, tức là chỉ 3 tháng. Đây là điều ngoài sức tưởng tượng". Ông nói thêm: "Một người lái xe tăng giỏi cần phải biết rõ cỗ máy mình điều khiển".
Theo ông Litovkin, rào cản về ngôn ngữ cũng là một thách thức đáng kể đối với binh sĩ Ukraine sử dụng xe Abrams, “Bạn đã bao giờ nhìn thấy người lính lái xe tăng Ukraine nào thông thạo tiếng Anh chuyên ngành kỹ thuật và quân sự chưa?
Tôi không nghĩ là sẽ có nhiều người như vậy trong hàng ngũ lực lượng vũ trang Ukraine. Bởi vì mọi thứ bên trong xe tăng đều bằng tiếng Anh, đặc biệt là những hệ thống vũ khí và điều khiển. Những người lính sẽ gặp rất nhiều khó khăn để có thể điều hành những cỗ máy này”.
Ai sẽ điều khiển M1 Abrams trên chiến trường?
Cũng theo Litovkin, mặc dù được các chuyên gia Mỹ trực tiếp huấn luyện vận hành xe tăng Abrams, nhưng các binh sĩ Ukraine vẫn chưa thể sẵn sàng đối đầu với xe tăng Nga trong thực chiến. Một câu hỏi đã được Litovkin đưa ra “Vậy ai sẽ là người thay thế họ?”.
Ông đưa ra suy đoán, những chiếc xe tăng này có thể được vận hành bởi binh lính của một trong những nước NATO từng sử dụng xe tăng Abrams, chẳng hạn như Ba Lan. Ba Lan đã nhận được những chiếc xe tăng Abrams đầu tiên vào tháng 7 vừa qua.
Ba Lan nhận xe tăng M1 Abrams bàn giao từ Mỹ.
Đã có những tiền lệ được ghi nhận về việc các tình nguyện viên nước ngoài vận hành xe tăng Abrams và các thiết bị quân sự phức tạp của phương Tây viện trợ tại chiến trường Ukraine.
Điều này rất quan trọng, giúp cho quân đội Ukraine tiếp thu và vận hành nhanh chóng những khí tài mới của phương Tây, trong khoảng thời gian ngắn hơn so với quy định mà vẫn hiệu quả.
Một ví dụ đáng chú ý, các khẩu đội tên lửa Patriot được cho là do các tình nguyện viên nước ngoài vận hành, điều này giúp rút ngắn thời gian triển khai tên lửa hơn nhiều so với thời gian cần thiết để đào tạo những người lính Ukraine vận hành chúng.
Nhận định trên được nhiều người ủng hộ, bởi trước đó vào ngày 25/9 các lực lượng Nga thông báo đã phá hủy một xe tăng Leopard do Đức cung cấp cho Ukraine ở trên hướng Zaporozhye và kíp lái trên xe tăng là người Đức.
Hiện tại, Ba Lan và Mỹ là những nước duy nhất vận hành xe tăng Abrams trong khối NATO. Trong hai nước, đặc biệt là Ba Lan được cho là có nhiều khả năng đã cung cấp nhân sự để giúp Ukraine vận hành những chiếc xe tăng này.
Quân đội Ukraine hiện đã nhận được 10 xe tăng M1 Abrams đầu tiên, dự kiến 21 chiếc còn lại sẽ được bàn giao vào cuối năm 2023.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống