Năm 2025: Những chuyển động lớn của công nghiệp quốc phòng toàn cầu

Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời khởi công nhiều chương trình đóng tàu chiến chủ lực

Tháng 1, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ thông báo tại họp báo việc chính thức khởi động chương trình đóng tàu sân bay nội địa, tàu ngầm nội địa và khu trục hạm TF-2000. Đáng chú ý là chương trình phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, tàu ngầm tấn công diesel - điện MILDEN...

Mô hình tàu ngầm tấn công diesel - điện MILDEN tại Nhà máy đóng tàu Gölcük của Thổ Nhĩ Kỳ. MILDEN được giới thiệu là tàu ngầm tấn công diesel - điện có lượng choán nước khoảng 2.700 tấn, dài hơn 80m, tích hợp hệ thống đẩy độc lập không khí nhằm kéo dài thời gian hoạt động dưới nước. Ảnh: Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ

Hải quân Mỹ hoàn tất thử nghiệm tích hợp trung tâm tác chiến không người lái trên tàu sân bay

Tháng 2, Hải quân Mỹ hoàn thành thử nghiệm tích hợp Trung tâm tác chiến không quân không người lái (UAWC) trên tàu sân bay USS George H. W. Bush. Sau đó, tàu này tham gia hoạt động quân sự chung tại khu vực Địa Trung Hải, đánh dấu việc hệ thống UAWC chính thức được đưa vào sử dụng thực tế.

Tàu sân bay USS George H.W. Bush. Ảnh: Hải quân Mỹ

Thụy Điển tích hợp trí tuệ nhân tạo cho tiêm kích Gripen E thế hệ mới

 Tháng 6, Tập đoàn Saab (Thụy Điển) công bố đã tích hợp thành công hệ thống trí tuệ nhân tạo “Centaur” do Công ty Helsing (Đức) phát triển lên tiêm kích Gripen E thế hệ mới và tiến hành các thử nghiệm liên quan. Hệ thống AI điều khiển trực tiếp máy bay và thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu ngoài tầm nhìn. Hệ thống này tự bay và thực hiện các thao tác tác chiến phức tạp, đồng thời hướng dẫn phi công tấn công mục tiêu.

Máy bay Gripen E. Nguồn: twz.com

Ngân sách quốc phòng Mỹ vượt mốc 1.000 tỷ USD

Ngày 4-7, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký ban hành đạo luật thuế và chi tiêu quy mô lớn. Theo đạo luật điều chỉnh ngân sách trong 10 năm tới này, ngân sách quốc phòng và an ninh hạt nhân cho năm tài khóa 2026 được bổ sung thêm 119,3 tỷ USD. Cộng với mức chi cơ bản 892,6 tỷ USD do Lầu Năm Góc đề xuất, tổng ngân sách quốc phòng Mỹ trong năm tài khóa 2026 sẽ đạt khoảng 1.010 tỷ USD.

Khu trục hạm Mỹ USS Gravely tại căn cứ Norfolk hôm. Ảnh: US Navy

Tên lửa “Đông Phong-5C” của Trung Quốc xuất hiện tại lễ duyệt binh

 Ngày 3-9, tại Lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít của nhân dân thế giới, tên lửa đạn đạo xuyên lục địa nhiên liệu lỏng “Đông Phong-5C” xuất hiện ở phần cuối đội hình duyệt binh. Đây là thành phần quan trọng trong hệ thống răn đe chiến lược của Trung Quốc, có tầm tấn công toàn cầu, duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao.

Tên lửa DF-5C. Ảnh: tienphong.vn

Châu Âu thúc đẩy các dự án tiêm kích thế hệ sáu

Ngày 9-9, tại Triển lãm Quốc phòng và An ninh Quốc tế Anh, liên doanh do Anh, Italy và Nhật Bản thành lập lần đầu ra mắt, trưng bày mô hình kích thước đầy đủ của tiêm kích thế hệ sáu thuộc Chương trình Tác chiến Không quân Toàn cầu (GCAP), đồng thời cho biết máy bay có thể áp dụng công nghệ vòi phun vector lực đẩy hai chiều. Trong khi đó, “liên minh” gồm Pháp, Đức và Tây Ban Nha cho biết giai đoạn tiếp theo sẽ tập trung chế tạo máy bay thử nghiệm nhằm giải quyết các vấn đề kỹ thuật then chốt.

Mô hình máy bay thuộc GCAP được trưng bày tại Triển lãm Trang bị quốc phòng và an ninh Nhật Bản (DSEI JAPAN) 2025 ở thành phố Chiba (Nhật Bản), tháng 5-2025. Ảnh: Reuters

Hàn Quốc phát triển hệ thống phóng thẳng đứng thế hệ hai trên chiến hạm

 Ngày 25-9, quân đội Hàn Quốc tổ chức lễ hoàn thành nghiên cứu - phát triển hệ thống phóng thẳng đứng trên hạm tàu KVLS-II thế hệ hai do nước này tự chế tạo. Hệ thống này có ưu điểm khoang chứa lớn, mang được nhiều đạn hơn và dự kiến sẽ được trang bị cho các khu trục hạm thế hệ mới.

KVLS-II được xem là hệ thống có nhiều điểm tương đồng với Mk 41 của Mỹ, song đã được điều chỉnh và cải tiến để phù hợp với yêu cầu riêng, đồng thời từng bước thay thế hệ thống này trong Hải quân Hàn Quốc. Là thế hệ thứ hai của hệ thống phóng thẳng đứng nội địa, KVLS-II hứa hẹn mang lại cho hạm đội mức độ tự chủ cao hơn khi cho phép tích hợp linh hoạt nhiều loại vũ khí tên lửa, từ tên lửa phòng không, tên lửa hành trình cho đến các loại vũ khí dẫn đường khác.

Bệ phóng thẳng đứng KVLS-II của Hải quân Hàn Quốc. Ảnh: giaoducthoidai.vn

Hải quân Trung Quốc bước vào “kỷ nguyên ba tàu sân bay”

Ngày 5-11, tàu sân bay Phúc Kiến chính thức được biên chế tại một quân cảng ở Tam Á (Hải Nam). Đây là tàu sân bay thứ ba của Trung Quốc, cũng là tàu sân bay đầu tiên sử dụng công nghệ phóng điện từ, mang số hiệu “18”. Tàu do Trung Quốc hoàn toàn tự thiết kế và chế tạo, với công nghệ phóng điện từ đạt trình độ tiên tiến trên thế giới. Việc Phúc Kiến gia nhập đội hình chiến đấu đánh dấu Hải quân Trung Quốc chính thức bước vào “kỷ nguyên ba tàu sân bay”.

Tàu sân bay Phúc Kiến chạy thử ngày 7-5-2024. Ảnh: Tân Hoa xã

Tiêm kích Su-57 của Nga trang bị động cơ mới

Ngày 22-12, tiêm kích Su-57 lần đầu tiên bay thử với động cơ “loại 177”. Theo thông tin công bố, đây là động cơ được phát triển riêng cho máy bay thế hệ năm, có mức tiêu thụ nhiên liệu thấp hơn và các chỉ số về tuổi thọ, độ tin cậy được cải thiện rõ rệt.

Su-57 đã hoàn thành chuyến bay đầu tiên sử dụng động cơ mới Product 177. Ảnh: Rostec

Nhìn tổng thể, những sự kiện quốc phòng nổi bật trong năm 2025 cho thấy cục diện an ninh - quân sự thế giới đang bước vào giai đoạn cạnh tranh quyết liệt hơn, nơi công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, vũ khí không người lái và các nền tảng tác chiến thế hệ mới giữ vai trò then chốt. Việc các quốc gia lớn tăng ngân sách, đẩy nhanh nghiên cứu - phát triển và mở rộng sản xuất vũ khí không chỉ nhằm củng cố năng lực răn đe, mà còn tác động tới cân bằng chiến lược toàn cầu, đặt ra nhiều thách thức mới đối với hòa bình, ổn định và kiểm soát xung đột trong những năm tới.