Miệng núi lửa Shackleton rộng lớn là một khu vực không thể ở được, với mặt ngoài liên tục bị ánh sáng Mặt trời chiếu vào và bên trong luôn tối. Nhiệt độ bề mặt có thể tăng lên trên điểm sôi của nước (100 độ C), trong khi nhiệt độ bên trong có thể giảm xuống dưới điểm đông của nước (0 độ C).
Miệng núi lửa Shackleton, có đường kính 21 km và sâu 4 km, có thể chứa nước đóng băng hỗ trợ sự sống cho căn cứ trên Mặt trăng. Đó là điều thu hút sự quan tâm đến các chương trình không gian của Mỹ và Trung Quốc.
Các sứ mệnh không gian ở cả hai quốc gia được cho là đang chuẩn bị hạ cánh tàu thăm dò gần miệng núi lửa Shackleton, với Hoa Kỳ muốn làm như vậy vào cuối năm 2023 và Trung Quốc là vào năm 2026.
Theo các nhà nghiên cứu chính sách Mỹ, hai chương trình đang hoạt động độc lập với nhau, nhưng hai nước nên giữ các đường dây liên lạc mở để có thể làm việc theo nhóm trong tương lai.
Hằng Nga 7 (Trung Quốc) và tàu thăm dò Intuitive Machines 2 (đặt tên công ty Mỹ đã chế tạo nó) sẽ khoan tới 1m dưới bề mặt gần miệng núi lửa Shackleton và nghiên cứu các mẫu Mặt trăng chiết xuất được. Mỗi tàu thăm dò cũng sẽ mang theo thiết bị gọi là "phễu" để tìm kiếm các khu vực luôn trong bóng tối, chẳng hạn như đáy miệng núi lửa, nơi có dấu vết của nước đóng băng.
Để duy trì hoạt động thám hiểm có người lái mà không phải tốn kém chi phí vận chuyển chúng từ Trái đất, nước đóng băng có thể được sử dụng để tạo ra oxy và hydro, sau đó sản xuất không khí, nước uống và nhiên liệu trên Mặt trăng.
Các sứ mệnh Mặt trăng của Trung Quốc, bắt đầu với tàu vũ trụ không có người lái Hằng Nga 1 vào năm 2007, nhằm mục đích xây dựng một trạm nghiên cứu Mặt trăng cơ bản vào năm 2028.
Mặc dù các sứ mệnh không gian tương tự thường tạo cơ hội cho các quốc gia hợp tác, Wolf Amendment (đạo luật được Quốc hội Mỹ thông qua năm 2011) hạn chế NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ) hợp tác trực tiếp với các tổ chức Trung Quốc vì lo ngại hành vi đánh cắp công nghệ.
Bill Nelson, Giám đốc NASA, đã nói rằng đạo luật này nên tiếp tục có hiệu lực trong phiên điều trần của các nhà làm luật Mỹ về ngân sách năm 2024 vào tháng 4 và nhấn mạnh những lo ngại về "cuộc chạy đua vào không gian" của Trung Quốc.
"Đây là nơi chúng tôi sẽ đến và Trung Quốc cũng sẽ đến. Mối quan tâm của tôi là nếu Trung Quốc đến trước, họ sẽ nói: Đây là lãnh thổ của chúng tôi, bạn hãy tránh xa," Bill Nelson phát biểu khi đưa bức ảnh về các địa điểm hạ cánh trên Mặt trăng cho một tiểu ban phân bổ ngân sách của Hạ viện Mỹ vào tháng 4.
Theo Roger Handberg, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Trung tâm Florida (Mỹ), một số người xem không gian "như biên giới phía Tây trước đây của Mỹ - bạn nắm quyền kiểm soát bởi có thể làm được." Tuy nhiên, ông bày tỏ sự lạc quan về khả năng hợp tác trong tương lai giữa Trung Quốc và Mỹ.
Roger Handberg nói: "Ngày nay, mọi người đều nói về Mỹ và Trung Quốc với tư cách là những người đi đầu trong các hoạt động trên Mặt trăng. Wolf Amendment cần được loại bỏ để có thể thực hiện công việc hiệu quả vì cả hai đều sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định các quy tắc.
Roger Handberg cho hay, đề cập đến Hiệp ước Không gian vũ trụ năm 1967 về thăm dò bình và sử dụng không gian, được hơn 110 quốc gia ký kết tính đến tháng 3, "Vẫn còn thời gian để tìm ra giải pháp phù hợp với kỳ vọng ban đầu trong Hiệp ước không gian vũ trụ rằng không gian sẽ không là một khu vực xung đột mà là một khu vực cho các hoạt động hợp tác nói chung."
Mặc dù tìm thấy nước đóng băng trên Mặt trăng là một lợi thế, Roger Handberg cho biết có thể phải mất một thập kỷ trước khi Trung Quốc hoặc Mỹ phát triển khả năng thu thập và xử lý nó.
Nhiệt độ ban ngày trên bề mặt Mặt trăng có thể lên tới 120 độ C, nhưng dữ liệu viễn thám tiết lộ rằng một lượng băng đáng kể đang lắng đọng ở phần bên trong bóng tối vĩnh viễn của một số miệng núi lửa trên đó.
Một miệng núi lửa được nghiên cứu kỹ lưỡng như vậy là Shackleton, có hình bát và được đặt theo tên của nhà thám hiểm Nam Cực Ernest Shackleton. Nó nằm gần như chính xác ở cực nam của Mặt trăng.
Ví dụ, ánh sáng Mặt trời liên tục cung cấp năng lượng cho các phương tiện và cơ sở trên Mặt trăng, nhưng ít nơi trên Mặt trăng đáp ứng được điều kiện cần thiết cho việc khám phá bền vững của con người. Các phần viền của đáy miệng núi lửa Shackleton luôn ở dưới ánh sáng Mặt trời, mặc dù đáy miệng núi lửa luôn tối đen.
Vào năm 2021, NASA đã thông báo rằng Intuitive Machines (Mỹ) sẽ phát triển một tàu đổ bộ Mặt trăng thương mại để vận chuyển một mũi khoan băng đến khu vực được gọi là đường nối Shackleton, nằm ngay phía tây miệng núi lửa.
NASA cho biết, đề cập đến nhiệm vụ IM-2, dự kiến sẽ cất cánh sớm nhất vào tháng 11 tới, "Khu vực này nhận đủ ánh sáng Mặt trời để cung cấp năng lượng cho tàu đổ bộ trong sứ mệnh kéo dài 10 ngày, đồng thời cung cấp tầm nhìn rõ ràng tới Trái đất để liên lạc liên tục".
Wu Yanhua, nhà thiết kế chính của chương trình Thám hiểm không gian sâu cho quốc gia này, cho biết địa điểm ưu tiên hàng đầu của họ cũng là khu vực miệng núi lửa Shackleton mặc dù Trung Quốc vẫn chưa chính thức công bố địa điểm hạ cánh cho sứ mệnh Hằng Nga 7.
Wu Yanhua cho biết tại Diễn đàn Tiandu ở thành phố Hợp Phì, Trung Quốc vào tháng 4, Hằng Nga 7 sẽ nhắm tới một khu vực phía đông nam miệng núi lửa Shackleton.
Bài viết đăng trên các tạp chí tiếng Trung Quốc đã thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ của nước này đối với việc khám phá miệng núi lửa Shackleton. Trong một phân tích năm 2020 về các khu vực và điểm hạ cánh ở cực nam Mặt trăng, Shackleton được xếp hạng đầu tiên. Theo Zhang He và các đồng nghiệp của cô ấy, chỉ huy sứ mệnh Hằng Nga 4
Ngay cả khi có sự trùng lặp về địa điểm hạ cánh, xung đột nhiệm vụ khó xảy ra vì mỗi địa điểm có diện tích hơn 100 km2 và chứa một số điểm hạ cánh.
Trong khuôn khổ Hiệp định Artemis và Trạm Nghiên cứu Mặt trăng Quốc tế tương ứng, Mỹ và Trung Quốc đã thiết lập các trại trên Mặt trăng của riêng họ.
"Trong khi các quốc gia hàng đầu về vũ trụ sẽ đứng đầu một khu định cư cụ thể, các quốc gia hàng đầu nên hợp tác để cùng nhau tồn tại vì môi trường Mặt trăng rất khắc nghiệt và không khoan nhượng. Thám hiểm không gian rất khó khăn, phức tạp và tốn kém. Roger Handberg nhận định rằng ngay cả hai cường quốc cũng có thể thấy gánh nặng lớn và nhu cầu về hoạt động hợp tác sẽ trở nên rõ ràng hơn khi Wolf Amendment bị bãi bỏ.
Khi ông đưa ra lời khai trước Ủy ban Đánh giá An ninh Kinh tế Mỹ - Trung Quốc vào đầu tháng này, chuyên gia Brian Weeden từ Secure World Foundation, tổ chức tư vấn có trụ sở tại bang Washington (Mỹ), cũng kêu gọi chính phủ Mỹ sửa đổi Wolf Amendment để nối lại trao đổi song phương với Trung Quốc.
Theo Brian Weeden, "Quốc hội nên sửa đổi Wolf Amendment để cho phép NASA tham gia vào các hoạt động không gian với Trung Quốc nhằm hỗ trợ lợi ích quốc gia của Mỹ." Brian Weeden trích dẫn các lĩnh vực tham gia ưu tiên như khoa học vũ trụ cơ bản, thám hiểm không gian bằng robot và tăng cường chia sẻ dữ liệu thời tiết không gian cùng mảnh vỡ quỹ đạo.
Theo Brian Weeden, hai quốc gia có những lĩnh vực phù hợp với lợi ích của họ vì Trung Quốc đang tiến hành hoặc lên kế hoạch thực hiện nhiều hoạt động không gian giống như Mỹ. Ông nói với ban rằng Trung Quốc đã có những tương tác mang tính xây dựng với cộng đồng quốc tế về luật và quy định không gian.
Roger Handberg tuyên bố rằng đã có một số nỗ lực nhẹ nhàng để giảm bớt các hạn chế ở cấp độ không chính thức và điều này sẽ trở nên tốt hơn theo thời gian. Tuy nhiên, ông tuyên bố rằng Wolf Amendment sẽ không bị bãi bỏ cho đến khi có nhu cầu thực sự để làm như vậy.
Theo Roger Handberg, "Theo thời gian, Wolf Amendment đã bị vô hiệu hóa một cách hiệu quả thông qua các trường hợp ngoại lệ, mặc dù cái tên có thể vẫn còn."
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống