GR-1 được cho có khả năng đi bằng hai chân với tốc độ 5 km/h lúc mang vác tải trọng 50kg, nhắc nhở mọi người về tiềm năng của robot hai chân mà nhiều công ty toàn cầu từ Tesla đến Xiaomi theo đuổi. Với Fourier Intelligence, công ty khởi nghiệp có trụ sở tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc), GR-1 là sự thành công bất ngờ.
“Đó là một nỗ lực chưa từng có của chúng tôi. Chúng tôi hầu như không có bất kỳ tài liệu tham khảo nào khi nói đến công nghệ này”, Alex Gu, người sáng lập và Giám đốc điều hành Fourier Intelligence, nói trong một cuộc phỏng vấn với trang SCMP tại Thượng Hải.
Fourier Intelligence không phải lúc nào cũng tập trung vào robot hình người. Được đặt theo tên Joseph Fourier - nhà toán học và vật lý người Pháp thế kỷ 19, Fourier Intelligence thành lập vào năm 2015 tại trung tâm công nghệ Trạm Giang của Thượng Hải với mục đích phát triển robot phục hồi chức năng.
Các sản phẩm hiện tại của Fourier Intelligence bao gồm xe đạp tập thể dục thông minh, găng tay robot không dây và một loạt thiết bị được điều khiển bằng máy tính giúp người dùng khôi phục chuyển động ở tay và chân. Song cũng giống như nhiều người đồng trang lứa, Alex Gu (42 tuổi, tốt nghiệp kỹ sư cơ khí từ Đại học Giao thông Thượng Hải) đã mơ ước từ lâu về việc tạo ra robot hình người của riêng mình.
Vì vậy vào năm 2019, sau khi Fourier Intelligence đưa các thiết bị phục hồi chức năng thông minh của mình vào hàng trăm bệnh viện, trung tâm chăm sóc y tế ở hơn 10 quốc gia và khẳng định vị thế trong ngành, Alex Gu quyết định đã đến lúc bắt đầu một dự án kinh doanh mới.
Trước đó, rất ít công ty trên thế giới thành công với robot hình người do rào cản công nghệ cao và chi phí phát triển. Ở Mỹ, có một số dự án như Atlas của Boston Dynamics (công ty nổi tiếng với robot chó Spot) và Digit của Agility Robotics.
Ở Trung Quốc, hầu hết công ty đều tập trung vào các sản phẩm nhẹ như robot bốn chân. Alex Gu nghĩ rằng ông có thể làm tốt hơn. Alex Gu cho biết: “Nhiều công nghệ được sử dụng trong robot phục hồi chức năng về cơ bản có thể áp dụng cho robot hình người. Robot hình người yêu cầu động cơ rất tốt, vừa mạnh vừa nhẹ, và chúng tôi có thể tự phát triển chúng”.
GR-1 ra đời trong phòng thí nghiệm nhỏ ở tầng một trụ sở Fourier Intelligence, nơi nhóm kỹ sư đang bận rộn tinh chỉnh và thử nghiệm robot khi phóng viên SCMP đến thăm. Nhóm đã đạt được một bước đột phá lớn vào năm 2022 (ba năm sau khi bắt đầu dự án) khi thành công trong việc chế tạo được robot cao 1,65 m đứng lên bằng cả hai chân và đi lại được.
Alex Gu cho biết: “Lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy nó đứng lên, không cần dây buộc và tự đi lại. Đó là sự khích lệ lớn với tất cả kỹ sư của chúng tôi. Cảm giác như đang nuôi một đứa trẻ sơ sinh vậy”.
Fourier Intelligence sau đó đã xuất bản video trực tuyến về GR-1 đang đi bộ, nhận được lời khen ngợi từ nhiều người xem nhưng cũng có nhiều ý kiến hoài nghi.
“Một số người xem ở nước ngoài nói rằng video được tạo ra bằng máy tính. Tôi hiểu rằng lĩnh vực này vẫn còn ở giai đoạn đầu và người ta sẽ có những ý kiến khác nhau, giống như một số người đã tranh luận 20 năm trước về việc liệu ô tô điện có thể di chuyển trên đường hay không”, Alex Gu nói.
Ngoài những thách thức kỹ thuật, các nhà nghiên cứu và chuyên gia về robot đã cảnh báo rằng các công ty vẫn phải đối mặt với khó khăn lớn trong việc thương mại hóa robot hình người trong thị trường tiêu dùng rộng lớn hơn.
Zhang Xiaorong, Giám đốc Viện nghiên cứu Shendu Technology (Trung Quốc), cho biết: “Robot hình người hầu hết còn ở trong phòng thí nghiệm và cực kỳ đắt đỏ. Một robot hình người chất lượng tương đối cao có thể giá hàng triệu nhân dân tệ”.
Những vấn đề đó đã không ngăn cản các công ty cố gắng.
Lei Jun, người sáng lập gã khổng lồ smartphone Xiaomi, vào tháng 8.2022 đã trình diễn trên sân khấu robot hình người đầu tiên của công ty mang tên CyberOne. Robot được cho là có khả năng đi lại, nhưng không nhiều tính năng hơn thế.
Chưa đầy hai tháng sau, Elon Musk - Giám đốc điều hành Tesla đã giới thiệu một nguyên mẫu của robot Optimus rất được mong đợi của mình trong Ngày Trí tuệ nhân tạo (AI) của công ty. Robot này đi và nhảy trực tiếp trên sân khấu. Khán giả cũng được xem video robot thực hiện các nhiệm vụ như mang hộp và di chuyển các thanh kim loại.
Tại hội nghị WAIC vào tháng trước, Elon Musk nói rằng Optimus được thiết kế không nhằm mục đích "có trí thông minh tuyệt vời", mà để giúp con người thực hiện "các nhiệm vụ nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc nguy hiểm".
Alex Gu chia sẻ tầm nhìn tương tự với Elon Musk, nhưng nói thêm rằng robot “cũng có thể trở thành bạn rất tốt của con người bằng cách cung cấp giá trị cảm xúc”.
Dù các robot hình người hiện tại vẫn còn “khoảng cách lớn với con người về cả khả năng di chuyển và nhận thức”, nhưng việc phát triển các mô hình ngôn ngữ lớn (phần mềm hỗ trợ các chatbot AI như ChatGPT) có thể “thay thời đại”, Alex Gu nói.
“Mô hình ngôn ngữ lớn sẽ cung cấp cho robot khả năng suy luận logic, khiến chúng giống con người hơn rất nhiều”, Alex Gu cho hay.
Alex Gu nhấn mạnh rằng Fourier Intelligence sẽ tập trung vào phát triển phần cứng tạo nên “cơ thể” của robot và để các nhà phát triển AI làm việc trên “bộ não”. Zen Koh, đồng sáng lập và Giám đốc chiến lược Fourier Intelligence, cho biết một số công ty AI đã tiếp cận để tìm kiếm cơ hội hợp tác tiềm năng trong các mô hình ngôn ngữ lớn. Ông nói: “Chúng tôi hy vọng được làm việc với tất cả những công ty lớn”.
Theo Alex Gu, số lượng nhỏ robot GR-1 đã được chuyển giao cho một số trường đại học, công ty AI để nghiên cứu và phát triển. Ông có kế hoạch bắt đầu sản xuất hàng loạt GR-1 vào cuối năm 2023 và giao hàng ngàn robot vào 2024. Có khả năng Fourier Intelligence sẽ sản xuất hàng loạt robot hình người trước Tesla.
Alex Gu kỳ vọng robot hình người của Fourier Intelligence mà theo ông là có tiềm năng lớn trong nhiều tình huống khác nhau như chăm sóc người già, giáo dục và tiếp khách, sẽ tạo ra nhiều doanh thu hơn so với robot phục hồi chức năng trong vòng 3 đến 5 năm tới.
Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài trước khi robot hình người trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, ông nói.
Alex Gu chia sẻ với SCMP: “Đừng mong đợi điều kỳ diệu sẽ xuất hiện sau một năm nữa, ngay cả với Tesla. Chúng tôi cũng cần thời gian để đạt được mục tiêu sản xuất hàng loạt robot hình người. Song cũng đừng đánh giá thấp khả năng điều này có thể trở thành một phần trong cuộc sống gia đình của mọi người sau 5 hoặc 10 năm nữa”.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống