Theo kênh CNN ngày 10/10, hai sao chổi Lemmon và SWAN được các nhà khoa học phát hiện cách đây chưa lâu. Trong đó, C/2025 A6 Lemmon được ghi nhận vào ngày 3/1 tại Đài quan sát Núi Lemmon ở bang Arizona (Mỹ), trong khuôn khổ dự án Catalina Sky Survey do NASA tài trợ. Còn C/2025 R2 SWAN chỉ mới được phát hiện hôm 10/9, nhờ thiết bị quan sát gió Mặt trời (SWAN) gắn trên tàu thăm dò SOHO - dự án hợp tác giữa NASA và Cơ quan Vũ trụ châu Âu.
Hai sao chổi này đều có quỹ đạo dài hình elip, mất hàng trăm đến hàng nghìn năm để quay lại. Các chuyên gia ước tính sao chổi SWAN sẽ chỉ xuất hiện trở lại sau 650 - 700 năm, còn Lemmon sẽ rời xa Trái đất khoảng 1.300 năm trước khi có cơ hội ghé thăm một lần nữa. Chính vì vậy, đây được xem là cơ hội hiếm hoi để con người có thể trực tiếp quan sát chúng.
Theo tính toán, SWAN sẽ tiến đến điểm gần nhất với Trái đất vào ngày 20/10, cách hành tinh của chúng ta 38,6 triệu km. Một ngày sau đó, sao chổi Lemmon sẽ ở khoảng cách gần nhất là 88,5 triệu km. Tuy khoảng cách vẫn rất xa, nhưng nhờ đặc điểm phát sáng khi băng và khí trên bề mặt bốc hơi tạo thành đuôi dài, hai sao chổi sẽ có thể nhìn thấy rõ bằng ống nhòm, thậm chí bằng mắt thường trong điều kiện bầu trời quang đãng, ít ô nhiễm ánh sáng.
Tiến sĩ Quanzhi Ye, nhà nghiên cứu tại Đại học Maryland (Mỹ), cho biết sao chổi SWAN có thể quan sát được vào đầu buổi tối, ngay sau khi trời vừa tối hẳn. Trong khi đó, Lemmon hiện dễ nhận thấy nhất vào rạng sáng, nhưng trong những tuần tới sẽ dần xuất hiện rõ hơn vào buổi tối, thuận tiện cho người quan sát ở nhiều khu vực.
Tiến sĩ Carrie Holt, Đài quan sát Las Cumbres (Mỹ), cho biết các sao chổi này được xem như “hóa thạch vũ trụ” lưu giữ vật chất nguyên thủy của Hệ Mặt trời. Chúng hình thành cùng thời điểm với các hành tinh, rồi bị lực hấp dẫn của những hành tinh khổng lồ như Sao Mộc và Sao Thổ đẩy ra vùng rìa xa xôi gọi là đám mây Oort. Sau hàng tỷ năm gần như bất biến, mỗi lần tiến gần Mặt trời, các sao chổi lại mang đến cho giới khoa học cơ hội nghiên cứu những thành phần sơ khai, qua đó làm sáng tỏ quá trình hình thành Hệ Mặt trời.
Ông Carson Fuls, Giám đốc dự án Catalina Sky Survey, nhận định sao chổi Lemmon có thể là một trong những sao chổi sáng nhất trong năm 2025. “Đây là cơ hội hiếm có để công chúng chiêm ngưỡng thiên văn học ngay tại sân sau nhà mình. Trong điều kiện lý tưởng, Lemmon có thể nhìn thấy bằng mắt thường, và càng rõ hơn với ống nhòm”, ông nói.
Giới thiên văn khuyến nghị người quan sát nên chọn khu vực tối, tránh ánh sáng đô thị, đồng thời có thể sử dụng các ứng dụng như Stellarium hoặc KStars để xác định vị trí của hai sao chổi trên bầu trời. Ngoài ra, những người không có điều kiện quan sát trực tiếp có thể theo dõi Dự án Kính viễn vọng Ảo, dự kiến phát sóng trực tuyến hình ảnh SWAN và Lemmon từ Italy vào tối 20/10.
Với việc cả hai sao chổi cùng xuất hiện trong thời điểm cận kề, tháng 10 năm nay được kỳ vọng mang đến một “màn trình diễn kép” hiếm gặp, vừa hấp dẫn công chúng yêu thiên văn, vừa mở ra cơ hội nghiên cứu quý giá cho các nhà khoa học.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống