Vị cá mập "lão làng" nhất, Shark Tank Việt Nam (Shark Việt sinh năm 1963), mới đây đã thảo luận về việc lần đầu tiên bị startup "ép giá" sau màn thương thuyết căng thẳng với Founder Triip. Shark Nguyễn Thanh Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Intracom, thừa nhận: "Khi chốt đầu tư, tôi bị thiệt thòi hơn rất nhiều so với đề xuất trước đó về tỷ lệ vốn góp."
Kết quả chốt deal cũng khiến Shark Hưng thốt lên, "Từ một Shark bao giờ cũng nói rằng đã đầu tư là phải chi phối, đã hạ xuống offer 20%, mà cuối cùng đồng ý 6,6%." Anh Việt hôm nay không còn là anh Việt của ngày xưa nữa.
Theo Shark Tank Việt Nam, CEO Hải Hồ của Triip yêu cầu 500.000 USD để trả 5% cổ phần. Kết quả là Shark Việt đã đầu tư 500.000 USD cho 6,6% cổ phần. Tuy nhiên, trên thực tế, tỷ lệ cổ phần Shark Việt được hưởng ít hơn thế.
Đây là một thuận rót vốn có điều kiện. 500.000 USD của Shark Việt sẽ đổi lấy 5% cổ phần, 1,6% còn lại là từ Employee Stock Option (ESO - quyền mua cổ phiếu dành cho nhân viên) có điều kiện (Shark Việt làm việc cho Triip 1 giờ đồng hồ/tuần) để tránh tình trạng down-round (định giá doanh nghiệp vòng gọi vốn tiếp theo thấp hơn vòng trước).
Một công ty có quyền chọn mua đối với cổ phiếu của chính công ty đó dưới dạng một khoản thù lao phi tiền mặt được gọi là ESO. Một số hạn chế đối với quyền chọn này nhằm mục đích ràng buộc quyền lợi của những người nắm quyền chọn này với các cổ đông khác của công ty, thúc đẩy họ làm việc tốt hơn và cống hiến nhiều hơn cho công ty.
Nói một cách dễ hiểu hơn, 500.000 USD của Shark Việt chỉ được dùng để đổi 5% (để định giá công ty vẫn là 10 triệu USD). 1,6% còn lại chỉ là "quyền mua", tức là để được mua, ngoài việc đáp ứng điều kiện làm việc cho Triip, Shark vẫn phải bỏ thêm một khoản tiền tương ứng với định giá công ty để mua lại.
Vì sao phải chịu thiệt mà Shark Việt vẫn đầu tư vào Triip?
Trong chia sẻ gần đây nhất, Shark Việt đã liệt kê bốn lập luận cho thấy ông rất thích công nghệ blockchain. Một là lý do tại sao Triip bị các shark "ném đá" là do công nghệ blockchain. Theo các shark, thời điểm hiện tại được cho là không thích hợp để sử dụng công nghệ này. "Nhưng thời buổi hiện nay, con người thích thách thức với những khó khăn của ngày hôm nay để ngày mai có kết quả tốt. Vì vậy, tôi quyết định ủng hộ Triip." Shark Việt nói.
Mọi người đang hiểu lầm rằng "Shark Việt lúc nào cũng thích chi phối." Tôi mới tham gia chương trình nếu tôi thực sự muốn hỗ trợ startup. Chữ "Hạnh phúc" trong văn hóa Triip có nghĩa là Phật giáo. "Hạnh phúc là hướng tới sự bình yên trong tâm hồn." Shark Việt mở lòng: "Đấy cũng là cái tôi muốn hướng tới.
Bốn, cách đầu tư du lịch của Triip, đặc biệt là du lịch hướng tới góc cạnh tận dụng tối đa năng lực của các địa điểm du lịch và những người chủ có cơ sở hạ tầng du lịch tốt ở nước ngoài, để phát triển du lịch bền vững gắn liền với thiên nhiên.
"Triip khi đi gọi vốn có cái nhìn khác với các startup khác. Bạn ấy đã cung cấp cho Shark 2 tiếng đồng hồ/tuần để làm việc cho Triip, mặc dù tôi mặc cả mãi mới giảm xuống còn 1 tiếng, ngoài chuyện tiền của nhà đầu tư.
Mặc dù chốt đầu tư của tôi bị thiệt thòi hơn nhiều so với đề xuất của tôi về tỷ lệ vốn góp, nhưng tôi không quan tâm nhiều lắm. Tôi muốn Triip mở rộng. Tôi nghĩ rằng cơ sở vật chất và hạ tầng của Intracom sẽ hỗ trợ Triip rất nhiều. Ngoài ra, tôi hoàn toàn tin tưởng vào các Founder và Nhóm công nghệ của Triip. Do đó, Shark Việt nói rằng tôi hài lòng khi được đầu tư vào Triip và tôi tin tưởng rằng Triip sẽ phát triển.
Shark Việt giải thích rằng ông không phải tuýp cá mập thích chi phối khi đề cập đến sở thích đầu tư với lượng cổ phần chi phối. "Trong một số trường hợp, mình phải chi phối để hỗ trợ tối đa cho các startup, sau đó mình sẽ rút dần dần tỷ lệ của mình, chứ không phải mình thích chi phối. Tại sao tôi phải chi phối nếu có người nào đó làm hộ cho mình, giúp đỡ thay cho mình mà chỉ cần góp tiền vào?
"Mọi người đang hiểu lầm rằng "Shark Việt lúc nào cũng thích chi phối." Tôi thực sự muốn hỗ trợ một công ty, vì vậy tôi mới đăng ký chương trình. Shark Việt nói rằng khi tham gia chương trình, tôi nhìn từng công ty mới chọn các tỷ lệ khác nhau chứ không phải một công ty cụ thể về tỷ lệ cổ phần.
Tính từ thời điểm tham gia Shark Tank Việt Nam cho đến nay, Shark Việt đã cam kết rót vốn cho 7 startup (5 startup mùa 2 và 2 startup mùa 3). Có 4 công ty Shark Việt cung cấp cổ phần chi phối: Nhà ma Tokai (51%), VinaChuối (51%), CDTS ($51%) và Nhiệt Mặt trời (50%). Vì thương vụ đàm phán chung với Shark Linh đã đạt được, Shark Linh sau đó đã giảm xuống 36%).
3 Công ty được chốt deal với tỷ lệ cổ phần "nhẹ nhàng" hơn là Plasma (20% cổ phần), Luxstay (5%) và Triip (5% cổ phần, 1,6% từ ESO). Shark Việt thẳng thắn chỉ ra nhược điểm cốt lõi của lao động Việt Nam: Hay cãi sếp, thích đi muộn về sớm, luôn tìm lý do đổ lỗi cho hoàn cảnh.
Theo ICT News
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống