Liên minh Sáng tạo Nội dung số - DCCA (thuộc Hội Truyền thông số Việt Nam) phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Thông tin và Truyền thông) tổ chức Hội nghị Khai thác thị trường quốc tế và Chính sách thuế đối với lĩnh vực sáng tạo nội dung số.
Hội nghị là một diễn đàn mở để kết nối các nhà sáng tạo nội dung, các chuyên gia về thuế, cơ quan quản lý thuế, cơ quan truyền thông để có góc nhìn tổng quan, phân tích các khía cạnh liên quan đến thuế trong lĩnh vực sáng tạo nội dung số, kiếm tiền trên các nền tảng miễn phí (sau đây gọi tắt là MMO - Make Money Online) để đảm bảo tạo điều kiện cho những người làm MMO hiểu rõ ràng, minh bạch về thuế và đảm bảo tuân thủ pháp luật Việt Nam và Hiệp định về chống đánh thuế 2 lần mà Việt Nam đã ký với 72 quốc gia.
Ông Nguyễn Thiện Nghĩa - Phó Cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp CNTT-TT - Bộ Thông tin và Truyền thông chia sẻ thông tin tại Hội nghị
Hội nghị cũng giới thiệu các cơ hội về đầu tư quốc tế và chính sách hỗ trợ của Bộ Thông tin và Truyền thông cho các doanh nghiệp nội dung số đi ra nước ngoài.
Tại hội nghị, các kiến nghị cụ thể về áp dụng mức thuế để đảm bảo tránh bị đánh thuế hai lần đã được đưa ra thảo luận sôi nổi về chính sách thuế đối với các cá nhân/tổ chức đang kinh doanh dịch vụ nội dung số trên các nền tảng miễn phí (YouTube, Facebook, TikTok, Apple Store, CH Play).
Tiềm năng thị trường sáng tạo nội dung số
Theo các chuyên gia, các ngành nghề kinh doanh nội dung số, kiếm tiền nhanh trên các nền tảng xuyên biên giới, chẳng hạn như:
- Sản xuất nội dung và kiếm tiền trên các nền tảng miễn phí: YouTube, Facebook, TikTok và nhiều nền tảng xuyên biên giới khác
- Kinh doanh trên các nền tảng âm nhạc trực tuyến: Spotify, Apple Music, Amazon Music và khoảng 52 nền tảng nhạc số khác
- Bán hình ảnh, tranh, bản vẽ thiết kế, hình ảnh - video 2D - 3D, giáo dục trực tuyến... trên các nền tảng trực tuyến toàn cầu.
- Trên Apple Store và CH Play, cũng như các nền tảng số của các quốc gia khác, Trò chơi trực tuyến được phân phối.
Đây là một lĩnh vực quan trọng của kinh tế số và các hình thức kinh doanh nội dung số khá phổ biến. Ngày càng có nhiều người lao động trình độ cao từ khắp nơi trên thế giới tham gia vào sáng tạo nội dung, dẫn đến doanh thu hàng năm lên tới hàng chục tỷ USD. Lực lượng hàng triệu lao động tham gia vào lĩnh vực này ở Việt Nam được cho là đang hoạt động bình thường mỗi năm và mang lại ngoại tệ cho quốc gia.
Chỉ tính riêng trên YouTube, số liệu thống kê từ năm 2022 cho thấy rằng số người Việt Nam kiếm tiền từ các nền tảng mạng xã hội là 20.000 người và mang về một khoản doanh thu ngoại tệ tương đương khoảng 1.500 tỷ đồng. Hiện có gần 500 kênh YouTube đạt nút vàng (hơn 1 triệu người đăng ký) và 8 kênh đạt nút kim cương (trên 10 triệu lượt đăng ký).
Một trong những nền tảng sáng tạo nội dung có lượng người tham gia MMO hàng đầu trên thế giới hiện nay là YouTube. Với tốc độ phát triển đến chóng mặt của các dịch vụ nội dung số, chỉ riêng năm 2022 đã có hơn 51 triệu kênh YouTube được tạo mới, tương đương với mức tăng trưởng 36%.
Trong đó, 306.000 kênh YouTube có hơn 100.000 người đăng ký, 29.000 kênh có hơn 1 triệu người đăng ký và 700 kênh có hơn 10 triệu người đăng ký. Số lượng tài khoản khổng lồ này cũng mang về cho YouTube hơn 1 tỷ giờ nội dung video được xem hàng ngày.
Ngành MMO đang bị "thuế chồng thuế"
Ông Nguyễn Việt Tiệp, chuyên viên cao cấp về kế toán thuế (đại diện cho DCCA) đưa ra một bức tranh tổng quan về các loại thuế đang được áp dụng đối với các cá nhân, tổ chức tham gia sáng tạo nội dung và kiếm tiền trên nền tảng quốc tế, tại Hội nghị. DCCA cũng đề xuất các chính sách thuế dành cho lĩnh vực MMO.
Ông Nguyễn Việt Tiệp, chuyên viên cao cấp về kế toán thuế, đại diện DCCA trình bày các đề xuất về thuế lĩnh vực MMO.
Ông Nguyễn Việt Tiệp sau đó đã xem xét một trường hợp cụ thể cho các nhà sáng tạo nội dung trên YouTube. Các nhà sáng tạo nội dung ở các quốc gia ngoài Mỹ thực hiện đăng ký thuế với cơ quan thuế của Mỹ theo chính sách của YouTube sẽ chịu khấu trừ 30% thuế thu nhập đối với các lượt xem đến từ Mỹ; còn các lượt xem đến từ các quốc gia khác YouTube sẽ không khấu trừ thuế.
Theo chính sách của YouTube, các nhà sáng tạo nội dung từ các quốc gia ngoài Hoa Kỳ không đăng ký thuế tại Hoa Kỳ sẽ bị khấu trừ 24% thuế thu nhập cho tổng lượt xem toàn cầu. (Chính sách này nhằm thúc đẩy các YouTuber nộp đơn đăng ký thuế tại Mỹ.)
Nhà sáng tạo cá nhân phải trả thêm 7% (bao gồm 5% VAT và 2% thuế thu nhập cá nhân) khi dòng tiền về đến Việt Nam. Ngoài ra, các tổ chức hoặc doanh nghiệp kinh doanh trên YouTube phải nộp khoản thuế 30% (bao gồm 10% VAT và 20% thuế thu nhập doanh nghiệp).
Như vậy, có thể thấy rằng các doanh nghiệp/cá nhân hoạt động trên YouTube tại Việt Nam đang phải chịu 2 lần thuế đối với doanh thu từ lượt xem tại Mỹ (do phía Mỹ đã thu thuế), thực chất là doanh nghiệp/cá nhân đang bị nộp thuế chồng thuế.
"thuế chồng thuế" đang được áp dụng cho các nhà sáng tạo nội dung số trên nền tảng quốc tế.
Việt Nam đã ký Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần với 72 quốc gia và vùng lãnh thổ ( sau đây được viết tắt là Hiệp định) từ năm 1992 đến nay, trong đó 60 Hiệp định đã có hiệu lực thi hành. Vào ngày 7 tháng 7 năm 2015, hai quốc gia đã ký kết Hiệp định tránh đánh thuế hai lần. Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ký Nghị định thư 29/NQ-CP vào ngày 24 tháng 2 năm 2017, phê duyệt Hiệp định và Nghị định thư giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Mỹ. Hiệp định ngăn đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Hoa Kỳ vẫn có hiệu lực thi hành do không có phê chuẩn từ phía Mỹ.
Theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, người Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam có thu nhập tại Hoa Kỳ khi đã nộp thuế cho Hoa Kỳ sẽ không phải nộp thuế cho quốc gia đó. Khi đã nộp thuế ở Mỹ, nhà đầu tư hoặc quỹ đầu tư Mỹ tiến hành đầu tư vào và có thu nhập sẽ không phải đóng thuế cho nước Mỹ. Hiệp định về chống đánh thuế hai lần đang được thực thi giữa Hoa Kỳ và Việt Nam là bước đi quan trọng trong việc giảm bớt gánh nặng về thuế cho các nhà sáng tạo nội dung số ở Việt Nam.
Kiến nghị để khuyến khích lĩnh vực sáng tạo nội dung số mở rộng
Từ thực tế này, DCCA đề nghị Tổng cục Thuế xem xét áp dụng chính sách thuế đối với các cá nhân hoặc doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ nội dung số trên các nền tảng quốc tế như sau:
- Áp dụng nguyên tắc tránh đánh thuế 2 chiều với các nguồn thu nhập từ các quốc gia đã ký kết Hiệp định với Việt Nam đối với các tổ chức/cá nhân kinh doanh nội dung số trên các nền tảng toàn cầu. Kiến nghị Chính phủ thúc đẩy để Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần sớm được thực hiện giữa Hoa Kỳ và Hoa Kỳ.
- Thuế suất VAT 0% (VAT 0% với cả cá nhân và doanh nghiệp) được áp dụng cho người xem nước ngoài với các nội dung số sản xuất kinh doanh phục vụ thị trường nước ngoài.
DCCA đưa ra một số kiến nghị
Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC, cá nhân áp dụng VAT 2%, thuế TNCN 1% và thuế doanh nghiệp VAT 10% khi thu nhập từ lượt xem tại Việt Nam.
DCCA cũng đề nghị, nhà nước xem xét để hỗ trợ, thúc đẩy ngành công nghiệp nội dung số với các chính sách ưu đãi về: Thuế, ưu đãi về đầu tư, hỗ trợ đào tạo nhân lực... tương tự như ưu đãi đối với các ngành phần mềm và công nghệ cao. Cụ thể, các sản phẩm phần cứng và công nghệ cao đang được ưu đãi miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm, giảm 50% trong 9 năm và nhiều ưu đãi đầu tư khác.
Trong khuôn khổ Hội nghị, Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Thông tin và Truyền thông) cũng giới thiệu đến các doanh nghiệp nhiều chương trình đầu tư nước ngoài hấp dẫn, là cầu nối quý giá đưa hàng hóa nội dung "Make in Vietnam" tiếp cận thị trường quốc tế hơn nữa.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống