Trong lễ diễu binh, diễu hành mừng 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, lực lượng Quân đội nhân dân mang tới hơn 20 chủng loại xe đặc chủng, khí tài, trong đó phần lớn đều ít khi xuất hiện trên đường công cộng. Những mẫu xe trong bài xuất hiện trong các buổi hợp luyện, tổng duyệt cuối tháng 8, các thông số kỹ thuật của nhà sản xuất, có thể không hoàn toàn khớp với phiên bản cho Việt Nam.
Xe tải KamAZ
KamAZ là hãng chuyên xe tải đa dụng, 6 bánh được sản xuất tại Nga từ năm 2003. Cabin có thể chứa ba người và một giường. Xe trang bị động cơ diesel tăng áp 8 xi-lanh, công suất 250 mã lực, trang bị thiết bị khởi động khi trời lạnh, có thể hoạt động ở nhiệt độ -50 độ C. Xe có tải trọng 6.000 kg, khả năng kéo rơ-moóc hoặc pháo binh. Ngoài ra phần thùng được trang bị các mô-đun để lắp thêm các chi tiết cho các mục đích quân sự khác nhau, riêng cabin có thể lắp thêm giáp bảo vệ.
Kéo theo sau là pháo lựu 130-M46, thuộc loại pháo dã chiến hạng nặng, hoạt động với kíp 8 pháo thủ. Tầm bắn của M46 tối đa 38 km, tốc độ tối đa 8 phát/phút, có thể sử dụng nhiều loại đạn như đạn nổ phá mảnh, xuyên giáp, khói, chiếu sáng và tăng tầm.
BM-21 Grad và tên lửa M-21OF
Pháo phản lực BM-21 Grad được coi là “mưa lửa” của pháo binh Việt Nam. BM (Boyevaya Mashina) có nghĩa là xe chiến đấu, được thiết kế tại Liên Xô từ năm 1964-1983. Hệ thống tên lửa lắp đặt trên xe Ural-375D, trang bị động cơ xăng ZIL-375Ya 7 lít V8 làm mát bằng nước, công suất 180 mã lực, hộp số sàn 5 cấp và hộp số phụ 2 cấp. Xe đạt tốc độ tối đa 75 km/h, phạm vi hoạt động 750 km và có thể vượt qua các vũng nước sâu 1,5 m.
Phía sau trang bị hệ thống tên lửa mang 40 ống phóng cỡ 122 mm, sử dụng tên lửa M-21OF, có thể khai hỏa 40 quả chỉ trong 20 giây, tầm bắn từ 20 đến 40 km tùy theo loại đạn.
Tổ hợp tên lửa Scud B
Tổ hợp tên lửa Scud được Liên Xô phát triển trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, trong đó Scud B được sản xuất từ năm 1964 đến nay. Việt Nam tiếp nhận tổ hợp tên lửa từ Liên Xô vào năm 1981 và được coi là “Vua” tên lửa đạn đạo duy nhất Đông Nam Á. Tên lửa được lắp đặt trên xe phóng MAZ-543 được thiết kế và phát triển bởi MAZ (nay thuộc Belarus), xe trang bị động cơ diesel D12A-525 dung tích 38,9 lít, công suất 525 mã lực và tốc độ tối đa 60 km/h.
Tên lửa Scud B đặt trên bệ phóng 9P117 Uragan, có nhiệm vụ tấn công chiến lược tầm xa, mang theo đầu đạn R-17E chứa 1 tấn TNT tạo ra hố sâu 1,5-4 m, rộng 12 m với tốc độ va chạm 1,4 km/s. Tên lửa có tầm bắn khoảng 300 km với độ sai số vòng tròn xác xuất khoảng 450 m. Để vận hành, mỗi tổ chiến đấu cần 4 người, bao gồm lái xe, xạ thủ và tổ kỹ thuật.
Tổ hợp tên lửa Redut-M (đi kèm xe radar điều khiển 4R45 Skala)
Tổ hợp tên lửa Redut-M do Liên Xô phát triển từ những năm 1950-1960 và đưa vào sử dụng trong nập niên 60. Một tổ hợp thường có bốn xe, gồm một xe radar điều khiển 4R45 Skala và ba xe mang tên lửa. Hệ thống tên lửa được đặt trên xe BAZ-135MB 8x8, sử dụng động cơ diesel tăng áp YaMZ-238N 14,87 lít V8, công suất 300 mã lực và hộp số sàn 8 cấp. Ngoài ra, động cơ được trang bị bộ gia nhiệt khởi động, hệ thống bôi trơn hỗn hợp, hai bộ lọc không khí và dầu. Khoang cabin có bốn chỗ, khi cần thiết, có thể chứa tới 6 người. Xe có tốc độ tối đa 65 km/h, mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình 90 lít/100 km, quãng đường di chuyển tối đa 818 km.
Lắp trên khung gầm là bệ phóng ZIL-35V nhằm phòng thủ bờ biển. Bên trong sử dụng tên lửa hành trình chống hạm P-35B, tầm bắn khoảng 270-300 km với tốc độ lên tới Mach 1,5. P-35B mang đầu đạt nổ 800-1.000 kg TNT, có thể đánh chìm chiến hạm trên 7.000 tấn, bao gồm cả tàu sân bay. Thời gian triển khai chiến đấu khoảng 30 phút với năm người vận hành.
Hệ thống tên lửa K300-P Bastion-P
Hệ thống tên lửa phòng thủ bờ biển di động Bastion-P được Nga và công ty Tekhnosoyuzproekt của Belarus phát triển, sản xuất từ năm 2010 và sử dụng từ năm 2015 đến nay. Tên lửa được đặt trên xe tải MZKT-7930 Astrolog, được thiết kế vào những năm 1990 bởi nhà sản xuất MZKT tại Belarus và chính thức sử dụng vào năm 2000. Xe sử dụng động cơ diesel tăng áp YAMZ-846, công suất 500 mã lực, tốc độ tối đa 70 km/h.
Hệ thống tên lửa gồm 1-2 xe chỉ huy dựa trên khung gầm xe KamAZ-43101 6x6, một xe hỗ trợ, bốn xe phóng MZKT-7930, mỗi xe mang 2 tên lửa và có kíp xe 3 người, 4 xe tiếp đạn. Tổ hợp Bastion-P chỉ cần 5 phút để chuẩn bị sẵn sàng chiến đấu, và có thể hoạt động liên tục 3-5 ngày. Tên lửa sử dụng là loại P-800 Oniks, mang theo đầu đạn chứa 200-250 kg thuốc nổ, tầm bắn của tên lửa phụ thuộc vào chế độ bay, giao động từ 120-300 km.
Xe bắc cầu MS-20S
Cũng trong binh chủng Công binh, xe bắc cầu MS-20S được phát triển tại Ba Lan và đặt riêng dành cho Việt Nam vào năm 2021. Hệ thống cầu đặt trên xe Jelcz C662D.43-M 6x6, sử dụng động cơ diesel với dẫn động 6 bánh toàn thời gian mang lại khả năng vượt đa địa hình phức tạp.
Hệ thống cầu với nhịp cầu PM-20, cơ cơ cấu phóng thủy lực, nhịp cầu dài 23m, mặt cầu rộng 4m vươn ra địa hình rộng tới 20m. Khả năng chịu tải lên tới 72,6 tấn, phục vụ cho các tổ hợp xe siêu trường, siêu trọng đi qua địa hình khắc nhiệt.
Xe bắc cầu AM-50S
Xe bắc cầu AM-50S thuộc binh chủng Công binh là hệ thống cầu hạng nặng, được phát triển cho quân đội Tiệp Khắc vào cuối những năm 1960 do Szech sản xuất. Hệ thống cầu được đặt trên xe Tatra 815 8x8 của Szech, thiết kế cho điều kiện địa hình khắc nhiệt, với cấu trúc chính là ống chịu tải trung tâm, tất cả các bộ phận khác đều được lắp trên cụm ống này. Khoang cabin được bọc thép, chống tác nhân hóa học, sinh học và phóng xạ.
Hệ thống cầu AM-50S có nhịp cầu dài 13,5 m, sâu 5,56 m, chịu tải lên tới 46,5 tấn cho phép xe tăng, pháo tự hành đi qua an toàn. AM-50S cần kíp 8 người vận hành, nếu nối 4 nhịp cầu tạo tuyến đường thép dài 54 m.
Excalibur Army TMVA Decon-17EX
Excalibur Army TMVA Decon-17EX là xe khử nhiễm hạng nặng do Cộng hòa Szech phát triển, chuyên phục vụ các nhiệm vụ hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân. Xe được thiết kế trên khung gầm quân sự việt dã TATRA, có khả năng cơ động cao, đáp ứng yêu cầu triển khai ở nhiều địa hình phức tạp.
Điểm nổi bật của xe là hệ thống cần nâng vươn cao tới 12 m, tầm ngang 7 m, cho phép khử nhiễm không chỉ binh sĩ, xe cơ giới, khí tài mà còn cả máy bay, công trình và vật thể cỡ lớn. Ngoài ra xe được trang bị ba bình, hai bình 700 lít, 1.000 lít có thể chứa dầu hoặc các chất tẩy rửa, hệ thống phun rửa áp lực cao. Với khả năng cơ động cao, tốc độ tối đa 115 km/h và tầm hoạt động 1.000 km, Decon-17EX có thể hoạt động độc lập hoặc thiết lập trạm khử nhiễm cho nhiều lực lượng cùng lúc.
Iveco Daily
Iveco Daily Cristanini là biến thể quân sự của dòng xe van Iveco Daily, được thiết kế phục vụ các nhiệm vụ liên quan đến hóa học, sinh học, phóng xạ và hạt nhân (CBRN). Với kích thước nhỏ gọn, mẫu xe này thường được dùng làm xe chỉ huy cơ động, trạm thông tin hoặc phòng thí nghiệm lưu động. Khoang xe bố trí thiết bị viễn thông, máy phân tích và hệ thống khử nhiễm cỡ nhỏ, đáp ứng yêu cầu giám sát và xử lý tình huống ngay tại hiện trường. Trên nóc xe có thể trang bị ăng-ten, radar hoặc cụm thông tin vệ tinh, giúp duy trì liên lạc trong điều kiện phức tạp.
Iveco Eurocargo 110-220 Cristanini
Iveco Eurocargo 110-220 là dòng xe chuyên dụng phục vụ nhiệm vụ phòng hóa, sinh học, phóng xạ và hạt nhân (CBRN). Xe được phát triển trên khung gầm Iveco Eurocargo (Italy), cho khả năng cơ động cao, vận hành bền bỉ trên nhiều loại địa hình. Trên nền tảng này, hãng Cristanini (Italy) tích hợp hệ thống khử nhiễm hiện đại, có thể phun rửa áp lực cao, khử độc quân trang, khí tài, xe cơ giới, làm sạch khu vực sau khi tiếp xúc với tác nhân độc hại. Ngoài tác chiến quân sự, Cristanini Iveco CBRN còn được sử dụng trong lĩnh vực dân sự, như ứng phó tai nạn hóa chất, sự cố môi trường hoặc thảm họa hạt nhân.
Ford Transit 150 Cargo Van
Thuộc khối xe tác chiến điện tử, Ford Transit 150 Cargo Van được nhập khẩu từ Mỹ. Là phiên bản tiêu chuẩn, mui thấp nên xe trang bị động cơ 3,5 lít V6, công suất 275 mã lực, hộp số tự động 10 cấp với chế độ overdrive. Trong biên chế quân đội, nóc xe trang bị hệ thống radar phía sau có thể kéo dài nhằm trinh sát, trong khi gây nhiễu phương tiện bay không người lái.
GAZ-3308 Sadko
GAZ-3308 Sadko thuộc xe tải chở hàng 2,5 tấn, dẫn động bốn bánh do Nga sản xuất từ năm 1997-2020. Xe lắp động cơ chế hòa khí ZMZ-5231.10, dung tích 4,67 lít V8, công suất 130 mã lực, kết hợp hộp số sàn 5 cấp. Trong lễ diễu binh, GAZ-3308 thuộc đội hình xe thông tin cơ động cấp chiến lược, chiến dịch nhằm đảm bảo thông tin liên lạc trong các sự kiện chính trị của đất nước.
KamAZ-4326
Quá trình phát triển KamAZ-4326 bắt đầu từ những năm 1980, nhưng do nhà máy sản xuất quá bận với nhiều đơn hàng, nên xe bắt đầu sản xuất hàng loạt vào năm 1995 sau khi Liên Xô sụp đổ. Xe trang bị động cơ diesel 10,8 lít V8, công suất 240 mã lực, tốc độ tối đa 100 km/h.
Xe có hai bình nhiên liệu, mỗi bình chứa 210 lít, cho phạm vi hoạt động 1.100 km. Khả năng vượt địa hình tốt, lội nước ở độ sâu 1,5 m, phụ tùng thay thế dễ dàng tìm và bảo dưỡng. Trong tổ hợp tên lửa phòng không, KamAZ-4326 chuyên chở các UAV chiến thuật và UAV cảm tử do tổng cục công nghiệp Quốc phòng Việt Nam sản xuất để tấn công mục tiêu bọc thép hoặc các mục đích trinh sát, cứu hộ.
ZIL-131 chở tên lửa S-125VT
ZIL-131 là phiên bản quân sự của ZIL-130, đây là mẫu xe tải quân đội 6x6 3,5 tấn đa dụng được thiết kế tại Liên Xô, sản xuất từ năm 1964-2012. Xe sử dụng động cơ 6,9 lít V8, trọng tải 5 tấn và rơ-moóc trên 5 tấn trên đường bằng hoặc 3,5 tấn và rơ-moóc 4 tấn khi off-road, tốc độ tối đa 80 km/h. ZIL-131 có nhiều trang bị giống với Ural-375D chở pháo phản lực BM-21 Grad và được coi một trong những xe tải quân sự huyền thoại tại Việt Nam.
Đằng sau là “Nỏ thần” tên lửa S-125VT do Viettel sản xuất, được cải tiến từ tên lửa S-125 do Liên Xô sản xuất. S-125VT mang đầu đạn nặng 70 kg, chứa 33 kg thuốc nổ, tầm bắn tối thiểu 3,5 km, tối đa 30 km ở tốc độ 800 m/s, mang lại xác suất tiêu diệt mục tiêu 90%. Ngoài ra, với những nâng cấp, hệ thống có triển khai và thu hồi trong 20 phút, nhanh hơn 70 phút so với phiên bản tiêu chuẩn.
Tổ hợp tên lửa SPYDER
Tổ hợp tên lửa SPYDER được phát triển bởi nhà thầu Rafael Advanced Defense Systems của Isreal để tiêu diệt các mục tiêu trên không. SPYDER sử dụng hai loại tên lửa Python-5 và Derby. Python-5 có thể dẫn đường hồng ngoại, hiệu quả trong tầm ngắn khoảng 40 km, trong khi Derby sử dụng dẫn đường radar chủ động, hiệu quả trong tầm trung khoảng 80 km.
Trong tổ hợp có sự xuất hiện của xe tải HX do MAN phát triển từ năm 2002, tuy nhiên việc sản xuất lại do công ty mẹ RMMV (Rheinmetall Man Military Vehicles) đảm nhiệm. RMMV là kết quả của việc sáp nhập nhánh xe tải quân sự của MAN (chiếm 49% cổ phần) với nhánh xe quân sự bánh lốp của Rheinmetall (chiếm 51%) vào năm 2010. Trong diễu binh ngày 2/9, có hai chiếc gồm HX58 khung gầm 6x6 thuộc xe chỉ huy và HX77 khung gầm 8x8 là những xe chở tên lửa.
KamAZ 6560
KamAZ-6560 chở tên lửa trong tổ hợp tên lửa Trường Sơn, là thành phần nòng cốt trong bảo vệ bờ biển. Xe lần đầu được giới thiệu tại Triển lãm Ôtô Quốc tế vào năm 2005 ở Moscow. Tất cả các thành phần, chi tiết của xe được thiết kế dựa trên những yêu cầu khắt khe nhất đối với một chiếc xe tải địa hình. KamAZ-6560 còn được trang bị thanh ổn định để đảm bảo sự ổn định tối đa khi vào cua. Ngoài ra, xe trang bị khung gầm với các thanh gia cường dựa trên yêu cầu cực cao về độ bền cũng như khả năng chịu tải ở trong mọi điều kiện. Khoang cabin có ba ghế với một giường, trang bị hệ thống sưởi cabin, lớp cách nhiệt và cách âm nhiều lớp.
Xe sử dụng động cơ diesel KamAZ-740.50-400 11,76 lít V8 tăng áp, công suất 400 mã lực, khả năng làm mát bằng chất lỏng. Xe trang bị hộp số thủy cơ điều khiển tự động 16 cấp, tốc độ tối đa 90 km/h, bình nhiên liệu 700 lít với phạm vi hoạt động 1.200 km, mức tiêu hao nhiên liệu 57 lít/100 km ở tốc độ 60 km/h.
Xe chỉ huy tổ hợp tên lửa Trường Sơn
Cũng là một chiếc KamAZ với động cơ 10,85 lít V8, công suất 260 mã lực, hộp số cơ khí 9 cấp. Xe có thể chở tải trọng lên tới 11,4 tấn với tốc độ tối đa 90 km/h.
Xe được trang bị hai thùng nhiên liệu, dung tích 210 và 350 lít, khả năng vận hành 1.100 km, mức tiêu hao nhiên liệu 26 lít/100 km ở tốc độ 60 km/h. Trong tổ hợp tên lửa Trường Sơn do tập đoàn Viettel nghiên cứu, đây là xe chỉ huy.
Minh Quân
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống