5G - Chuyền lực kết nối cho sản xuất thông minh
Mạng 5G mang lại điểm nổi bật là tốc độ truyền cao và độ trễ rất thấp, giúp hàng nghìn thiết bị IoT (cảm biến môi trường, máy bay không người lái, robot) hoạt động đồng thời mà không xảy ra nghẽn mạng. Trong nông nghiệp chính xác, cảm biến theo dõi độ ẩm đất, pH, lượng dinh dưỡng hay bệnh hại gửi dữ liệu theo thời gian thực đến hệ thống xử lý, từ đó điều chỉnh tưới tiêu và bón phân tức thì. 5G cũng cho phép máy kéo tự động di chuyển trên ruộng, drone phun thuốc chính xác từng ô nhỏ, robot thu hoạch hoạt động linh hoạt theo lộ trình. Vai trò này được nhìn nhận rõ qua việc 5G trở thành “chất xúc tác mạnh mẽ cho tự động hóa nông nghiệp chính xác”.
 |
| Vườn thủy canh xà lách trong nhà kính với giải pháp nông nghiệp thông minh VNPT. Ảnh: Vietnamnet. |
Ở Việt Nam, một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đã thử nghiệm cảm biến đất kết nối nhanh, cho phép trang trại lúa điều chỉnh thời điểm, lượng nước bơm phù hợp theo từng luống. Điều này giúp tiết kiệm nước, giảm thất thoát phân bón và nâng cao vụ mùa. Sự khác biệt giữa mạng 4G truyền dữ liệu chậm và 5G phản hồi gần như tức thời tạo ra khoảng cách lớn về hiệu năng quản lý.
Thực tiễn chuyển đổi số nông nghiệp
Chuyển đổi số nông nghiệp không chỉ là áp dụng công nghệ mà còn là thay đổi tư duy sản xuất, tổ chức quản trị và chuỗi giá trị thị trường. Việt Nam đã có bước khởi đầu với ứng dụng IoT, AI và nền tảng truy xuất nguồn gốc nông sản.
Trước hết, vùng sâu vùng xa thiếu hạ tầng viễn thông đủ mạnh để đưa 5G đến từng thửa ruộng. Nhiều khu nông thôn vẫn dựa vào kết nối 3G/4G không ổn định, khiến dự án 5G khó cán đích. Thứ hai, chi phí đầu tư thiết bị IoT và robot cho hộ nông dân nhỏ lẻ rất cao, trong khi lợi ích ngắn hạn chưa rõ ràng. Không ít hộ chần chừ vì chưa thấy lợi tức đầu tư (ROI) rõ rệt. Thứ ba, thiếu nhân lực vận hành, bảo trì hệ thống công nghệ cao cũng giới hạn khả năng áp dụng. Chính sách hỗ trợ vốn và đào tạo công nghệ ở cấp địa phương chưa mạnh, gây tụt hậu tại nhiều tỉnh.
 |
| FPT Smart Farming nhắm đến việc liên kết toàn diện dữ liệu vật nuôi, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa sản xuất và chuẩn bị thông tin phục vụ xuất khẩu cùng các giao dịch với ngân hàng và bảo hiểm. Ảnh: Chúng ta. |
Tuy nhiên, nếu nhìn kỹ vào các mô hình thử nghiệm thành công – như mô hình sản xuất lúa kết hợp IoT tại Sóc Trăng hay hệ thống trồng thanh long tích hợp giải pháp số tại Bình Thuận – ta thấy tiền đề từ 5G giúp mở đường cho việc nhân rộng. Mỗi mô hình nhỏ thành công nếu được nhân bản, điều chỉnh theo điều kiện địa phương sẽ tạo mạng lưới lan tỏa.
Khi 5G được ứng rộng sâu, rộng vào nông nghiệp, nó mở ra cơ hội chuyển hóa phương thức canh tác từ thủ công, phản ứng chậm thành linh hoạt, chủ động và có khả năng mở rộng. Thành công không nằm ở công nghệ mà ở cách kết nối công nghệ với con người, thể chế và thị trường. Cánh đồng bây giờ cần thêm kết nối nhanh, dữ liệu thật, quản trị thông minh và quyết tâm mạnh từ mọi chủ thể – từ người nông dân đến nhà quản lý.
Theo tạp chí Điện tử và Ứng dụng
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống