Học sinh Trường THCS Võ Văn Ký, thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa cùng trồng cây cẩm liên bảo vệ môi trường. (Ảnh: Phan Sáu/TTVXN)Ngày Trái đất được Liên Hợp Quốc chính thức công nhận là Ngày Trái đất vào ngày 22 tháng 4 hàng năm kể từ năm 2009. Đây là một dịp để nâng cao nhận thức và hành động của toàn nhân loại nhằm bảo vệ giá trị của môi trường tự nhiên trên phạm vi toàn cầu.
Tiên phong thực hiện các cam kết "xanh"
Chủ đề của ngày Trái Đất năm 2023 là "Đầu tư vào hành tinh của chúng ta."
Chủ đề này nhằm truyền tải thông điệp "Để có thể vực dậy xã hội năng động, phát triển thì việc cấp thiết nhất hiện nay là bảo vệ Trái Đất khỏi ô nhiễm và duy trì một môi trường xanh, sạch, đẹp." Đây là ngày để mọi người "thực hiện hành động," không chỉ vì quan tâm đến thế giới tự nhiên mà còn vì Trái Đất là ngôi nhà chung của nhân loại.
[Sinh viên Việt Nam làm phim kêu gọi cộng đồng bảo vệ môi trường]
Các hoạt động bảo vệ môi trường được tăng cường ở nhiều quốc gia trong Ngày Trái Đất, bao gồm kêu gọi người dân chung sức bảo vệ môi trường sống, trồng cây xanh, thu gom rác thải, bảo vệ môi trường sống xanh sạch,......
Theo Tiến sĩ Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, Việt Nam đã và đang tiên phong trong việc thực hiện các cam kết "xanh" mà cộng đồng quốc tế coi là hình mẫu cho một nước đang phát triển còn nhiều khó khăn nhưng đã có những đóng góp quan trọng cho "ngôi nhà chung" an toàn của nhân loại.
Việt Nam cam kết sẽ xây dựng và triển khai các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính mạnh mẽ bằng nguồn lực của chính mình, cùng với sự hợp tác và hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, để đạt mức phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050, tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP26).
Chính phủ Việt Nam và Nhóm các Đối tác quốc tế đã chính thức thiết lập Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng với các đối tác quốc tế (JETP) trên cơ sở các cam kết tại COP26 thông qua Tuyên bố chính trị.
Hệ thống phát điện năng lượng Mặt Trời được lắp đặt trên đập tràn công trình thủy điện A Vương (Quảng Nam). (Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN)Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, nâng cao hiệu suất năng lượng và chú trọng chuyển đổi năng lượng với một lộ trình phù hợp, vừa bảo đảm mục tiêu bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm tối đa gánh nặng chi phí, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả của nền kinh tế và giải quyết hiệu quả các vấn đề xã hội.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa ban hành Nghị quyết số 582/NQ-UBTVQH15 ngày 29/8/2022 về thành lập Đoàn giám sát "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016–2021," cũng như Kế hoạch chi tiết số 355/KH-ĐGS 28/10/2022 về giám sát chuyên đề.
Một trong những mục tiêu của cuộc giám sát là kiến nghị, đề xuất giải pháp để hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật và hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng.
Giảm thiểu chất thải
Năm nguồn phát thải khí nhà kính chính của Việt Nam, bao gồm rác thải, tạo ra lượng khí thải tương đương khoảng 31.3 triệu tấn CO2 vào năm 2020.
Nếu không có hành động nào được thực hiện theo kịch bản phát triển thông thường, dự kiến lượng khí thải trong lĩnh vực này sẽ tăng lên khoảng 40 triệu tấn CO2 vào năm 2030.
Theo đánh giá, các hoạt động xử lý rác được tổ chức hiệu quả sẽ trực tiếp giảm phát thải khí nhà kính và hỗ trợ đạt được các mục tiêu giảm khí nhà kính quốc gia.
Hiện cả nước có 1.322 cơ sở xử lý rác thải sinh hoạt, bao gồm 381 lò đốt chất thải rắn, 37 dây chuyền sản xuất phân bón và 904 bãi chôn lấp, theo thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Các bãi chôn lấp (50,3%) và xử lý nước thải 43,2% là nguồn phát thải chính.
Xử lý rác thải tại bãi rác Tam Nghĩa ở huyện Núi Thành (Quảng Nam). (Ảnh: Đỗ Trưởng/TTXVN)Hiện nay, Chương trình Đối tác Hành động Quốc gia về nhựa tại Việt Nam (NPAP), Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) tại Việt Nam, đã cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho nhóm các nhà khoa học tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội tạo ra "Báo cáo Hiện trạng Chất thải nhựa Việt Nam năm 2022."
Các số liệu điều tra ban đầu cho thấy, trung bình, thành phần chất thải nhựa trong chất thải rắn sinh hoạt ở Việt Nam chiếm khoảng 12%. Báo cáo đang trong quá trình hoàn thiện.
2,9 triệu tấn chất thải nhựa được tạo ra hàng năm vào năm 2021, với tốc độ tăng khoảng 5% hàng năm.
Chỉ 0,07 triệu tấn chất thải nhựa có thể thất thoát vào môi trường nước (sông, hồ, biển) và 0,42 triệu tấn trong số đó được đổ ra môi trường.
Theo các chuyên gia môi trường, khối lượng chất thải nhựa phát sinh này là nguồn nguyên liệu đầu vào quan trọng cho các ngành tái chế chất thải nhựa và kinh tế tuần hoàn.
Túi nilon mỏng, bao bì thực phẩm và đồ dùng nhựa một lần chiếm phần lớn chất thải nhựa trong chất thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam.
Ngoài ra, do không phân loại tại nguồn nên bị nhiễm bẩn các chất hữu cơ, vô cơ dẫn đến khó làm sạch, nên có khả năng tái chế thấp và cần chi phí tái chế đáng kể.
Theo Hồ Kiên Trung, Phó Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), báo cáo sẽ được hoàn thiện trong thời gian tới với số liệu đáng tin cậy.
Cơ quan quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường có thể lập kế hoạch, xây dựng các chính sách pháp luật về giảm thiểu ô nhiễm do chất thải nhựa gây ra và tham gia đàm phán quốc tế về chất thải nhựa được tốt hơn.
Sự hỗ trợ của mỗi người dân trong việc thực hiện các chính sách về giảm chất thải nhựa là rất quan trọng để giữ gìn môi trường sống chung, đặc biệt là giảm bớt tác hại của rác thải nhựa, nguồn ô nhiễm có tác động lớn đến đời sống con người.
Mỗi người dân phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về xử lý rác bừa bãi, giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế chất thải nhựa, hạn chế sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần, thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ gia đình,...
Theo Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 từ công tác phân loại, thu gom, vận chuyển, tái chế và xử lý, các cơ quan quản lý, các địa phương phải chú trọng thực hiện các quy định về phân loại chất thải rắn sinh hoạt.
Các nguồn thải khí nhà kính đang góp phần đáng kể vào ô nhiễm môi trường sống của con người bên cạnh rác thải nhựa.
Theo ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Tài nguyên và Môi trường), Nghị định 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết việc giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ tầng ozon và phát triển thị trường carbon, đã đưa ra các yêu cầu về kiểm kê và báo cáo phát thải khí nhà kính và giảm lượng khí thải nhà kính của các doanh nghiệp.
Sau đó, Quyết định 01/2022/QĐ-TTg về danh mục lĩnh vực yêu cầu các cơ sở phát thải khí nhà kính thực hiện kiểm kê khí nhà kính, đã đưa ra danh sách các đơn vị sẽ phải thực hiện nghĩa vụ này.
Thông tư 17/2022/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành ngày 15/11/2022 cũng đã phác thảo phương pháp đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và kiểm kê khí nhà kính trong quản lý chất thải.
Các doanh nghiệp phải tổ chức thực hiện kiểm kê khí nhà kính và tạo báo cáo kiểm kê định kỳ 2 năm/lần từ năm 2024 trở đi phù hợp với điều kiện kinh doanh của cơ sở, cũng như phải thực hiện các biện pháp giảm nhẹ phát thải khí nhà kính từ 2023–2025.
Mục tiêu là giảm phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực chất thải xuống 29,4 tấn CO2 (63%) vào năm 2030 với sự hỗ trợ quốc tế, theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) cập nhật năm 2022 của Việt Nam.
Sự chung tay của cộng đồng là cần thiết để đạt được mục tiêu giảm phát thải đầy tham vọng trong lĩnh vực chất thải./.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống
Nguồn tin: www.vietnamplus.vn
Tham gia bình luận