Người dân uống nước giải nhiệt trong thời tiết nắng nóng gay gắt tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 23/5/2023. (Ảnh: THX/TTXVN)Châu Á hiện đang trải qua một trong những đợt nắng nóng nghiêm trọng nhất trong lịch sử, mặc dù chỉ mới đầu Hè.
Ít nhất 13 người ở Ấn Độ đã qua đời vì sốc nhiệt trong thời gian kéo dài từ tháng 4 đến nay do nhiệt độ cực cao, thường lên tới hơn 45 độ C ở khu vực Nam Á. Hàng triệu người dân nước láng giềng Bangladesh phải sống trong cảnh mất điện giữa những ngày nóng nhất trong gần 60 năm.
Nhiệt độ cao chưa từng thấy được ghi nhận là 45,4 độ C ở Thành phố Tak ở miền Tây Thái Lan. Những người thiệt mạng do nắng nóng ở Thái Lan và Malaysia đã được ghi nhận. Những ngày nắng nóng 42–43 độ C đã liên tiếp xảy ra ở Myanmar, Lào, Nepal và Trung Quốc.
Tại các bang Oregon, Washington và British Columbia của Mỹ, nhiệt độ tuần này đã tăng vọt trên 32 độ C, cao hơn gần 10 độ C so với mức trung bình hàng năm của tháng Năm.
[2 tỷ người sẽ sống trong điều kiện nhiệt độ nguy hiểm vào cuối thế kỷ]
Mặc dù đang là mùa xuân và chưa bước vào giai đoạn cao điểm nắng Hè, tình trạng cháy rừng nghiêm trọng đã xảy ra ở quốc gia láng giềng Canada trong nhiều tuần. Hơn 945.000 ha rừng và đồng cỏ đã bị thiêu rụi, khiến hàng chục nghìn người phải sơ tán.
Vùng Gimenells ở Catalonia, Tây Ban Nha, chịu ảnh hưởng nặng nề bởi hạn hán tồi tệ nhất trong 100 năm qua.
Do ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết cực đoan El Nino, giới chuyên gia dự đoán rằng tình trạng nắng nóng như thiêu đốt có thể sẽ tiếp tục xảy ra trong năm nay. Trên thực tế, nắng nóng cực đoan đã xuất hiện với tần suất ngày càng lớn trong những năm gần đây.
Theo World Weather (WWA), biến đổi khí hậu đã làm tăng ít nhất 30 lần khả năng xảy ra sóng nhiệt, một trong những hình thái thời tiết cực đoan có hậu quả nghiêm trọng nhất.
WWA cảnh báo nếu như trước đây, những đợt thời tiết khắc nghiệt mà Ấn Độ và Bangladesh mới trải qua thường chỉ xảy ra một lần trong một thế kỷ, thì bây giờ với tác động của biến đổi khí hậu, tần suất này có thể rút ngắn chỉ còn 5 năm.
"El Nino - Dao động phương Nam" (ENSO), xảy ra khi nhiệt độ lớp nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương cao hơn so với nhiệt độ trung bình nhiều năm, cũng là do thay đổi khí hậu.
Với tần suất lặp lại khoảng 3-4 lần mỗi năm, hiện tượng này thường kéo dài từ 8 đến 12 tháng và có khả năng ảnh hưởng đáng kể đến nhiệt độ và lượng mưa trên toàn thế giới.
Ủy ban Liên Chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) đã nhấn mạnh vào năm 2018 rằng thách thức lớn chưa từng có của việc giới hạn mức tăng nhiệt độ trên Trái đất ở 1,5 độ C như mục tiêu của Hiệp định Paris trong Biến đổi khí hậu để ngăn chặn những thảm khôn lường. Năm năm sau, thách thức thậm chí còn lớn hơn do khí thải nhà kính không ngừng tăng. Nhiệt độ hành tinh hiện đã tăng 1,1 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Theo Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), toàn cầu được dự đoán sẽ nóng lên hơn 1,5 độ C trong 5 năm tới.
Mỗi 0,1 độ C tăng lên, nắng nóng cực đoan và các hiện tượng thời tiết bất thường nghiêm trọng hơn, dẫn đến nhiều thảm hơn. Tuy nhiên, tốc độ và quy mô của các kế hoạch và các biện pháp đã được thực hiện cho đến nay được cho là không đủ để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu.
Thậm chí, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cảnh báo rằng với những chính sách hiện tại, nhiệt độ Trái đất có thể sẽ tăng hơn 2,8 độ C.
Thành phố Los Angeles đã bắt đầu chiến dịch xây dựng thêm "các trung tâm phục hồi", cung cấp bóng râm và làm mát bằng năng lượng tái tạo trong các cộng đồng có nguy cơ cao, để ứng phó với nắng nóng.
Thành phố này hiện có mạng lưới các trung tâm làm mát, phần lớn được tìm thấy trong các thư viện, nơi mọi người có thể đến để tránh nắng nóng.
Thành phố Phoenix, nằm giữa sa mạc Sonoran, đang thực hiện một số cải cách, bao gồm cả việc lắp đặt vỉa hè làm mát phản chiếu ánh nắng mặt trời.
Thành phố Miami đang lên kế hoạch triển khai các chiến dịch trồng cây đô thị lớn và cung cấp hỗ trợ tài chính để hỗ trợ các hộ gia đình có thu nhập thấp trang trải hóa đơn năng lượng của họ.
Một số doanh nghiệp ở Trung Quốc chuẩn bị thuốc và nước khoáng mát, điều chỉnh ca làm việc, giảm thời gian làm việc cho công nhân làm việc ngoài trời (như vệ sinh, bảo trì lưới điện...).
Học sinh làm mát tại đài phun nước trong ngày nắng nóng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. (Ảnh: AFP/TTXVN)Trong khi đó, một số nhà cung cấp điện đã tăng tần suất kiểm tra lưới điện trong thời gian cao điểm nắng nóng đồng thời sử dụng các công cụ thông minh như máy bay không người lái, nhiệt kế hồng ngoại và thiết bị dò lỗi cáp để đảm bảo mạng lưới điện hoạt động ổn định.
Bảo hiểm thời tiết dựa trên tham số, trong đó bảo hiểm nắng nóng được coi là "phao cứu sinh" cho lao động nghèo, là một sáng kiến ý nghĩa khác.
Kể từ tháng 5, Trung tâm phục hồi thuộc quỹ từ thiện Arsht-Rock của Mỹ đã hợp tác với công ty bảo hiểm vi mô Blue Marble và Hiệp hội phụ nữ tự doanh (SEWA) bang Gujarat của Ấn Độ để triển khai chương trình này, theo đó chi trả phí bảo hiểm tối đa không quá 85 USD cho mỗi người tham gia để mua các vật dụng cần thiết cho bảo vệ sức và hỗ trợ bù đắp thu nhập mất đi do nắng nóng.
Tuy nhiên, có thể thấy rõ rằng các kỹ thuật đối phó với nắng nóng chỉ là tạm thời, cấp bách. Thời tiết cực đoan chính là bằng chứng rõ ràng nhất về tác động của biến đổi khí hậu do con người gây ra.
WMO cảnh báo rằng diễn biến El Nino sẽ đưa nhiệt độ toàn cầu lên một mức chưa từng có trong khoảng thời gian từ 2023 đến 2027, tăng khả năng phá vỡ các kỷ lục về nhiệt độ.
Theo tính toán của các nhà khoa học Anh và Trung Quốc, nếu các chính sách khí hậu tiếp tục theo quỹ đạo hiện nay, 2 tỷ người, tương đương 23% dân số toàn cầu, sẽ sống trong điều kiện nhiệt độ nguy hiểm vào cuối thế kỷ này.
Trong kịch bản lạc quan hơn, ngay cả khi nhiệt độ tăng của Trái đất dưới 1,5 độ C được đảm bảo, vẫn có tới 400 triệu người phải đối mặt với mức nhiệt nguy hiểm.
Các quốc gia, chính phủ và người dân phải có bước đột phá trong mọi hành động để gỡ "quả bom hẹn giờ" khí hậu, bảo vệ "Mẹ Trái đất" và thậm chí chính là bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta. Có thể thấy các hiện tượng cực đoan dồn dập do biến đổi khí hậu, đặc biệt là nắng nóng kỷ lục như một lời cảnh báo khẩn cấp./.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống
Nguồn tin: www.vietnamplus.vn
Tham gia bình luận