Đừng đối xử với startup CNTT như "tội phạm"

Như Nhịp Sống Số đã đăng tải trong bài viết trước, Điều 292 Bộ luật Hình sự 2015 chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7 tới đang gây nên những lo lắng cho các doanh nghiệp kinh doanh CNTT, nhất là các startup công nghệ, vốn đang được Chính phủ khuyến khích phát triển trong thời gian qua.

Xung quanh vấn đề này, chúng tôi đã có sự trao đổi với ông Lữ Thành Long – Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP MISA.

Theo ông Lữ Thành Long, có 3 khoản trong điều 292 có thể gây ảnh hưởng không nhỏ đến các công ty CNTT và các startup. Đó là khoản d - Trung gian thanh toán; Khoản đ - Trò chơi điện tử trên mạng; Khoản e - Các loại dịch vụ khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông theo quy định của pháp luật.

Ông Lữ Thành Long - Chủ tịch HĐQT Công ty CP MISA

Cụ thể, ông Long phân tích: Về khoản d- Trung gian thanh toán, đối với lĩnh vực CNTT, không thể coi hình thức trung gian thanh toán trong môi trường internet như là dịch vụ thanh toán của ngân hàng truyền thống. Điều này cũng tương tự như không thể quy kết Uber là hãng vận tải hành khách để áp dụng các chế tài (như phải lắp hộp đen định vị hành trình và tốc độ). Về bản chất, các nền tảng, giải pháp CNTT chỉ là công cụ phục vụ người dùng cuối và nhà cung cấp dịch vụ.

"CNTT là lĩnh vực sáng tạo ra cái mới, mà cái mới thì phải có thời gian thử nghiệm mới biết nó đúng hay sai. Vậy mà chưa thử nghiệm đã phạm tội rồi thì còn nói gì đến sáng tạo khoa học?” – Ông Lữ Thành Long đặt câu hỏi.

Nói về khoản đ – Điều 292 về Trò chơi điện tử trên mạng, ông Long cho rằng: "Trò chơi điện tử trực tuyến có rất nhiều thể loại khác nhau. Vì thế, không thể gói gọn vào một đối tượng "Trò chơi điện tử trên mạng" để áp dụng các điều khoản, chế tài... Như thế sẽ có phần phiến diện, khiên cưỡng!".

Về khoản e của Điều 292, ông Long cho rằng đây là điều khoản "nguy hiểm nhất", bởi nó hầu như "trói" hết các dịch vụ khác. Việc không rõ ràng "Các loại dịch vụ khác trên mạng máy tính, mạng viễn thông" là những dịch vụ nào sẽ khiến cho doanh nghiệp lúng túng hoặc e ngại; đồng thời không loại trừ gây ra việc sách nhiễu, gây khó khăn từ một khái niệm quá rộng. 

Một góc độ khác được đề cập đến ở đây là tính chất không biên giới của Internet. Việc đặt ra nhiều quy định, yêu cầu với các doanh nghiệp Việt Nam trong khi chưa có hình thức chế tài tương tự với các doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh cùng lĩnh vực (tuy không đặt văn phòng trong nước nhưng cung cấp sản phẩm dịch vụ tại Việt Nam) sẽ dẫn đến tình trạng bất công trong môi trường kinh doanh, nếu không muốn nói là "chèn ép" doanh nghiệp nội. 

Ông Lữ Thành Long khẳng định: “Sáng tạo phần mềm và sản phẩm CNTT nói chung đã được xác định là động lực cho phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay và sắp tới. Vì thế, trong khi chưa thể có những cơ chế ưu đãi đặc biệt với đối tượng này, thì chúng ta cũng không nên đặt ra quá nhiều rào cản pháp luật hạn chế sự phát triển cũng như năng lực sáng tạo của doanh nghiệp".

Chia sẻ quan điểm này, ông Nguyễn Hòa Bình - , Chủ tịch HĐQT PeaceSoft Group - cho biết: "Kinh doanh nói chung và ngành CNTT nói riêng là ngành công nghiệp chất xám, tạo ra công ăn việc làm và của cải vật chất cho xã hội, nhưng lại có nguy cơ bị đối xử như tội phạm hình sự thì sẽ làm xấu môi trường kinh doanh và đầu tư của Việt Nam. Rất mong, cơ quan quản lý Nhà nước sẽ sớm có thông tư hướng dẫn về việc này để "trấn an" doanh nghiệp cũng như khích lệ phong trào khởi nghiệp".

Ông Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch HĐQT PeaceSoft Group  (Ảnh: DDDN) 

Trái ngược với những quan điểm này, có không ít ý kiến cho rằng, thực chất Điều 292 Bộ luật Hình sự 2015 không phải là mối đe dọa lớn như các doanh nghiệp đang hiểu.

Nhịp Sống Số sẽ tiếp tục ghi nhận các ý kiến này và chuyển tải trong những bài viết tiếp theo.