Chi phí của máy tính trong nước đang giảm mạnh.

Quy mô thị trường máy tính ở Việt Nam nói riêng và trên toàn thế giới nói chung đang giảm mạnh sau khi đạt đỉnh vào năm 2021.

Các hãng sản xuất và nhà bán lẻ phải có các chiến lược để thích nghi và kích cầu thị trường do nhu cầu mua máy tính giảm mạnh và lượng tồn kho cao.

Lượng hàng tồn kho lớn, giá giảm sâu

Theo báo cáo từ các chuỗi bán lẻ tại thị trường Việt Nam, quý IV/2022 chứng kiến sự sụt giảm mạnh về nhu cầu mua sắm laptop và điện thoại nói chung.

Do nhu cầu học tập và làm việc tại nhà trong thời điểm dịch Covid-19, nhu cầu về laptop đã tăng đột biến trong năm 2020 và 2021. Quy mô thị trường PC đã giảm khoảng 50% trong quý IV/2022 so với cùng kỳ năm trước, trong khi quý I/2023 dự kiến giảm 35–40%.

Lượng tồn kho lớn của nhiều mẫu laptop. Ảnh: CPS.

"Thị trường Việt Nam và thị trường toàn cầu đều đang trải qua cảnh tồn kho dâng cao do nhu cầu về máy tính xác định quá lạc quan trong năm 2022. Theo đại diện của một chuỗi bán lẻ, dự kiến tồn kho của thị trường máy tính xác định ở mức 8–12 tháng bán hàng.

Thông tin với Zing, một công ty sản xuất chip, xác nhận rằng có rất nhiều laptop trên thị trường. Một số nhà sản xuất laptop đã làm tăng vòng đời của sản phẩm bằng cách lùi ngày ra mắt của các thế hệ tiếp theo.

Các chuỗi bán lẻ đều đang phải triển khai các chương trình khuyến mãi giảm giá lên tới 40% giá thành sản phẩm nhằm mục đích thu hút khách hàng nhằm nỗ lực giải quyết lượng hàng tồn kho và điều chỉnh tình hình dòng tiền.

Giai đoạn cực kỳ khó khăn và biến động là một thách thức đối với một nhà phân phối các sản phẩm IT chia sẻ năm 2022. Nhà phân phối đang phải chịu lỗ 20–30% đối với các mặt hàng linh kiện PC, đặc biệt là VGA, được giảm giá sâu.

"Hiện còn rất nhiều hàng VGA đang nằm trong kho mà không bán được vì giá trên thị trường đã giảm 60%–70%. Lợi nhuận từ các sản phẩm laptop sụt giảm 40%–50%, thậm chí có rất nhiều dòng sản phẩm phải cắt lỗ để thu hồi tiền.

Theo báo cáo tài chính của Thế giới Di động, doanh thu từ mảng laptop trong năm 2022 đã giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 5.300 tỷ đồng.

Khó khăn chung trên toàn cầu

Theo báo cáo từ Gartner, lượng máy tính cá nhân (PC, bao gồm máy tính để bàn và laptop) xuất xưởng trên toàn thế giới trong quý IV/2022 đạt 65,3 triệu chiếc, giảm 28,5% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là mức giảm trong quý lớn nhất được ghi nhận kể từ giữa những năm 1990, khi đơn vị này bắt đầu thống kê thị trường máy tính.

Không chỉ vậy, tổng lượng máy tính xuất xưởng trong năm 2022 đã giảm 16,2% so với năm 2021, chỉ đạt 286,2 triệu chiếc. Đây là mức giảm hàng năm lớn nhất trong lịch sử đối với thị trường máy tính toán cầu. Gartner từng ghi nhận.

Theo ông Mikako Kitagawa, Giám đốc phân tích tại Gartner, những tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát gia tăng và lãi suất cao đã có tác động đáng kể đến thị trường và nhu cầu mua máy tính của người dùng.

Theo vị này, "Nhiều người dùng đã mua máy tính mới trong thời điểm dịch Covid-19, trong khi túi tiền ngày càng eo hẹp khiến nhu cầu máy tính của người tiêu dùng giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều năm."

Ngoài ra, tình hình kinh tế kém tích cực đang ảnh hưởng đến thị trường máy tính dành cho doanh nghiệp. "Nhu cầu máy tính từ các doanh nghiệp có dấu hiệu sụt giảm vào quý III/2022 và hiện đã chuyển từ cung vượt cầu nhẹ sang suy giảm rõ rệt. Các khách hàng doanh nghiệp đang trì hoãn việc mua sắm thiết bị mới và kéo dài vòng đời của PC. Theo Kitagawa, thị trường B2B có thể sẽ không tăng trưởng trở lại cho đến năm 2024.

Ngoài ra, báo cáo tiết lộ rằng trong nửa năm 2022, lượng máy tính tồn kho bắt đầu tăng cao, khiến thị trường trở thành nút cổ chai. Vào thời điểm đó, nguồn cung máy tính thấp khi so với nhu cầu thị trường, cùng với sự gián đoạn chuỗi cung ứng từ năm 2021 đến năm 2022. Khi nhu cầu từ người dùng toàn cầu sụt giảm vào năm 2023, thị trường bắt đầu có xu hướng thừa cung.

Cũng theo số liệu từ GartnerMặc dù thực tế là Lenovo đã có một năm 2022 đầy khó khăn, hãng vẫn chiếm 24% thị phần toàn ngành và sản xuất gần 69 triệu máy tính các loại. Lượng PC mà hãng bán ra đã giảm 17,3%, đây là mức giảm theo năm cao nhất mà Gartner từng ghi nhận từ Lenovo.

Tại thị trường EMEA (châu Âu, Trung Đông và Châu Phi), HP bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tại thị trường này, lượng máy xuất xưởng của công ty đã giảm 44% so với cùng thời điểm năm ngoái. Nhu cầu thấp tại thị trường doanh nghiệp (B2B) đã có tác động đến doanh số của Dell trong nửa cuối năm 2022.

"Tổng lượng PC xuất xưởng trên toàn cầu vào năm 2022 gần bằng với mức trước dịch Covid-19, với lô hàng năm 2019 dưới 300 triệu chiếc. Trong 11 năm qua, thị trường PC đã trải qua những thăng trầm rất bất thường. Thị trường đã có dấu hiệu sụt giảm rõ ràng sau giai đoạn tăng trưởng phi thường do đại dịch gây ra từ năm 2020–2021. Theo Kitagawa, xu hướng này sẽ tiếp tục và kéo dài cho đến đầu năm 2024.

Thích nghi

Nói với Zing, Theo đại diện Intel Việt Nam, do ảnh hưởng của tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường PC đang phải đối mặt với những thách thức toàn cầu.

"Đây là sự thay đổi chưa từng có trong thị trường máy tính. Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục trong thời gian tới. Đặc biệt, sau khi tăng trưởng mạnh trong đại dịch Covid-19, nhu cầu PC ở khu vực châu Á, cụ thể là ở Việt Nam, đã cho thấy nhiều dấu hiệu giảm sút. Theo vị này, sự sụt giảm về nhu cầu PC ngày càng rõ ràng hơn do tình trạng lạm phát kinh tế đang diễn ra.

Thị trường laptop ảm đạm. Ảnh: CPS.

Ngoài ra, đại diện của Dell chia sẻ với Zing, xu hướng sụt giảm quy mô của thị trường máy tính đã được hãng dự đoán trước nhờ cảnh báo từ các chuyên gia trong ngành cũng như số liệu từ mạng lưới phân phối.

Vị này giải thích rằng hãng đang đưa ra các chiến lược dựa trên những đợt suy thoái kinh tế trước đây hoặc những lần thị trường biến động.

Với Lenovo, doanh nghiệp cho biết sẽ cần một vài sự điều chỉnh, cắt giảm nhân sự ở một số mảng vận hành và tuyển dụng thêm ở những mảng đang phát triển tốt như dịch vụ.

Theo Yang Yuanqing, CEO của Lenovo, "Chúng tôi tin rằng thị trường thiết bị thông minh đang ở giai đoạn tồi tệ nhất."

Chia sẻ với Zing, ông Nguyễn Văn Giáp, Tổng giám đốc Lenovo Việt Nam, khẳng định rằng doanh nghiệp vẫn tự tin có thể tiếp tục vượt qua những thời điểm đầy khó khăn và trở ngại trong ngành nhờ vào một chiến lược kinh doanh rõ ràng, khả năng phục hồi hoạt động kinh doanh hiệu quả.

Về kế hoạch cắt giảm nhân sự, ông Giáp nói rằng trên bình diện cả tập đoàn Lenovo đang nỗ lực giảm chi phí hoạt động, bao gồm các điều chỉnh giảm chi tiêu tổng thể và điều chỉnh lực lượng lao động khi cần thiết.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống