'Giếng địa ngục' dẫn đến tâm Trái đất

Cùng với cuộc chạy đua vào không gian vĩ đại vào những năm 1960, Mỹ và Liên Xô cũng tranh giành quyền lực theo một cách khác, đó là khám phá những "cánh cổng" có thể dẫn đến trung tâm Trái Đất hoặc ít nhất là càng gần đó càng tốt.

Những dự án khoan sâu vào lòng đất bắt đầu từ những năm 1960. Dự án Mohole được các nhà khoa học Mỹ tạo ra để tìm hiểu các yếu tố bên trong lòng đất.

Dự án này được đặt theo tên của nhà khoa học Andrija Mohorovicic, người đã tìm ra độ sâu nơi tiếp xúc giữa lớp vỏ và lớp phủ của Trái đất.

Đến năm 1970, Liên Xô tham gia cuộc đua với dự án đào hố "Lỗ khoan siêu sâu Kola" tại thành phố cảng Murmansk, ngay bên ngoài biên giới Na Uy gần biển Barents.

Mục tiêu ban đầu của dự án là khoan tới độ sâu 15 km dưới bề mặt. Mặc dù không thể đạt đến độ sâu này, nhưng đây vẫn là lỗ khoan sâu nhất do con người tạo ra trên đất liền cho đến nay và quá trình thu thập mẫu vật vẫn khiến các nhà nghiên cứu hiện đại ngạc nhiên.

"Chiếc đĩa" che hố sâu nhất thế giới

Có một vật tròn như chiếc đĩa nằm giữa đống đổ nát tại khu dự án bỏ hoang ở tỉnh Murmansk. Lỗ khoan sâu nhất thế giới với tên gọi "Lỗ khoan siêu sâu Kola" nằm bên dưới nó, có đường kính chỉ 23 cm.

Bán đảo Kola của Nga chứa một hố sâu tới hơn 12 km, là hố sâu nhất do con người tạo ra trong đất liền. Ngược lại, độ sâu của mũi khoan Kola tương đương với chiều cao của đỉnh Everest và núi Phú Sĩ cộng lại. Rãnh Mariana sâu nhất thế giới cũng chỉ sâu tối đa 10,971 km.

Mũ khoan Kola vẫn còn khá nông so với độ sâu của Trái đất mặc dù có độ sâu ấn tượng như vậy. Mũ khoan này chỉ vừa chạm tới 0,2% tâm của Trái đất và chỉ khoảng 1/3 vỏ hành tinh.

Ngoài ra, dự án này đòi hỏi rất nhiều thời gian để đạt đến độ sâu hơn 12 km. Quá trình khoan tại Kola bắt đầu vào ngày 24/5/1970 với mục tiêu là khoan càng xa càng tốt. Lúc bấy giờ, các nhà khoa học dự đoán rằng mũi khoan có thể xuyên đến khoảng 15 km.

Dự án đã phá vỡ mọi kỷ lục thế giới về hố nhân tạo vào năm 1979 khi nó đạt độ sâu khoảng 9,5 km. Việc khoan đạt độ sâu 12,262 km theo chiều thẳng đứng vào năm 1989. "Lỗ khoan siêu sâu Kola" chính thức trở thành điểm sâu nhất mà con người từng đạt tới.

Tuy nhiên, các nhà khoa học đã không thể tiếp tục. Điều này là do nhiệt độ ở độ sâu 12 km đã đạt 180 độ C.

Nhiệt độ ở đó có thể lên tới gần 300 độ C nếu tiếp tục đào đến mục tiêu 15 km, chắc chắn sẽ phá mọi thiết bị khoan.

Lớp đá granit ban đầu có thể dễ dàng cho các mũi khoan cày xuyên qua. Tuy nhiên, lớp đất trở nên dày đặc hơn và khó khoan hơn kể từ khi các mũi khoan đạt đến độ sâu khoảng 6,9 km.

Kết quả là mũi khoan bị gãy và đội ngũ thi công phải thay đổi hướng khoan nhiều lần. Các kỹ sư tiếp tục cày xới, nhưng khi mũi khoan đi sâu hơn, lõi Trái đất trở nên nóng hơn.

Những phát hiện thú vị bên dưới cánh cổng dẫn đến tâm Trái Đất

Liên Xô tiếp tục kiên trì với dự án này cho đến năm 1992, nhưng không bao giờ có thể khoan sâu như họ đã làm vào năm 1989. Địa điểm khoan cuối cùng đã chính thức đóng cửa và được niêm phong vào năm 2005.

Các nhà khoa học tiếp tục khám phá nhiều điều hấp dẫn về lớp vỏ Trái đất mặc dù không thể đạt đến độ sâu dự tính. Họ phát hiện ra rằng vẫn còn nước ở độ sâu 12 km dưới lòng đất, điều mà trước đây được cho là không thể. Trong quá trình khoan, các loại khí như helium, hydro, nitro và cả CO2 cũng được phát hiện.

Theo các nhà nghiên cứu, áp suất cực cao bên trong Trái đất có thể đã khiến nước bị đẩy ra khỏi các tinh thể đá.

Ngoài ra, họ đã tìm thấy 24 loài sinh vật đơn bào mới và đang nghiên cứu các loại đá có từ 2,7 tỷ năm trước. Giả thuyết sinh vật sống có thể chịu được sức ép và nhiệt độ nóng để thích nghi trong lòng đất được đưa ra ánh sáng khi phát hiện ra những loài sinh vật ở độ sâu 7 km dưới lòng đất.

Bằng chứng rõ ràng nhất là những hóa thạch cực nhỏ được bao bọc trong các hợp chất hữu cơ nguyên vẹn một cách đáng ngạc nhiên bất chấp áp suất và nhiệt độ khắc nghiệt của lớp đá xung quanh nó.

Hố Kola hiện vẫn là hố sâu nhất trên đất liền, nhưng độ sâu của nó đã bị vượt qua trên biển. Hố sâu 12,289 km ở vùng dầu mỏ Al Shaheen được Qatar đào vào năm 2008. Dự án Sakhalin-I đã đào hố sâu 12,376 km vào năm 2011 ngoài đảo Sakhalin của Nga.

Một cái nắp kim loại đường kính 23 cm đã được hoen rỉ và hàn kín nằm phía trên lỗ khoan Kola ngày nay. ABC ước tính rằng sẽ mất 3–4 phút để người ta chạm tới đáy nếu có thể rơi xuống hố này. Theo những người dân địa phương, hố sâu tới mức được gọi là "giếng địa ngục".

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống