Người phụ nữ phát hiện ra ADN và bi kịch lịch sử bị lãng quên

Năm 1920, trong một gia đình Do Thái giàu có, Rosalind Franklin sinh ra ở London, Anh. Mẹ cô là thành viên của phong trào quyền bầu cử của phụ nữ Anh và cha cô là chủ ngân hàng. Ngay từ khi còn nhỏ, Franklin đã thể hiện năng lực xuất chúng trong lĩnh vực khoa học và toán học.

Franklin theo học trường St. Paul, một trường toàn nữ sinh ưu tiên khoa học và toán học. Sau đó, cô tiếp tục học Đại học Newnham (thuộc Đại học Cambridge) và lấy bằng Khoa học tự nhiên vào năm 1941.

Tại Laboratoire Central des Services Chimiques de l'Etat ở Paris (Pháp), Franklin đã nhận được học bổng theo học. Nghiên cứu về tính hóa vật lý của than là trọng tâm chính của cô ấy ở đây.

Tấm hình X quang DNA đầu tiên

Franklin trở lại Anh vào năm 1946 và bắt đầu nghiên cứu tia X quang tại King's College London.

Franklin nhanh chóng khẳng định mình là nhà tinh thể học tia X lành nghề và đã đóng góp đáng kể cho lĩnh vực này. Cô đã điều tra cấu trúc của các phân tử hữu cơ khác nhau, bao gồm cả cấu trúc của virus khảm thuốc lá. Đây là virus đầu tiên được nghiên cứu bằng phương pháp tinh thể học tia X.

Phân tử di truyền mang các hướng dẫn cho sự phát triển và chức năng của tất cả các sinh vật sống, DNA, được giao nhiệm vụ nghiên cứu cấu trúc của nó cho Franklin vào năm 1951. Cấu trúc của DNA từng là chủ đề của nhiều giả thuyết, nhưng bản chất chính xác của nó vẫn chưa được biết.

Franklin nghiên cứu cẩn thận, tỉ mẩn đến từng chi tiết về cấu trúc DNA. Cô đã dành nhiều tháng để tinh chế và tạo ra các mẫu sợi DNA chất lượng cao, sau đó đưa chúng vào tinh thể học tia X.

Những nỗ lực của Franklin đã được đền đáp khi "Photo 51" được Rosalind chụp lại hình dạng của DNA bằng máy tia X. Một mẫu nhiễu xạ có độ phân giải cao được cô ấy thu thập, cung cấp thông tin chi tiết về cấu trúc của phân tử DNA.

Bức ảnh được đặt biệt danh là Photo 51 hay Photograph n°51 (bức ảnh số 51) đặt nền móng quyết định trong việc xác định cấu trúc của ADN.

Sự tôn vinh muộn màng

Khi 2 nhà sinh học khác là Francis Crick và James Watson cố gắng tạo ra một mô hình lý thuyết của DNA vào thời điểm đó, nhưng không thành công, Franklin đã cho họ xem tấm hình số 51 của bà cùng với bản tóm tắt nghiên cứu chưa được công bố.

Hai nhà khoa học xuất bản nghiên cứu năm 1953 về cấu trúc xoắn kép của DNA, phần lớn dựa trên dữ liệu của Franklin. Họ chỉ trích dẫn tư liệu "chưa được xuất bản" của bà về việc tham khảo nó và không thừa nhận những đóng góp của bà trong bài báo.

Công trình đã giúp Watson và Crick giành được giải thưởng Nobel Y sinh năm 1962. Franklin bị cướp công.

Franklin được phát hiện không thể mặc váy trong một chuyến công tác đến Hoa Kỳ do bụng bị u sưng to. Cô được chẩn đoán có 2 khối u và cần phải phẫu thuật.

Ngay cả trong quá trình điều trị ung thư, Franklin tiếp tục làm việc. Cô cùng nhóm cộng tác tiếp tục cống hiến, đặc biệt là khám phá ra virus gây bệnh khảm trên cây thuốc lá và virus gây bệnh bại liệt.

Bà qua đời ở tuổi 37 vào năm 1958 do ung thư buồng trứng, ung thư biểu bì và viêm cuống phổi. Những căn bệnh này được cho là do tiếp xúc thường xuyên với tia X.

Mãi gần đây, bà được coi là người phụ nữ tiên phong với những cống hiến vượt lên trên chủ nghĩa phân biệt giới tính trong khoa học đương thời.

Viện nghiên cứu Rosalind Franklin, một tổ chức trực thuộc Chính phủ Vương quốc Anh, được thành lập vào năm 2018 với tên đó.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống