Phát hiện bất ngờ trên sao Kim tiết lộ manh mối về quá khứ của Trái đất

Bề mặt sao Kim được cho là hoàn toàn không có sự sống, được bao phủ bởi một lớp dày đặc, nhiệt độ nóng tới mức có thể làm chảy chì. Các nhà nghiên cứu đã cho rằng bản thân hành tinh này đã chết với lớp vỏ dày không hề bị thay đổi bởi hoạt động địa chất hoặc núi lửa trong hàng thập kỷ.

Tuy nhiên, những dấu hiệu núi lửa hoạt động gần đây trên sao Kim gần đây đã cho thấy rằng ít nhất về mặt địa chất, sao Kim vẫn còn sống.

Phát hiện trên đến từ tàu vũ trụ Magellan của NASA, đã được phóng lên quỹ đạo sao Kim cách đây 30 năm và sử dụng radar để xuyên qua những lớp mây dày trên hành tinh "anh em" của Trái đất.

Hõm chảo, còn được gọi là miệng núi lửa, là một vùng trũng giống như một chiếc chảo khá lớn được tạo ra do sự phun trào của magma và đang phát triển mạnh trong khoảng thời gian 8 tháng. Hõm chảo là một sự kiện hiếm gặp trên Trái đất, chỉ thỉnh thoảng xảy ra vài lần mỗi thế kỷ. Núi lửa Klauea ở Hawaii đã trải qua bảy vụ hình thành hõm chảo từ năm 1911 đến năm 2016, gần đây nhất là vào năm 2018.

"Tôi vô cùng thích thú khi chứng kiến điều này", Martha Gilmore, một nhà khoa học hành tinh tại Đại học Wesleyan, người không tham gia vào nghiên cứu, cho hay.

Robert Herrick, nhà khoa học hành tinh tại Đại học Alaska, người chịu trách nhiệm về nghiên cứu, cho rằng"Giờ thì chúng ta có thể bác bỏ việc sao Kim là một hành tinh chết.

Sao Kim là thiên thể thứ ba trong Hệ mặt trời có núi lửa hoạt động, cùng với Trái Đất và Io, Mặt trăng của sao Mộc, theo phát hiện trên, được công bố trên trang Science. Các nhà khoa học sẽ hiểu rõ hơn bên trong của hành tinh này và sự tiến hóa của nó nhờ việc phát hiện ra nhiều núi lửa hơn trên sao Kim từ các dữ liệu cũ và mới.

Các nhà khoa học gần đây đã phát hiện ra một số manh mối về hoạt động địa chất trên sao Kim. Các nhà khoa học đã phát hiện ra 3 khu vực nóng bất thường vào năm 2010 khi họ sử dụng thông tin từ Venus Express, tàu vũ trụ thám hiểm sao Kim đầu tiên của Cơ quan Vũ trụ châu Âu. Họ tin rằng dòng chảy nham thạch hàng triệu năm tuổi vẫn chưa nguội đi.

Một lượng lớn sulfur dioxide đã được tìm thấy trên sao Kim một vài năm sau đó, cho thấy rằng nó có nguồn gốc từ một nơi khác ngoài núi lửa. Các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy các khối vỏ hành tinh chen chúc nhau lộn xộn vào năm 2021 sau khi phân tích một lần nữa dữ liệu từ tàu vũ trụ Magellan, dấu hiệu cho thấy các lớp đá đang chuyển động dưới bề mặt.

Herrick quyết định xem xét lại dữ liệu của Magellan do những dấu hiệu đã nói ở trên.

"Điều này giống như mò kim đáy bể mà không có gì đảm bảo sẽ có một cây kim ở đây," Herrick cho hay. Ông đã nhắm mục tiêu vào một số đối tượng cụ thể, bao gồm Maat Mons. Ngọn núi cao nhất trên sao Kim là Maat Mons, cao 9.000 mét. Herrick tìm kiếm hoạt động núi lửa trên sao Kim vô vùng khó khăn, nhưng sau hàng trăm giờ đối chiếu dữ liệu, anh ta phát hiện ra một vật thể dường như là một hõm chảo đã thay đổi. Hõm chảo này là bằng chứng rõ ràng về hoạt động của núi lửa trên sao Kim.

Theo nhà địa vật lý Suzanne Smrekar thuộc Phòng Thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA, không có đĩa kiến tạo trên sao Kim, nhưng hơi nóng thoát ra tại các vị trí trên bề mặt của nó tương tự như những gì từng xảy ra tại những nơi đĩa kiến tạo hình thành đáy đại dương của Trái đất. Hiểu hoạt động địa chất phức tạp, chẳng hạn như các đĩa kiến tạo, có thể mang đến những manh mối trong hành trình tìm kiếm các hành tinh có thể sinh sống được trong vũ trụ.

Trái Đất là một hành tinh đặc biệt trong Hệ Mặt trời vì nhiều lý do, bao gồm bầu khí quyển, nước ở thể lỏng và Mặt trăng.

"Nghiên cứu hành tinh này vẫn có thể cung cấp những hiểu biết giá trị về quá trình địa chất trong những ngày đầu hình thành hành tinh của chúng ta, thậm chí nếu sao Kim không giống hệt Trái Đất trước kiến tạo mảng," Nhà địa mạo học Tristan Salles của Đại học Sydney đã đưa ra đánh giá.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống