Cạnh tranh về giá và "hệ lụy"
Theo báo cáo "Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số" do Lazada Việt Nam kết hợp với Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và các chuyên gia đầu ngành phát hành gần đây, TMĐT là một trong những lĩnh vực tiên phong và trụ cột của nền kinh tế số với tốc độ tăng trưởng hàng năm khoảng 20%. Theo Bộ Công thương, quy mô thị trường TMĐT bán lẻ Việt Nam năm 2022 dự kiến đạt 16,4 tỷ USD, chiếm 7,5% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trên toàn quốc. Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) cũng khẳng định rằng TMĐT không chỉ mang lại sự tiện lợi cho người tiêu dùng mà còn dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp và thúc đẩy tốc độ phát triển của nền kinh tế số trên toàn quốc, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh. Hồ Chí Minh.
Mô hình kinh doanh thiếu bền vững là một trong những vấn đề lớn nhất đối với TMĐT, giống như bất kỳ phát kiến mới nào. Trong một thời gian rất dài, và đến nay vẫn còn tồn tại, doanh nghiệp TMĐT đã tăng trưởng nóng bằng cách chi rất nhiều tiền cho các chương trình khuyến mãi để thu hút khách hàng. Mặc dù phương pháp này có thể tạo ra hiệu quả ngay lập tức, nhưng việc kết nối với khách hàng sẽ rất khó khăn.
Khách hàng cũng sẽ quay lưng để tìm đến với những ưu đãi tuyệt vời của các doanh nghiệp khác một khi doanh nghiệp không còn tiền để "đốt". Khách hàng có thể bắt đầu mất niềm tin vào thương hiệu và chất lượng sản phẩm nếu chỉ chạy đua về giá do chiết khấu quá cao, đây là một khía cạnh cần tính đến.
Có thể thấy rằng các sàn TMĐT và các công ty đang hoạt động trên TMĐT cần giải quyết nhiều vấn đề khó khăn để thực sự phát triển bền vững trên mọi khía cạnh. Độ bền vững của mô hình kinh doanh, điều cần thiết để cả doanh nghiệp và người tiêu dùng có thể kết nối với TMĐT, đặc biệt quan trọng. Để giải quyết tận gốc những nút thắt không bền vững nêu trên, giờ đây các doanh nghiệp phải nghiêm túc đánh giá lại năng lực lõi của mình và đưa ra những thay đổi mang tính chiến lược.
Phát triển bền vững trên TMĐT hiện nay là tất yếu
Theo nhiều chuyên gia, với tốc độ tăng trưởng đáng kể của TMĐT hiện nay, việc phát triển chiến lược kinh doanh theo định hướng phát triển bền vững là điều tất yếu chứ không còn là một sự lựa chọn để cân nhắc. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải hiểu rằng phát triển bền vững là một khái niệm bao trùm nhiều khía cạnh trong hoạt động kinh doanh của một công ty hơn là chỉ đơn giản là giảm lãng phí và bảo vệ môi trường.
Đây cũng là một trong những thông điệp được nhấn mạnh trong báo cáo "Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số".
TMĐT phát triển bền vững sẽ tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh và cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tốt cho người dùng, hỗ trợ tích cực cho sự phát triển của nền kinh tế số. Theo báo cáo của Lazada, bốn thành phần chính của nền TMĐT bền vững là: Phát triển kinh doanh bền vững (1); Phát triển cơ sở hạ tầng bền vững (2); Phát triển nguồn nhân lực số chất lượng cao (3); và Phát triển và ứng dụng công nghệ để cải thiện trải nghiệm khách hàng (4).
Báo cáo nêu rõ rằng các doanh nghiệp TMĐT cần tập trung kiện toàn 4 yếu tố cần thiết cho sự phát triển kinh doanh bền vững của các doanh nghiệp TMĐT, bao gồm mô hình kinh doanh bền vững, gia tăng giá trị sản phẩm một cách bền vững, phát triển hệ sinh thái TMĐT bền vững và quản lý tài chính bền vững.
Theo báo cáo của Lazada về cơ sở hạ tầng, các doanh nghiệp hiện đang chú ý nhiều hơn đến các hạng mục đầu tư vào hệ thống phần mềm quản lý và khai thác dữ liệu; các công nghệ tự động hóa, đám mây, trí tuệ nhân tạo và kết nối cơ sở hạ tầng tối ưu hóa mọi quy trình quản trị, vận hành và gia tăng trải nghiệm cho người tiêu dùng. Một trong những yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp là tính ổn định và an toàn của dữ liệu.
Tại Khu công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương, Trung tâm Phân loại Hàng hóa Công nghệ cao vừa được Lazada đưa vào hoạt động.
Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng hệ thống Logistics hiệu quả sẽ là "chìa khoá" cho các doanh nghiệp TMĐT giúp kết nối đầu cuối trong toàn bộ hệ thống chuỗi cung ứng và cải thiện trải nghiệm mua sắm TMĐT của khách hàng. Các doanh nghiệp TMĐT đang tăng cường đầu tư vào hệ thống Logistics bằng cách sử dụng các công nghệ tiên tiến như học máy (machine learning), trí tuệ nhân tạo AI, Internet of Things (IoT) và blockchain để tối ưu hóa chi phí logistics của ngành TMĐT (chiếm tỷ trọng 10%–20% trong giá thành sản phẩm) và hoạt động logistics. Để quản lý vận chuyển hiệu quả, các giải pháp công nghệ xử lý nghiệp vụ sau giao hàng như đổi trả, thu hồi, xử lý hàng hóa cần được phát triển.
Về việc phát triển nguồn nhân lực số lượng cao, báo cáo chỉ ra thực trạng nguồn nhân lực TMĐT hiện nay vẫn đang phân bổ không chính xác và thiếu hụt cả về số lượng và chất lượng so với nhu cầu từ thị trường. Mặt khác, việc phát triển và đào tạo nhân lực có chuyên môn TMĐT tại Việt Nam cũng gặp một số khó khăn như: số lượng và chất lượng giảng viên đào tạo TMĐT không đáp ứng đủ nhu cầu; các tài liệu không phù hợp để sử dụng trong công tác giảng dạy và học tập; việc hợp tác với doanh nghiệp TMĐT trong đào tạo TMĐT tại các trường còn rời rạc; nhiều doanh nghiệp chưa chú trọng đến việc đầu tư phát triển nguồn lực nhân sự dựa trên nhu cầu thực tế...
Việc phát triển và sử dụng công nghệ để cải thiện trải nghiệm khách hàng là chìa thứ tư. Thay vì chỉ tìm kiếm các ưu đãi giảm giá đơn thuần, người tiêu dùng hiện nay ngày càng mua sắm thông minh hơn, tìm kiếm thêm nhiều trải nghiệm tinh tế hơn và mong đợi nhận được thêm nhiều giá trị hơn. Do đó, muốn cải thiện trải nghiệm của người tiêu dùng, báo cáo khuyến nghị các doanh nghiệp cần đo lường và quản lý trải nghiệm khách hàng trên TMĐT, cũng như chỉ ra 3 công nghệ hiện nay được đánh giá là có hiệu quả cho trải nghiệm người tiêu dùng trên nền tảng TMĐT, chẳng hạn như Shoppertainment, cá nhân hóa và công nghệ thực tế ảo.
Ông Đặng Anh Dũng, Phó Tổng Giám đốc Lazada, đã nói trong một bài phát biểu tại sự kiện công bố báo cáo ngày 21/3 vừa qua rằng "Trong tương lai 3-5 năm nữa, TMĐT cũng sẽ chuyển hóa từ thu hút mang tính nhất thời thành đáp ứng nhu cầu mua sắm mang tính lâu dài hơn của người dùng" - ông Dũng nhấn mạnh - "Tại Lazada, chúng tôi đã theo đuổi chiến lược phát triển bền vững trong hơn mười năm qua." Nhờ đó, toàn bộ hoạt động vận hành của Lazada có thể duy trì đà tăng trưởng ổn định và vượt qua 2 "bài kiểm tra" của thị trường là dịch Covid-19 năm 2021 và biến động kinh tế năm 2022.
Ông Đặng Anh Dũng phát biểu tại sự kiện công bố báo cáo Phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số
Vị đại diện của Lazada cũng cho biết thêm rằng chỉ riêng năm 2022, Lazada Việt Nam đã đạt mức tăng trưởng 2 con số, tăng số lượng nhà bán trên sàn lên gấp 2 lần và hỗ trợ hơn 300.000 doanh nghiệp chuyển đổi số lên sàn TMĐT. Về mặt nhân sự, nền tảng này cũng ghi nhận mức tăng trưởng gần 20% về lực lượng lao động mới trên mọi khâu vận hành, bao gồm khối kỹ sư công nghệ, khối Logistics và khối nền tảng TMĐT. Vào ngày 23 tháng 3 vừa qua, Lazada đã chính thức khai trương và đưa vào vận hành thêm 1 Trung tâm Phân loại Hàng hóa Công nghệ cao Khu công nghiệp Sóng Thần, Bình Dương, với tổng diện tích gần 20,000 m2 và công suất lên tới 1 triệu đơn hàng/ngày. Theo ông Dũng, những kết quả này là minh chứng rõ ràng nhất cho tác động tích cực của chiến lược phát triển bền vững đối với một doanh nghiệp TMĐT.
Có thể thấy rằng việc phát triển và theo đuổi mô hình kinh doanh bền vững trên TMĐT không chỉ xảy ra trong 1-2 tháng hoặc 1-2 quý, mà đó là sự phát triển đồng bộ, lâu dài ngay từ triết lý kinh doanh, tích hợp vào mô hình kinh doanh lõi. Khi ngày càng có nhiều người chơi mới gia nhập thị trường này, các doanh nghiệp TMĐT cần nghiêm túc xem xét lại chiến lược của họ để giữ sức trong đường đua dài hạn.
Độc giả có thể tìm hiểu thêm về "Thương mại điện tử phát triển bền vững: Động lực thúc đẩy nền kinh tế số" tại đây.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống
Nguồn tin: ttvn.toquoc.vn
Tham gia bình luận