Cơ hội và thách thức trong chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam

Chuyển dịch năng lượng đòi hỏi phải có các cơ chế khuyến khích.

Ông Nguyễn Tài Anh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đại diện cho một trong những trụ cột an ninh năng lượng quốc gia và cho biết rằng quan điểm về chuyển đổi năng lượng và quy hoạch năng lượng quốc gia là phù hợp với định hướng theo Nghị quyết 55 và cam kết COP26, và tiềm năng của chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện được. Đối với EVN, ngoài việc chuyển đổi năng lượng cho các nhà máy hiện hữu đang sử dụng than, EVN còn có nhiệm vụ quan trọng là chuẩn bị hệ thống để hấp thụ được các nguồn sơ cấp và nguồn năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của hệ thống điện hiện nay đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống điện.

Ông Nguyễn Tài Anh - Phó Tổng giám đốc EVN chia sẻ tại tọa đàm

Theo dự thảo Quy hoạch điện VIII, đến năm 2045, cả nước sẽ có hơn 75% năng lượng tái tạo. Để đạt được mục tiêu này và đảm bảo an ninh năng lượng, công tác chuẩn bị phải làm sao. Hiện tại, Việt Nam đang nhận được hỗ trợ từ các tổ chức trên thế giới và đang xây dựng lộ trình của mình để đạt được mục tiêu năm 2050 phát thải ròng bằng 0.

Phó Tổng Giám đốc EVN khẳng định rằng để vừa đảm bảo mục tiêu chuyển đổi năng lượng vừa đảm bảo cung cấp đủ điện cho nền kinh tế đầy thách thức này không chỉ xảy ra với Việt Nam mà còn với các hệ thống điện trên toàn thế giới. Chúng ta có những chia sẻ từ cách làm của các quốc gia, chẳng hạn như Đức, họ đã đẩy mạnh công tác truyền tải, nhưng chi phí rất cao.

"Về tài chính, chúng ta cần khoảng 14 tỷ USD (chưa kể chi phí chuyển đổi năng lượng). Mục tiêu dịch chuyển năng lượng của Việt Nam để đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã cam kết tại COP26 là hoàn toàn có thể đạt được, ông Nguyễn Tài Anh nhận định nếu có sự hỗ trợ của các tập đoàn về công nghệ như GE Việt Nam và nguồn tài chính từ các tổ chức quốc tế.

Để triển khai chương trình một cách hiệu quả và tối ưu nhất, trước tiên chúng ta cần có chủ trương chính sách. Đại diện EVN đồng thời đưa ra hai kiến nghị. Chúng tôi đã có Ban chỉ đạo nhà nước về vấn đề này và trong thời gian ngắn, các Bộ ngành sẽ được giao nhiệm vụ và các đơn vị sẽ triển khai sớm. Vấn đề thứ hai, công nghệ và tài chính là rất quan trọng để chuyển đổi năng lượng thành công. Đối với công nghệ hydrogen hoặc amoniac, thời gian tới phải có một giải pháp để giảm giá thành công nghệ. Để chuyển dịch năng lượng thành công với chi phí thấp nhất, EVN hiện đang xây dựng các lộ trình và chính sách.

Ông Nguyễn Ngọc Hưng - Trưởng phòng Kinh tế Năng lượng, Viện Năng lượng

Theo TS. Nguyễn Ngọc Hưng, Viện Năng lượng (Bộ Công Thương), là đơn vị nghiên cứu chính sách, Bộ Công Thương nhận thấy chuyển dịch năng lượng mang lại cho Việt Nam nhiều cơ hội và thách thức. 8 thách thức như: Đảm bảo đủ năng lượng cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, các dạng năng lượng truyền thống đang suy giảm về khả năng cung cấp, các tiềm lực trong nước còn hạn chế, chúng ta phải đảm bảo tăng trưởng xanh và giảm phát thải bằng 0 theo cam kết của Chính phủ... được xem là những thách thức lớn.

"Trước đây, chúng ta đã chuyển đổi nền năng lượng phi thương mại sang nền kinh tế tiếp cận các nguồn năng lượng thương mại với các mức giá tiệm cận thế giới. Chúng ta chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng mới và tái tạo để giảm phát thải. Tuy nhiên, chúng ta cũng chuyển từ nguồn tập trung sang phân tán, từ phụ thuộc vào nhập khẩu sang tự chủ.

Cũng theo ông Hưng, sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong quá trình chuyển dịch năng lượng đã giúp ngành có những bước phát triển nhanh chóng, tương đối đồng bộ trong tất cả các phân ngành.

Ngoài ra, nguồn tài nguyên năng lượng trong nước khá đa dạng và phong phú, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Việt Nam cũng nằm trong khu vực có tiềm năng trao đổi năng lượng hợp pháp trong khu vực và trên thế giới.

Tuy nhiên, điểm yếu của ngành là thiếu cơ sở hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ hỗ trợ sửa chữa, bảo dưỡng và thay thế thiết bị, cũng như năng lực và trình độ công nghệ hạn chế của đất nước. Ngoài ra, hành lang pháp lý thiếu đồng bộ và tạo điều kiện cho việc sử dụng hiệu quả năng lượng, năng lượng mới và tái tạo. Do đó, cần phải xây dựng các khuôn khổ pháp lý cho các lĩnh vực mà chúng ta cho là trụ cột để thực hiện chuyển đổi năng lượng thành công tại Việt Nam ngay từ đầu để khuyến khích các nhà đầu tư. Các khuôn khổ pháp lý được thiết lập vững chắc sẽ là nền tảng để thúc đẩy công nghệ.

Ông Nguyễn Thái Hà, Giám đốc Công ty Cổ phần Năng lượng thuộc Tập đoàn T&T, bày tỏ sự đồng tình trong việc làm sao để hấp dẫn các nhà đầu tư. Công ty của ông là một doanh nghiệp tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng từ khá sơm.

Ông Hà khẳng định rằng các chính sách và hướng dẫn của nhà nước xác định rõ ràng cơ hội trong đầu tư. "Trong ba năm qua, chúng tôi đã triển khai một loạt các dự án điện gió trên bờ và năng lượng mặt trời. Chúng tôi tham gia vào năng lượng tái tạo rất sớm. Sau cam kết của Chính phủ tại COP26, năng lượng tái tạo dự kiến sẽ bùng nổ. Trong thời gian qua, Tập đoàn đã tích cực phối hợp với các đối tác nước ngoài quan trọng (Đan Mạch, Pháp) và mời họ tham gia các dự án tiếp theo của Tập đoàn thông qua huy động vốn. Ngoài ra, Tập đoàn Năng lượng T&T đang có kế hoạch kêu gọi các nhà đầu tư và nhà sản xuất công nghệ phụ trợ. Theo ông Hà, tập đoàn đang có kế hoạch làm như vậy.

Tuy nhiên, chuyển đổi năng lượng đòi hỏi đầu tư công nghệ và nguồn vốn rất lớn, vì vậy cần có sự tham gia của nhiều bên. Theo ông Hà, để thu hút đầu tư, doanh nghiệp cần có sự đảm bảo về chính sách liên tục, dài hạn và cam kết ổn định. Các chính sách cần cụ thể hơn trong việc huy động vốn của các tổ chức nước ngoài, đơn giản nhất là hợp đồng mua bán điện. Chúng tôi cần các quy hoạch về tổng thể không gian biển, các hướng dẫn lắp đặt, khảo sát, đo gió và các quy định chính về lắp đặt...

Theo ông Đỗ Đức Tưởng, Cán bộ cố vấn năng lượng sạch của Cơ quan phát triển Hoa Kỳ (USTDA), USTDA đã làm việc với Bộ Công Thương để có các chính sách và làm việc với các đơn vị tư nhân một cách kỹ lưỡng vào cuối năm. Để đáp ứng về mặt kinh tế, USTDA đã hỗ trợ Bộ Công Thương tạo Quy hoạch điện VIII với phần mềm công nghệ. USTDA cũng tham gia vào các quy định điều lệ về thị trường điện. Chính sách này hiện đang được các bên liên quan xem xét, hy vọng rằng Chính phủ sẽ phê duyệt để các đơn vị ký hợp đồng trực tiếp mua bán điện.

"Chúng tôi đang tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp trong công tác chuyển đổi năng lượng. Như trong lĩnh vực điện khí hóa, chúng tôi đang hỗ trợ cho các doanh nghiệp như Tập đoàn Vingroup, hay hỗ trợ các hệ thống trang trại điện để có thể đạt hiệu quả hơn, cũng như hỗ trợ xây dựng nhà máy hydrogen. Ngoài ra, chúng tôi đang giúp Bộ Công Thương xây dựng dự thảo Quy hoạch điện VIII.

Ông Hoàng Tiến Dũng - Cục trưởng Cục Năng lượng và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương)

Theo ông Hoàng Tiến Dũng, Cục trưởng Cục Năng lượng và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), hiện Việt Nam đã đưa ra nhiều cơ chế chính sách nhằm đạt được mục tiêu chuyển dịch năng lượng bền vững phù hợp với các định hướng chiến lược theo Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị và cam kết của Chính phủ về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Ông Hoàng Tiến Dũng khẳng định rằng những bước đầu của việc chuyển đổi từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo xanh, sạch hơn đang được thực hiện ở Việt Nam. Một nền kinh tế bền vững cũng được đảm bảo bởi xu hướng này. Chúng tôi đã đạt được kết quả nhất định trong việc tăng tỷ lệ nguồn điện tái tạo trong cơ cấu công suất hệ thống điện, đồng thời có kế hoạch phát triển các nguồn điện ít phát thải hơn và chuyển đổi nhiên liệu trong thời gian tới.

Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận toàn diện với sự tham gia của tất cả các thành phần kinh tế xã hội, cùng nhiều giải pháp đồng bộ sẽ là cần thiết để giúp Việt Nam thực hiện có hiệu quả chương trình chuyển đổi năng lượng bền vững, đóng góp thiết thực cho nền kinh tế xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đạt được mục tiêu mà Chính phủ Việt Nam đã đề ra, ông Dũng nói.

Tiềm năng và cơ hội phát triển cho Việt Nam

Quan sát xu hướng chuyển đổi năng lượng đang diễn ra trên toàn cầu và ở các quốc gia mới nổi, bao gồm cả Việt Nam. Theo ông Deepak Maloo, Giám đốc mảng điện gió, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tập đoàn GE, Việt Nam đang trong quá trình trở thành một quốc gia xuất khẩu có thể tận dụng cả nền công nghiệp hiện đại và truyền thống đều cần năng lượng. Chúng ta cần một hệ thống năng lượng hiệu quả về chi phí và giá cả.

"Về mặt công nghệ, chúng ta có thời gian làm việc với các doanh nghiệp có hàng trăm năm kinh nghiệm để làm sao có thể chuyển đổi các nhà máy đốt than thành khí. Để chuyển dịch năng lượng hiệu quả hơn, trước tiên phải chuyển sang công nghệ cao hơn. Theo Deepak Maloo, có những cơ hội riêng biệt giữa các quốc gia, nhưng Việt Nam là quốc gia rất phù hợp để được hưởng lợi từ những lợi ích như vậy.

Ông Narendra Asnani, Tổng giám đốc Khối Dịch vụ GE Gas Power Châu Á

Theo ông Narendra Asnani, Tổng giám đốc Khối Dịch vụ GE Gas Power châu Á, các nguồn năng lượng phát thải thấp hơn như khí, cùng với các giải pháp như công nghệ hydro và thu giữ cacbon, có thể giúp Việt Nam đạt được mục tiêu trung cacbon. Khí tạo ra nguồn điện đủ linh hoạt, có khả năng củng cố lưới điện để hỗ trợ các loại điện tái tạo. GE đang cung cấp các giải pháp phù hợp và kinh nghiệm toàn cầu giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu điện hiện tại đồng thời duy trì tăng trưởng. Với sự hiện diện mạnh mẽ ở Việt Nam và cam kết hỗ trợ kinh tế đất nước tăng trưởng thông qua các công nghệ năng lượng hiệu suất cao mới nhất, GE đang cung cấp.

Đại diện của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng cung cấp một góc nhìn mới về chuyển đổi năng lượng một cách hiệu quả bằng cách chia sẻ những kinh nghiệm của Hoa Kỳ trong phát triển chính sách và những hỗ trợ mà họ đã cung cấp cho Việt Nam trong hành trình này.

Ông Sean Lawlor, Chuyên gia năng lượng, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, cho biết: "Hoa Kỳ đã bắt đầu chuyển đổi từ hơn mười năm trước, đến nay đã cắt giảm điện than xuống một nửa, phát triển điện khí đạt 38% tổng hỗn hợp năng lượng và khuyến khích các giải pháp năng lượng sạch. Chính quyền Biden sẽ tiếp tục duy trì cam kết này bằng cách đặt mục tiêu lắp đặt 30 GW điện gió ngoài khơi vào năm 2030 và nâng tỉ trọng điện mặt trời lên tới 40% trong hỗn hợp năng lượng vào năm 2035.

Ông Sean Lawlor nhìn nhận, nền kinh tế bình đẳng tại các quốc gia khu vực châu Á Thái Bình Dương đều hướng tới trụ cột nền kinh tế năng lượng xanh, sạch. Phía Hoa Kỳ sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP26 và có kế hoạch tài chính cho việc thực hiện cam kết đó trong tương lai.

"Là đối tác lâu dài của Việt Nam, chúng tôi đang khuyến khích chính phủ Việt Nam triển khai các giải pháp sáng tạo về chính sách để thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và thực hiện cam kết mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu ra tại COP26. Các chính sách bao gồm cơ chế mua bán điện trực tiếp, đấu giá, tiêu chuẩn vay vốn và phê duyệt cho các khoản đầu tư và dự án truyền tải điện. Theo Sean Lawlor, Hoa Kỳ sẵn sàng chia sẻ công nghệ, vốn, chuyên môn về chính sách và kỹ thuật để đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình này.

Ngoài ra, ông Sean Lawlor đánh giá cao các mục tiêu phát triển năng lượng sạch, điện gió ngoài khơi 7GW của Việt Nam. Đây là tín hiệu rõ ràng và là cơ hội để Việt Nam đạt được mục tiêu đã nêu ra. Việt Nam cần phải xem xét lại lựa chọn của mình cho điện gió trên bờ. "Chúng tôi có bước tiếp cận đa phương để tham gia chặt chẽ với Việt Nam và hoàn toàn hỗ trợ với các mối quan hệ hợp tác với Úc, Nhật Bản thông qua hợp tác song phương về phát triển năng lượng sạch để hỗ trợ chuyển đổi năng lượng," Ông Sean Lawlor nhấn mạnh.

Vị chuyên gia năng lượng đến từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng đề cập đến những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng truyền tải. Ông cho biết rằng Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ nâng cấp hệ thống truyền tải 500 kV Bắc Nam và giảm tắc nghẽn. Ngoài ra, vai trò của khối tư nhân trong phát triển điện lực ở Việt Nam cần được cải thiện. Theo một tin tức, phía Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ Việt Nam để ứng dụng năng lượng hạt nhân sau năm 2030.

"Chúng tôi đã sẵn sàng nguồn lực để hỗ trợ Việt Nam. Chuyên gia Hoa Kỳ nói rằng để khai thác hiệu quả hơn nguồn năng lượng từ hydro trong tương lai, Việt Nam sẽ cần nghiên cứu kỹ hơn.

Minh Châu

Chuyển dịch năng lượng đòi hỏi phải có các cơ chế khuyến khích.

Ông Nguyễn Tài Anh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đại diện cho một trong những trụ cột an ninh năng lượng quốc gia và cho biết rằng quan điểm về chuyển đổi năng lượng và quy hoạch năng lượng quốc gia là phù hợp với định hướng theo Nghị quyết 55 và cam kết COP26, và tiềm năng của chúng ta hoàn toàn có thể thực hiện được. Đối với EVN, ngoài việc chuyển đổi năng lượng cho các nhà máy hiện hữu đang sử dụng than, EVN còn có nhiệm vụ quan trọng là chuẩn bị hệ thống để hấp thụ được các nguồn sơ cấp và nguồn năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của hệ thống điện hiện nay đặt ra nhiều thách thức cho hệ thống điện.

Ông Nguyễn Tài Anh - Phó Tổng giám đốc EVN chia sẻ tại tọa đàm

Theo dự thảo Quy hoạch điện VIII, đến năm 2045, cả nước sẽ có hơn 75% năng lượng tái tạo. Để đạt được mục tiêu này và đảm bảo an ninh năng lượng, công tác chuẩn bị phải làm sao. Hiện tại, Việt Nam đang nhận được hỗ trợ từ các tổ chức trên thế giới và đang xây dựng lộ trình của mình để đạt được mục tiêu năm 2050 phát thải ròng bằng 0.

Phó Tổng Giám đốc EVN khẳng định rằng để vừa đảm bảo mục tiêu chuyển đổi năng lượng vừa đảm bảo cung cấp đủ điện cho nền kinh tế đầy thách thức này không chỉ xảy ra với Việt Nam mà còn với các hệ thống điện trên toàn thế giới. Chúng ta có những chia sẻ từ cách làm của các quốc gia, chẳng hạn như Đức, họ đã đẩy mạnh công tác truyền tải, nhưng chi phí rất cao.

"Về tài chính, chúng ta cần khoảng 14 tỷ USD (chưa kể chi phí chuyển đổi năng lượng). Mục tiêu dịch chuyển năng lượng của Việt Nam để đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã cam kết tại COP26 là hoàn toàn có thể đạt được, ông Nguyễn Tài Anh nhận định nếu có sự hỗ trợ của các tập đoàn về công nghệ như GE Việt Nam và nguồn tài chính từ các tổ chức quốc tế.

Để triển khai chương trình một cách hiệu quả và tối ưu nhất, trước tiên chúng ta cần có chủ trương chính sách. Đại diện EVN đồng thời đưa ra hai kiến nghị. Chúng tôi đã có Ban chỉ đạo nhà nước về vấn đề này và trong thời gian ngắn, các Bộ ngành sẽ được giao nhiệm vụ và các đơn vị sẽ triển khai sớm. Vấn đề thứ hai, công nghệ và tài chính là rất quan trọng để chuyển đổi năng lượng thành công. Đối với công nghệ hydrogen hoặc amoniac, thời gian tới phải có một giải pháp để giảm giá thành công nghệ. Để chuyển dịch năng lượng thành công với chi phí thấp nhất, EVN hiện đang xây dựng các lộ trình và chính sách.

Ông Nguyễn Ngọc Hưng - Trưởng phòng Kinh tế Năng lượng, Viện Năng lượng

Theo TS. Nguyễn Ngọc Hưng, Viện Năng lượng (Bộ Công Thương), là đơn vị nghiên cứu chính sách, Bộ Công Thương nhận thấy chuyển dịch năng lượng mang lại cho Việt Nam nhiều cơ hội và thách thức. 8 thách thức như: Đảm bảo đủ năng lượng cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội, các dạng năng lượng truyền thống đang suy giảm về khả năng cung cấp, các tiềm lực trong nước còn hạn chế, chúng ta phải đảm bảo tăng trưởng xanh và giảm phát thải bằng 0 theo cam kết của Chính phủ... được xem là những thách thức lớn.

"Trước đây, chúng ta đã chuyển đổi nền năng lượng phi thương mại sang nền kinh tế tiếp cận các nguồn năng lượng thương mại với các mức giá tiệm cận thế giới. Chúng ta chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng mới và tái tạo để giảm phát thải. Tuy nhiên, chúng ta cũng chuyển từ nguồn tập trung sang phân tán, từ phụ thuộc vào nhập khẩu sang tự chủ.

Cũng theo ông Hưng, sự quan tâm, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước trong quá trình chuyển dịch năng lượng đã giúp ngành có những bước phát triển nhanh chóng, tương đối đồng bộ trong tất cả các phân ngành.

Ngoài ra, nguồn tài nguyên năng lượng trong nước khá đa dạng và phong phú, đặc biệt là năng lượng tái tạo. Việt Nam cũng nằm trong khu vực có tiềm năng trao đổi năng lượng hợp pháp trong khu vực và trên thế giới.

Tuy nhiên, điểm yếu của ngành là thiếu cơ sở hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ hỗ trợ sửa chữa, bảo dưỡng và thay thế thiết bị, cũng như năng lực và trình độ công nghệ hạn chế của đất nước. Ngoài ra, hành lang pháp lý thiếu đồng bộ và tạo điều kiện cho việc sử dụng hiệu quả năng lượng, năng lượng mới và tái tạo. Do đó, cần phải xây dựng các khuôn khổ pháp lý cho các lĩnh vực mà chúng ta cho là trụ cột để thực hiện chuyển đổi năng lượng thành công tại Việt Nam ngay từ đầu để khuyến khích các nhà đầu tư. Các khuôn khổ pháp lý được thiết lập vững chắc sẽ là nền tảng để thúc đẩy công nghệ.

Ông Nguyễn Thái Hà, Giám đốc Công ty Cổ phần Năng lượng thuộc Tập đoàn T&T, bày tỏ sự đồng tình trong việc làm sao để hấp dẫn các nhà đầu tư. Công ty của ông là một doanh nghiệp tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng từ khá sơm.

Ông Hà khẳng định rằng các chính sách và hướng dẫn của nhà nước xác định rõ ràng cơ hội trong đầu tư. "Trong ba năm qua, chúng tôi đã triển khai một loạt các dự án điện gió trên bờ và năng lượng mặt trời. Chúng tôi tham gia vào năng lượng tái tạo rất sớm. Sau cam kết của Chính phủ tại COP26, năng lượng tái tạo dự kiến sẽ bùng nổ. Trong thời gian qua, Tập đoàn đã tích cực phối hợp với các đối tác nước ngoài quan trọng (Đan Mạch, Pháp) và mời họ tham gia các dự án tiếp theo của Tập đoàn thông qua huy động vốn. Ngoài ra, Tập đoàn Năng lượng T&T đang có kế hoạch kêu gọi các nhà đầu tư và nhà sản xuất công nghệ phụ trợ. Theo ông Hà, tập đoàn đang có kế hoạch làm như vậy.

Tuy nhiên, chuyển đổi năng lượng đòi hỏi đầu tư công nghệ và nguồn vốn rất lớn, vì vậy cần có sự tham gia của nhiều bên. Theo ông Hà, để thu hút đầu tư, doanh nghiệp cần có sự đảm bảo về chính sách liên tục, dài hạn và cam kết ổn định. Các chính sách cần cụ thể hơn trong việc huy động vốn của các tổ chức nước ngoài, đơn giản nhất là hợp đồng mua bán điện. Chúng tôi cần các quy hoạch về tổng thể không gian biển, các hướng dẫn lắp đặt, khảo sát, đo gió và các quy định chính về lắp đặt...

Theo ông Đỗ Đức Tưởng, Cán bộ cố vấn năng lượng sạch của Cơ quan phát triển Hoa Kỳ (USTDA), USTDA đã làm việc với Bộ Công Thương để có các chính sách và làm việc với các đơn vị tư nhân một cách kỹ lưỡng vào cuối năm. Để đáp ứng về mặt kinh tế, USTDA đã hỗ trợ Bộ Công Thương tạo Quy hoạch điện VIII với phần mềm công nghệ. USTDA cũng tham gia vào các quy định điều lệ về thị trường điện. Chính sách này hiện đang được các bên liên quan xem xét, hy vọng rằng Chính phủ sẽ phê duyệt để các đơn vị ký hợp đồng trực tiếp mua bán điện.

"Chúng tôi đang tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp trong công tác chuyển đổi năng lượng. Như trong lĩnh vực điện khí hóa, chúng tôi đang hỗ trợ cho các doanh nghiệp như Tập đoàn Vingroup, hay hỗ trợ các hệ thống trang trại điện để có thể đạt hiệu quả hơn, cũng như hỗ trợ xây dựng nhà máy hydrogen. Ngoài ra, chúng tôi đang giúp Bộ Công Thương xây dựng dự thảo Quy hoạch điện VIII.

Ông Hoàng Tiến Dũng - Cục trưởng Cục Năng lượng và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương)

Theo ông Hoàng Tiến Dũng, Cục trưởng Cục Năng lượng và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), hiện Việt Nam đã đưa ra nhiều cơ chế chính sách nhằm đạt được mục tiêu chuyển dịch năng lượng bền vững phù hợp với các định hướng chiến lược theo Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị và cam kết của Chính phủ về phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Ông Hoàng Tiến Dũng khẳng định rằng những bước đầu của việc chuyển đổi từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo xanh, sạch hơn đang được thực hiện ở Việt Nam. Một nền kinh tế bền vững cũng được đảm bảo bởi xu hướng này. Chúng tôi đã đạt được kết quả nhất định trong việc tăng tỷ lệ nguồn điện tái tạo trong cơ cấu công suất hệ thống điện, đồng thời có kế hoạch phát triển các nguồn điện ít phát thải hơn và chuyển đổi nhiên liệu trong thời gian tới.

Tuy nhiên, phương pháp tiếp cận toàn diện với sự tham gia của tất cả các thành phần kinh tế xã hội, cùng nhiều giải pháp đồng bộ sẽ là cần thiết để giúp Việt Nam thực hiện có hiệu quả chương trình chuyển đổi năng lượng bền vững, đóng góp thiết thực cho nền kinh tế xã hội, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đạt được mục tiêu mà Chính phủ Việt Nam đã đề ra, ông Dũng nói.

Tiềm năng và cơ hội phát triển cho Việt Nam

Quan sát xu hướng chuyển đổi năng lượng đang diễn ra trên toàn cầu và ở các quốc gia mới nổi, bao gồm cả Việt Nam. Theo ông Deepak Maloo, Giám đốc mảng điện gió, khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của Tập đoàn GE, Việt Nam đang trong quá trình trở thành một quốc gia xuất khẩu có thể tận dụng cả nền công nghiệp hiện đại và truyền thống đều cần năng lượng. Chúng ta cần một hệ thống năng lượng hiệu quả về chi phí và giá cả.

"Về mặt công nghệ, chúng ta có thời gian làm việc với các doanh nghiệp có hàng trăm năm kinh nghiệm để làm sao có thể chuyển đổi các nhà máy đốt than thành khí. Để chuyển dịch năng lượng hiệu quả hơn, trước tiên phải chuyển sang công nghệ cao hơn. Theo Deepak Maloo, có những cơ hội riêng biệt giữa các quốc gia, nhưng Việt Nam là quốc gia rất phù hợp để được hưởng lợi từ những lợi ích như vậy.

Ông Narendra Asnani, Tổng giám đốc Khối Dịch vụ GE Gas Power Châu Á

Theo ông Narendra Asnani, Tổng giám đốc Khối Dịch vụ GE Gas Power châu Á, các nguồn năng lượng phát thải thấp hơn như khí, cùng với các giải pháp như công nghệ hydro và thu giữ cacbon, có thể giúp Việt Nam đạt được mục tiêu trung cacbon. Khí tạo ra nguồn điện đủ linh hoạt, có khả năng củng cố lưới điện để hỗ trợ các loại điện tái tạo. GE đang cung cấp các giải pháp phù hợp và kinh nghiệm toàn cầu giúp Việt Nam đáp ứng nhu cầu điện hiện tại đồng thời duy trì tăng trưởng. Với sự hiện diện mạnh mẽ ở Việt Nam và cam kết hỗ trợ kinh tế đất nước tăng trưởng thông qua các công nghệ năng lượng hiệu suất cao mới nhất, GE đang cung cấp.

Đại diện của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng cung cấp một góc nhìn mới về chuyển đổi năng lượng một cách hiệu quả bằng cách chia sẻ những kinh nghiệm của Hoa Kỳ trong phát triển chính sách và những hỗ trợ mà họ đã cung cấp cho Việt Nam trong hành trình này.

Ông Sean Lawlor, Chuyên gia năng lượng, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, cho biết: "Hoa Kỳ đã bắt đầu chuyển đổi từ hơn mười năm trước, đến nay đã cắt giảm điện than xuống một nửa, phát triển điện khí đạt 38% tổng hỗn hợp năng lượng và khuyến khích các giải pháp năng lượng sạch. Chính quyền Biden sẽ tiếp tục duy trì cam kết này bằng cách đặt mục tiêu lắp đặt 30 GW điện gió ngoài khơi vào năm 2030 và nâng tỉ trọng điện mặt trời lên tới 40% trong hỗn hợp năng lượng vào năm 2035.

Ông Sean Lawlor nhìn nhận, nền kinh tế bình đẳng tại các quốc gia khu vực châu Á Thái Bình Dương đều hướng tới trụ cột nền kinh tế năng lượng xanh, sạch. Phía Hoa Kỳ sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ Việt Nam thực hiện cam kết của Thủ tướng Chính phủ tại COP26 và có kế hoạch tài chính cho việc thực hiện cam kết đó trong tương lai.

"Là đối tác lâu dài của Việt Nam, chúng tôi đang khuyến khích chính phủ Việt Nam triển khai các giải pháp sáng tạo về chính sách để thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng và thực hiện cam kết mà Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu ra tại COP26. Các chính sách bao gồm cơ chế mua bán điện trực tiếp, đấu giá, tiêu chuẩn vay vốn và phê duyệt cho các khoản đầu tư và dự án truyền tải điện. Theo Sean Lawlor, Hoa Kỳ sẵn sàng chia sẻ công nghệ, vốn, chuyên môn về chính sách và kỹ thuật để đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình này.

Ngoài ra, ông Sean Lawlor đánh giá cao các mục tiêu phát triển năng lượng sạch, điện gió ngoài khơi 7GW của Việt Nam. Đây là tín hiệu rõ ràng và là cơ hội để Việt Nam đạt được mục tiêu đã nêu ra. Việt Nam cần phải xem xét lại lựa chọn của mình cho điện gió trên bờ. "Chúng tôi có bước tiếp cận đa phương để tham gia chặt chẽ với Việt Nam và hoàn toàn hỗ trợ với các mối quan hệ hợp tác với Úc, Nhật Bản thông qua hợp tác song phương về phát triển năng lượng sạch để hỗ trợ chuyển đổi năng lượng," Ông Sean Lawlor nhấn mạnh.

Vị chuyên gia năng lượng đến từ Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cũng đề cập đến những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt, chẳng hạn như cơ sở hạ tầng truyền tải. Ông cho biết rằng Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ nâng cấp hệ thống truyền tải 500 kV Bắc Nam và giảm tắc nghẽn. Ngoài ra, vai trò của khối tư nhân trong phát triển điện lực ở Việt Nam cần được cải thiện. Theo một tin tức, phía Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ Việt Nam để ứng dụng năng lượng hạt nhân sau năm 2030.

"Chúng tôi đã sẵn sàng nguồn lực để hỗ trợ Việt Nam. Chuyên gia Hoa Kỳ nói rằng để khai thác hiệu quả hơn nguồn năng lượng từ hydro trong tương lai, Việt Nam sẽ cần nghiên cứu kỹ hơn.

Minh Châu

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống