Cục Điều tiết điện lực thông tin về các dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp

Cơ chế giá bán điện ưu đãi FIT là cơ chế giá điện hỗ trợ được tạo ra để khuyến khích đầu tư vào các dự án điện mặt trời, điện gió và điện gió cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định.

Sau khi cơ chế giá FIT hết hiệu lực, cơ chế giá điện cho các nhà máy điện mặt trời, nhà máy điện gió chuyển tiếp được thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành.

Khung giá điện cho các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp

Hiện tại, có 8 nhà máy hoặc phần nhà máy điện mặt trời đã ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN trước ngày 1/1/2021 và 77 nhà máy hoặc phần của nhà máy điện gió đã ký kết hợp đồng với EVN trước ngày 1/1/2021 nhưng không tuân theo các điều kiện áp dụng giá bán điện FIT tại Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ, với tổng công suất của 85 nhà máy điện chuyển tiếp này là 4.736 MW.

Hiện nay, Bộ Công Thương đã thống nhất giá tạm thời của 19 nhà máy điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp, sau khi các dự án điện này đáp ứng đầy đủ quy định, các nhà máy này sẽ được huy động điện lên lưới điện quốc gia

Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT và Quyết định số 21/QĐ-BCT làm cơ sở cho EVN và các dự án chuyển tiếp thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành (được xác định căn cứ trên cơ sở các số liệu suất đầu tư dự án có tính đến xu hướng giảm suất đầu tư của các loại hình mặt trời, điện gió trên thế giới).

Cụ thể, suất đầu tư cho các dự án điện mặt trời nối lưới trong giai đoạn 2018-2021 đã giảm từ 1.267 USD/kW xuống còn 857 USD/kW (tương đương 11%/năm), và suất đầu tư dự án điện gió trên bờ nối lưới giảm từ 1.636 USD/kW xuống còn 1.325 USD/kW (t tương đương 6,3%/năm). Kết quả tính toán khung giá có sự thay đổi so với giá FIT đã được ban hành.

Chẳng hạn, giá FIT 2 (ban hành năm 2020, là 7,09 cent/kWh) cho các dự án mặt trời mặt đất đã giảm 8%/năm so với giá FIT1 (ban hành năm 2017); khung giá điện (ban hành tháng 01/2023) đã giảm khoảng 7,3% mỗi năm so với giá FIT2 (ban hành năm 2020).

"Trên thực tế, việc "chạy đua" để kịp thời gian hưởng ưu đãi giá FIT" là cần thiết vì thời gian giải phóng mặt bằng và thi công quá gấp rút, dẫn đến nhiều dự án có chi phí đầu tư rất đắt đỏ. Theo ông Trần Việt, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương, một số chủ đầu tư các nhà máy điện năng lượng tái tạo đã chuyển tiếp trong thời gian gần đây đã coi khung giá mua điện năng lượng tái tạo thấp hơn kỳ vọng và không gửi hồ sơ để đàm phán giá điện với EVN, điều này đã dẫn đến kéo dài thời gian đàm phán và lãng phí nguồn lực.

Mặc dù trước đó đã gửi văn bản cho 85 nhà đầu tư đề nghị gửi hồ sơ để có cơ sở triển khai theo đàm phán theo đúng quy định pháp luật, EPTC chỉ mới nhận được 01 bộ hồ sơ của nhà đầu tư tính đến ngày 20/3/2023 (hơn 2 tháng kể từ khi Quyết định 21/QĐ-BCT có hiệu lực ngày 7/1/2023).

Bộ Công Thương đã đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam xem xét thuận giá tạm thời cho các nhà máy này, sau khi đàm phán xong, thống nhất giá, sẽ được thanh toán theo giá chính thức kể từ ngày phát điện lên lưới (đối với các dự án đã hoàn thành công tác đầu tư xây dựng, hoàn tất hồ sơ pháp lý theo quy định). Điều này được thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về việc xử lý các vấn đề liên quan đến các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp.

52/85 nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp có tổng công suất 3.155 MW (chiếm tỷ lệ 67%) đã nộp hồ sơ đến EVN tính đến thời điểm ngày 26/5. 42 trong số đó, có tổng công suất 2.258,9 MW, đang tiến hành đàm phán giá điện với EVN; 36 trong số đó, có công suất 2.063,7 MW, đề xuất giá điện tạm bằng 50% khung giá để sử dụng trong cơ sơ huy động. Hiện vẫn còn 33 nhà máy điện với tổng công suất 1.581 MW chưa gửi hồ sơ đàm phán (chiếm tỷ lệ khoảng 33%).

Ngoài ra, có nhiều chủ đầu tư vi phạm các quy định pháp luật về quy hoạch, đất đai, đầu tư xây dựng và các lĩnh vực khác, dẫn đến việc không tuân thủ các thủ tục pháp lý và không thể đàm phán giá với EVN. Một số chủ đầu tư đã được yêu cầu bổ sung hồ sơ từ cuối tháng 3/2023, nhưng sau hai tháng vẫn không được bổ sung.

"Đây là lúc các chủ đầu tư phải gấp rút hoàn chỉnh thủ tục và nộp hồ sơ để việc thoả thuận giá điện không bị kéo dài, rút ngắn thời gian đưa các dự án này vào vận hành, từng bước giải quyết bài toán kinh doanh của doanh nghiệp," Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Có thể thấy rằng các dự án năng lượng tái tạo đã và đang nhận được nhiều ưu đãi khác nhau trong thời gian qua. Nhiều dự án quy mô rất lớn ở các địa phương dù khó khăn vẫn kịp tiến độ được đưa vào vận hành để hưởng cơ chế giá FIT trong thời gian đó vì chính sách ưu đãi về giá đã được công bố rõ ràng về lộ trình, mức giá, thời gian ưu đãi, v.v.

Theo xu hướng giảm dần, cơ chế FIT đang giảm dần, với cơ chế giá này, không phải dự án nào cũng sẽ ghi nhận được mức sinh lời hiệu quả, do đó, các nhà đầu tư cần nỗ lực trong việc tối ưu hóa các công tác quản lý, quản trị, điều hành để tăng hiệu quả sinh lời với khung giá mới. Trong thời gian này, những dự án có năng lực phát triển, vận hành dự án và khả năng tiếp cận nguồn vốn rẻ sẽ có lợi thế hơn.

Đẩy nhanh quá trình đàm phán giá bán điện của dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp

Bộ Công Thương đã ban hành các văn bản chỉ đạo EVN đàm phán với các chủ đầu tư về mức giá tạm thời và vận hành phát điện lên lưới, sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, thống nhất giá, sẽ được thanh toán theo giá chính thức kể từ ngày phát điện lên lưới đối với các dự án đã hoàn thành công tác đầu tư xây dựng và hoàn tất hồ sơ pháp lý theo quy định. Bộ Công Thương đã thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Công Thương cũng đã yêu cầu EVN phối hợp với các chủ đầu tư hoàn thiện hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến EVN như: Thoả thuận đấu nối (nếu đã hết hạn) trước ngày 5/6; hoàn thành thực hiện các thử nghiệm theo quy định trước ngày 10/ đối với các nhà máy điện đã đăng ký thử nghiệm; xem xét kết quả thử nghiệm của các nhà máy điện; đảm bảo phù hợp với yêu cầu kỹ thuật và các quy định liên quan.

Rà soát quy trình thử nghiệm, công nhận ngày COD của nhà máy điện mặt trời, điện gió, đảm bảo chặt chẽ, đơn giản hóa và đúng quy định; nhanh chóng xem xét các hồ sơ chủ đầu tư nộp, rà soát các yêu cầu đối với thành phần hồ sơ đàm phán giá điện, đảm bảo đơn giản hóa thủ tục nhưng chặt chẽ, hợp lý và đúng quy định.

Hiện có thêm 17 nhà máy điện chuyển tiếp đang được EVN hoàn thiện thủ tục để trình Bộ Công Thương phê duyệt trong tháng 5 năm 2023. Bộ Công Thương đã phê duyệt giá tạm thời cho 19 nhà đầu tư đề xuất về việc áp dụng mức giá tạm thời trong thời gian đàm phán với tổng công suất 1.346,82 MW. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy nỗ lực đàm phán của các Chủ đầu tư và Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang diễn ra trên tinh thần hài lợi ích giữa các bên. EVN cập nhật tình hình thực hiện thủ tục của các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp trên trang thông tin điện tử www.evn.com.vn.

Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị chức trực thuộc và đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp với các chủ đầu tư khẩn trương thực hiện công tác thẩm định thiết kế, thiết kế điều chỉnh (nếu có) và kiểm tra công tác nghiệm thu theo thẩm quyền đối với các nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp còn vướng mắc thủ tục pháp lý. Trong quá trình điều chỉnh chủ trương đầu tư, Bộ Công Thương cũng yêu cầu Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo hướng dẫn các chủ đầu tư vướng mắc về quy hoạch.

Hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là hệ thống điện miền Bắc, hiện đang vận hành trong tình trạng hết sức khó khăn do phụ tải hệ thống tăng lên, lưu lượng nước về của các nhà máy điện tiếp tục kém, tình hình nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện than có nhiều khó khăn.

Do đó, Bộ Công Thương đã yêu cầu EVN tăng cường huy động các nguồn điện sẵn có để bổ sung cho hệ thống điện quốc gia, đồng thời khẩn trương đàm phán và huy động các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp nhằm tăng công suất của hệ thống điện.

Hoàn thiện các thủ tục pháp lý để chính thức vận hành

Các chủ đầu tư phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về đất đai, xây dựng, điện lực, quy hoạch, môi trường, phòng cháy chữa cháy và an toàn trong quá trình triển khai dự án.

Các dự án điện phải được cấp giấy phép hoạt động điện lực trước khi được đưa vào khai thác, như được quy định tại Luật Điện lực. Tuy nhiên, tính đến 23/5/2023, chỉ có 18/85 nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp (chiếm khoảng 18,8%) đã được cấp phép hoạt động điện lực.

Có 13 nhà máy điện đã được cấp giấy phép hoạt động điện lực cho 19 nhà máy điện đã thống nhất giá tạm thời, trong đó 12 nhà máy điện được cấp với toàn bộ công suất theo quy hoạch và một nhà máy điện gió mới được cấp giấy phép một phần.

Tuy nhiên, có đến 12 dự án chuyển tiếp đã nộp hồ sơ đàm phán giá nhưng chưa nộp hồ sơ cấp phép (bao gồm 11 dự án điện gió và một dự án điện mặt trời).

Có thể thấy rằng việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý để cấp giấy phép hoạt động điện lực vẫn chưa được các chủ đầu tư quan tâm đúng mức, dẫn đến việc chậm trễ trong khâu chuẩn bị và nộp hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền. Điều này có thể được chứng minh bằng số liệu về giấy phép hoạt động năng lượng đã được cấp nêu trên.

Các chủ đầu tư phải phối hợp song song, khẩn trương tối đa, thực hiện đúng hướng dẫn của các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các dự án trước pháp luật, trước khi phê duyệt giá tạm và lập hồ sơ xin cấp giấy phép hoạt động điện lực trên Cổng dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công Thương. Bộ Công Thương đã thông tin chi tiết và có hướng dẫn về điều này.

Theo quy định tại các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Điện lực, các dự án phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về quy hoạch phát triển điện lực, thiết kế và xây dựng các hạng mục công trình theo thiết kế được phê duyệt, kiểm tra và nghiệm thu đạt yêu cầu theo quy định, đáp ứng điều kiện về nhân lực đối với đội ngũ quản lý kỹ thuật, vận hành...

Thông tư 21/2020/TT-BCT ngày 9/9/2020 của Bộ Công Thương đã cung cấp hướng dẫn chi tiết về trình tự thủ tục, thành phần hồ sơ đề nghị cấp giấy phép cho các nhà máy điện năng lượng tái tạo.

"Chính phủ cùng các Bộ, ngành luôn chia sẻ và đồng hành cùng các nhà đầu tư để giải quyết các vướng mắc, khó khăn. Cục Điều tiết điện lực khẳng định rằng để nhanh chóng đưa các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp vào vận hành, tránh lãng phí tài nguyên và kinh phí đầu tư của chính các nhà đầu tư, đồng thời bổ sung nguồn điện sạch cho hệ thống điện quốc gia, cần sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp trên tinh thần thượng tôn pháp luật.

Cơ chế giá bán điện ưu đãi FIT là cơ chế giá điện hỗ trợ được tạo ra để khuyến khích đầu tư vào các dự án điện mặt trời, điện gió và điện gió cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định.

Sau khi cơ chế giá FIT hết hiệu lực, cơ chế giá điện cho các nhà máy điện mặt trời, nhà máy điện gió chuyển tiếp được thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành.

Khung giá điện cho các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp

Hiện tại, có 8 nhà máy hoặc phần nhà máy điện mặt trời đã ký kết hợp đồng mua bán điện với EVN trước ngày 1/1/2021 và 77 nhà máy hoặc phần của nhà máy điện gió đã ký kết hợp đồng với EVN trước ngày 1/1/2021 nhưng không tuân theo các điều kiện áp dụng giá bán điện FIT tại Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg ngày 6/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ, với tổng công suất của 85 nhà máy điện chuyển tiếp này là 4.736 MW.

Hiện nay, Bộ Công Thương đã thống nhất giá tạm thời của 19 nhà máy điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp, sau khi các dự án điện này đáp ứng đầy đủ quy định, các nhà máy này sẽ được huy động điện lên lưới điện quốc gia

Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT và Quyết định số 21/QĐ-BCT làm cơ sở cho EVN và các dự án chuyển tiếp thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành (được xác định căn cứ trên cơ sở các số liệu suất đầu tư dự án có tính đến xu hướng giảm suất đầu tư của các loại hình mặt trời, điện gió trên thế giới).

Cụ thể, suất đầu tư cho các dự án điện mặt trời nối lưới trong giai đoạn 2018-2021 đã giảm từ 1.267 USD/kW xuống còn 857 USD/kW (tương đương 11%/năm), và suất đầu tư dự án điện gió trên bờ nối lưới giảm từ 1.636 USD/kW xuống còn 1.325 USD/kW (t tương đương 6,3%/năm). Kết quả tính toán khung giá có sự thay đổi so với giá FIT đã được ban hành.

Chẳng hạn, giá FIT 2 (ban hành năm 2020, là 7,09 cent/kWh) cho các dự án mặt trời mặt đất đã giảm 8%/năm so với giá FIT1 (ban hành năm 2017); khung giá điện (ban hành tháng 01/2023) đã giảm khoảng 7,3% mỗi năm so với giá FIT2 (ban hành năm 2020).

"Trên thực tế, việc "chạy đua" để kịp thời gian hưởng ưu đãi giá FIT" là cần thiết vì thời gian giải phóng mặt bằng và thi công quá gấp rút, dẫn đến nhiều dự án có chi phí đầu tư rất đắt đỏ. Theo ông Trần Việt, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, Bộ Công Thương, một số chủ đầu tư các nhà máy điện năng lượng tái tạo đã chuyển tiếp trong thời gian gần đây đã coi khung giá mua điện năng lượng tái tạo thấp hơn kỳ vọng và không gửi hồ sơ để đàm phán giá điện với EVN, điều này đã dẫn đến kéo dài thời gian đàm phán và lãng phí nguồn lực.

Mặc dù trước đó đã gửi văn bản cho 85 nhà đầu tư đề nghị gửi hồ sơ để có cơ sở triển khai theo đàm phán theo đúng quy định pháp luật, EPTC chỉ mới nhận được 01 bộ hồ sơ của nhà đầu tư tính đến ngày 20/3/2023 (hơn 2 tháng kể từ khi Quyết định 21/QĐ-BCT có hiệu lực ngày 7/1/2023).

Bộ Công Thương đã đề nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam xem xét thuận giá tạm thời cho các nhà máy này, sau khi đàm phán xong, thống nhất giá, sẽ được thanh toán theo giá chính thức kể từ ngày phát điện lên lưới (đối với các dự án đã hoàn thành công tác đầu tư xây dựng, hoàn tất hồ sơ pháp lý theo quy định). Điều này được thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ về việc xử lý các vấn đề liên quan đến các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp.

52/85 nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp có tổng công suất 3.155 MW (chiếm tỷ lệ 67%) đã nộp hồ sơ đến EVN tính đến thời điểm ngày 26/5. 42 trong số đó, có tổng công suất 2.258,9 MW, đang tiến hành đàm phán giá điện với EVN; 36 trong số đó, có công suất 2.063,7 MW, đề xuất giá điện tạm bằng 50% khung giá để sử dụng trong cơ sơ huy động. Hiện vẫn còn 33 nhà máy điện với tổng công suất 1.581 MW chưa gửi hồ sơ đàm phán (chiếm tỷ lệ khoảng 33%).

Ngoài ra, có nhiều chủ đầu tư vi phạm các quy định pháp luật về quy hoạch, đất đai, đầu tư xây dựng và các lĩnh vực khác, dẫn đến việc không tuân thủ các thủ tục pháp lý và không thể đàm phán giá với EVN. Một số chủ đầu tư đã được yêu cầu bổ sung hồ sơ từ cuối tháng 3/2023, nhưng sau hai tháng vẫn không được bổ sung.

"Đây là lúc các chủ đầu tư phải gấp rút hoàn chỉnh thủ tục và nộp hồ sơ để việc thoả thuận giá điện không bị kéo dài, rút ngắn thời gian đưa các dự án này vào vận hành, từng bước giải quyết bài toán kinh doanh của doanh nghiệp," Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Có thể thấy rằng các dự án năng lượng tái tạo đã và đang nhận được nhiều ưu đãi khác nhau trong thời gian qua. Nhiều dự án quy mô rất lớn ở các địa phương dù khó khăn vẫn kịp tiến độ được đưa vào vận hành để hưởng cơ chế giá FIT trong thời gian đó vì chính sách ưu đãi về giá đã được công bố rõ ràng về lộ trình, mức giá, thời gian ưu đãi, v.v.

Theo xu hướng giảm dần, cơ chế FIT đang giảm dần, với cơ chế giá này, không phải dự án nào cũng sẽ ghi nhận được mức sinh lời hiệu quả, do đó, các nhà đầu tư cần nỗ lực trong việc tối ưu hóa các công tác quản lý, quản trị, điều hành để tăng hiệu quả sinh lời với khung giá mới. Trong thời gian này, những dự án có năng lực phát triển, vận hành dự án và khả năng tiếp cận nguồn vốn rẻ sẽ có lợi thế hơn.

Đẩy nhanh quá trình đàm phán giá bán điện của dự án điện gió, mặt trời chuyển tiếp

Bộ Công Thương đã ban hành các văn bản chỉ đạo EVN đàm phán với các chủ đầu tư về mức giá tạm thời và vận hành phát điện lên lưới, sau khi các cuộc đàm phán kết thúc, thống nhất giá, sẽ được thanh toán theo giá chính thức kể từ ngày phát điện lên lưới đối với các dự án đã hoàn thành công tác đầu tư xây dựng và hoàn tất hồ sơ pháp lý theo quy định. Bộ Công Thương đã thực hiện chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ.

Bộ Công Thương cũng đã yêu cầu EVN phối hợp với các chủ đầu tư hoàn thiện hoàn thiện các thủ tục pháp lý liên quan đến EVN như: Thoả thuận đấu nối (nếu đã hết hạn) trước ngày 5/6; hoàn thành thực hiện các thử nghiệm theo quy định trước ngày 10/ đối với các nhà máy điện đã đăng ký thử nghiệm; xem xét kết quả thử nghiệm của các nhà máy điện; đảm bảo phù hợp với yêu cầu kỹ thuật và các quy định liên quan.

Rà soát quy trình thử nghiệm, công nhận ngày COD của nhà máy điện mặt trời, điện gió, đảm bảo chặt chẽ, đơn giản hóa và đúng quy định; nhanh chóng xem xét các hồ sơ chủ đầu tư nộp, rà soát các yêu cầu đối với thành phần hồ sơ đàm phán giá điện, đảm bảo đơn giản hóa thủ tục nhưng chặt chẽ, hợp lý và đúng quy định.

Hiện có thêm 17 nhà máy điện chuyển tiếp đang được EVN hoàn thiện thủ tục để trình Bộ Công Thương phê duyệt trong tháng 5 năm 2023. Bộ Công Thương đã phê duyệt giá tạm thời cho 19 nhà đầu tư đề xuất về việc áp dụng mức giá tạm thời trong thời gian đàm phán với tổng công suất 1.346,82 MW. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy nỗ lực đàm phán của các Chủ đầu tư và Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang diễn ra trên tinh thần hài lợi ích giữa các bên. EVN cập nhật tình hình thực hiện thủ tục của các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp trên trang thông tin điện tử www.evn.com.vn.

Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị chức trực thuộc và đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo Sở Công Thương phối hợp với các chủ đầu tư khẩn trương thực hiện công tác thẩm định thiết kế, thiết kế điều chỉnh (nếu có) và kiểm tra công tác nghiệm thu theo thẩm quyền đối với các nhà máy điện mặt trời, điện gió chuyển tiếp còn vướng mắc thủ tục pháp lý. Trong quá trình điều chỉnh chủ trương đầu tư, Bộ Công Thương cũng yêu cầu Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo hướng dẫn các chủ đầu tư vướng mắc về quy hoạch.

Hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là hệ thống điện miền Bắc, hiện đang vận hành trong tình trạng hết sức khó khăn do phụ tải hệ thống tăng lên, lưu lượng nước về của các nhà máy điện tiếp tục kém, tình hình nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện than có nhiều khó khăn.

Do đó, Bộ Công Thương đã yêu cầu EVN tăng cường huy động các nguồn điện sẵn có để bổ sung cho hệ thống điện quốc gia, đồng thời khẩn trương đàm phán và huy động các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp nhằm tăng công suất của hệ thống điện.

Hoàn thiện các thủ tục pháp lý để chính thức vận hành

Các chủ đầu tư phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về đất đai, xây dựng, điện lực, quy hoạch, môi trường, phòng cháy chữa cháy và an toàn trong quá trình triển khai dự án.

Các dự án điện phải được cấp giấy phép hoạt động điện lực trước khi được đưa vào khai thác, như được quy định tại Luật Điện lực. Tuy nhiên, tính đến 23/5/2023, chỉ có 18/85 nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp (chiếm khoảng 18,8%) đã được cấp phép hoạt động điện lực.

Có 13 nhà máy điện đã được cấp giấy phép hoạt động điện lực cho 19 nhà máy điện đã thống nhất giá tạm thời, trong đó 12 nhà máy điện được cấp với toàn bộ công suất theo quy hoạch và một nhà máy điện gió mới được cấp giấy phép một phần.

Tuy nhiên, có đến 12 dự án chuyển tiếp đã nộp hồ sơ đàm phán giá nhưng chưa nộp hồ sơ cấp phép (bao gồm 11 dự án điện gió và một dự án điện mặt trời).

Có thể thấy rằng việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý để cấp giấy phép hoạt động điện lực vẫn chưa được các chủ đầu tư quan tâm đúng mức, dẫn đến việc chậm trễ trong khâu chuẩn bị và nộp hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền. Điều này có thể được chứng minh bằng số liệu về giấy phép hoạt động năng lượng đã được cấp nêu trên.

Các chủ đầu tư phải phối hợp song song, khẩn trương tối đa, thực hiện đúng hướng dẫn của các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của các dự án trước pháp luật, trước khi phê duyệt giá tạm và lập hồ sơ xin cấp giấy phép hoạt động điện lực trên Cổng dịch vụ công trực tuyến của Bộ Công Thương. Bộ Công Thương đã thông tin chi tiết và có hướng dẫn về điều này.

Theo quy định tại các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Điện lực, các dự án phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về quy hoạch phát triển điện lực, thiết kế và xây dựng các hạng mục công trình theo thiết kế được phê duyệt, kiểm tra và nghiệm thu đạt yêu cầu theo quy định, đáp ứng điều kiện về nhân lực đối với đội ngũ quản lý kỹ thuật, vận hành...

Thông tư 21/2020/TT-BCT ngày 9/9/2020 của Bộ Công Thương đã cung cấp hướng dẫn chi tiết về trình tự thủ tục, thành phần hồ sơ đề nghị cấp giấy phép cho các nhà máy điện năng lượng tái tạo.

"Chính phủ cùng các Bộ, ngành luôn chia sẻ và đồng hành cùng các nhà đầu tư để giải quyết các vướng mắc, khó khăn. Cục Điều tiết điện lực khẳng định rằng để nhanh chóng đưa các dự án năng lượng tái tạo chuyển tiếp vào vận hành, tránh lãng phí tài nguyên và kinh phí đầu tư của chính các nhà đầu tư, đồng thời bổ sung nguồn điện sạch cho hệ thống điện quốc gia, cần sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp trên tinh thần thượng tôn pháp luật.

Cũng theo Cục Điều tiết điện lực, việc nhập khẩu điện là một chiến lược dài hạn dựa trên các mối quan hệ chính trị - kinh tế của Việt Nam nhằm đảm bảo an ninh năng lượng dài hạn của quốc gia và được xác định trong quy hoạch phát triển điện lực quốc gia từng thời kỳ. Việc nhập khẩu điện được tính toán kỹ lưỡng các kịch bản để đảm bảo việc nhập khẩu tỉ trọng nhỏ, đảm bảo tự chủ, an ninh năng lượng quốc gia và phù hợp với các điều kiện quan hệ chính trị kinh tế - thương mại với các quốc gia trong khu vực. Do phụ tải hệ thống tăng lên, lưu lượng nước về của các nhà máy điện tiếp tục kém, tình hình nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện than có nhiều khó khăn, hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là hệ thống điện miền Bắc đang trong cao điểm mùa khô, vận hành trong tình trạng hết sức khó khăn. Để đảm bảo hiệu quả tối đa sản lượng điện nhập khẩu theo các hợp đồng/thỏa thuận đã ký, Bộ Công Thương đã chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đưa vào vận hành các công trình lưới điện truyền tải, đặc biệt là các công trình lưới điện trọng điểm, công trình lưới điện giải tỏa công suất các nguồn điện năng lượng tái tạo, công trình lưới điện phục vụ đấu nối nhập khẩu điện. Bộ cũng đã yêu cầu Tập đoàn điện lực Việt Nam tăng cường đàm phán và huy động các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp nhằm tăng công suất của hệ thống điện.

PV

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống