Nắng nóng hoành hành và bài toán chuyển đổi năng lượng ở châu Á

Các lái xe máy chở khách tránh nắng nóng tại Bangkok, Thái Lan. (Ảnh: THX/TTXVN)

Thượng Hải trải qua tháng 5 nóng nhất trong hơn trăm năm qua, với nhiệt độ cao kỷ lục 40,2 độ C. Trong vài ngày tới, khu vực miền Nam sẽ tiếp tục trải qua một đợt nắng nóng kéo dài.

Ấn Độ, Pakistan và khu vực Đông Nam Á hồi tháng 4 cũng đã trải qua đợt nắng nóng nghiêm trọng dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về cơ sở vật chất và số ca đột quỵ do nắng nóng gia tăng.

Nhiệt độ kỷ lục 45 độ C được ghi nhận ở Thái Lan, trong khi Bangladesh trải qua đợt nóng nhất trong 50 năm qua. Tháng 5 tiếp tục chứng kiến kỷ lục về nhiệt độ khi đây là tháng nóng nhất của Singapore trong 40 năm qua.

Các nhà nghiên cứu đã từng cảnh báo rằng các khu vực ít hứng chịu đợt nắng nóng nhất, chẳng hạn như Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc và các khu vực lân cận, có thể gặp nguy cơ cao nhất.

Các nhà khoa học cảnh báo rằng có tới 2 tỷ người sẽ phải hứng chịu nắng nóng cực đoan nếu đà tăng nhiệt độ Trái đất tiếp tục như hiện tại và nhiệt độ được dự đoán sẽ tăng trung bình 2,7 độ C trong thế kỷ này, trong đó Ấn Độ sẽ là nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nhiệt độ cực cao có thể gây ra một loạt bệnh tật và tử vong, trong đó say nắng và tăng thân nhiệt là hai hiện tượng chính phải xảy ra.

Nhiệt độ cực đoan có tác động gián tiếp đến việc truyền bệnh, chất lượng không khí và cơ sở hạ tầng quan trọng và làm trầm trọng thêm các tình trạng mãn tính.

Người già, trẻ sơ sinh và trẻ em, phụ nữ mang thai, người lao động chân tay và làm việc ngoài trời, vận động viên và người nghèo đặc biệt dễ bị tổn thương trước nhiệt độ cao hơn.

Khả năng cung cấp và chuyển đổi năng lượng tái tạo đang bị thử thách do tình trạng nắng nóng kỷ lục hoành hành nhiều nước khu vực châu Á.

Bài toán là làm thế nào để đảm bảo nguồn cung dự phòng, nâng cấp hệ thống truyền tải, cải cách thuế để đảm bảo độ tin cậy của mạng lưới điện và thúc đẩy chuyển dịch năng lượng xanh.

[Cảnh báo nguy cơ về an ninh năng lượng tại 16 quốc gia châu Á]

Nắng nóng dẫn đến thiếu điện và mất điện, có nhiều tác động tiêu cực đến một số nước trong khu vực.

Các nước châu Á sẽ cần phải trải qua quá trình nâng cấp đáng kể để nâng cao độ tin cậy của mạng lưới điện. Chỉ riêng việc nâng cấp mạng lưới truyền tải và phân phối điện ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương có thể tiêu tốn ít nhất 2.000 tỷ USD trong vòng mười năm tới.

Trong khi đó, thực tế là khó dự đoán và kiểm soát được nguồn điện năng thu được từ năng lượng gió và mặt trời vì nó phụ thuộc vào điều kiện thời tiết ở mỗi địa phương, nơi các nhà máy loại này được lắp đặt.

Ngoài ra, khi phải đối phó với nhu cầu điện tăng đột biến, cũng khó có thể tăng cường huy động công suất của các cơ sở sản xuất điện từ năng lượng tái tạo mới như vậy.

Các kỹ sư kiểm tra hệ thống điện mặt trời được lắp đặt trên mái một studio ở tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. (Ảnh: China Daily/TTXVN)

Cơ quan Năng lượng Tái Tạo Quốc tế (IREA) báo cáo rằng công suất năng lượng xanh ở khu vực châu Á tăng 12% trong năm 2022, mức tăng nhanh nhất trong số các khu vực chính trên thế giới.

Theo Wood Mackenzie Co., trong năm 2023, tỷ lệ năng lượng tái tạo, bao gồm cả điện, trong tổng công suất năng lượng xanh của châu Á sẽ tăng lên 28%, tăng gấp đôi so với mức năm 2011. Trong đó, nguồn năng lượng chủ đạo vẫn là gió và mặt trời.

Theo IREA, mức tăng gần 10% trên toàn cầu về mức sử dụng năng lượng tái tạo đã tăng kỷ lục trong năm 2022. Trong đó, châu Á là khu vực có mức tăng trưởng cơ sở hạ tầng năng lượng tái tạo lớn nhất trong năm 2022.

Trung Quốc là nước đóng góp chính, với 141 GW công suất năng lượng tái tạo mới, tương đương gần một nửa trong tổng số 295 GW công suất mới được tạo ra trên toàn cầu. Để có thể đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ và ứng phó với nhu cầu gia tăng đột biến khi nắng nóng đến sớm, nước này đã phải duy trì khả năng sẵn sàng hoạt động của các nhà máy điện sử dụng than và khí đốt tự nhiên.

Trong khi đó, Ấn Độ cũng tăng cường lưu trữ than ở mức cao nhất kể từ khi xảy ra đại dịch COVID-19, đẩy mạnh sản xuất than ở trong nước và kéo dài việc thực hiện chỉ thị khẩn cấp buộc các nhà máy nhiệt điện phải sử dụng than nhập khẩu để tối đa hóa sản lượng./.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống