Viễn cảnh máy tính lượng tử kết hợp siêu AI

Theo giới chuyên gia, công nghệ dựa trên cơ học lượng tử và hạ nguyên tử sẽ giúp thúc đẩy sự tiến bộ của AI lên tốc độ cực nhanh. Bản nâng cấp cuối cùng sẽ "dẫn đến một hệ thống đáng kinh ngạc hoặc tạo sự lo ngại khủng khiếp".

"Chúng ta đang hình dung tương lai, khi mà bệnh ung thư có thể được chữa khỏi bằng điện toán lượng tử kết hợp AI. Có thể so sánh bước tiến này như nâng cấp từ xe đạp lên xe đua", Lisa Palmer, đứng đầu bộ phận chiến lược của công ty tư vấn AI Leaders, nói với NYPost.

Ngược lại, bà cũng lo ngại công nghệ này có thể "tàn phá xã hội" khi rơi vào tay kẻ xấu. "Trường hợp tệ nhất là khả năng gây bất lợi cho hệ thống tài chính. Việc một ngân hàng bị tấn công sẽ trở nên dễ dàng hơn nếu ứng dụng công nghệ mới này", bà nói.

Trong khi máy tính truyền thống dựa vào các bit nhị phân - bật hoặc tắt, ký hiệu là 1 và 0 để xử lý thông tin, máy tính lượng tử sử dụng cái gọi là qubit làm nền tảng. Chúng là các hạt hạ nguyên tử nhỏ có thể tồn tại đồng thời ở cả hai trạng thái, giống như một đồng xu quay giữa không trung.

Công nghệ mới được đánh giá là bước nhảy vọt, khi các hệ thống từ xử lý kép sang xử lý đa biến giúp tăng sức mạnh tính toán theo cấp số nhân. Từ đó, những vấn đề phức tạp, mà siêu máy tính mạnh nhất phải mất vài năm để giải quyết, sẽ được máy tính lượng tử hoàn thành trong vài giây. Không những thế, khả năng xử lý này là vô hạn.

"Sử dụng điện toán lượng tử, chúng ta có thể mô phỏng thế giới vật chất theo cách nhanh hơn rất nhiều", Pengcheng Shi, Phó trưởng khoa khoa học máy tính và thông tin tại Viện Công nghệ Rochester, giải thích.

Công nghệ điện toán lượng tử hiện ở giai đoạn sơ khai, nhưng giới chuyên gia đều đồng tình rằng nó sẽ tăng tốc và cải thiện đáng kể khả năng xử lý trong vài năm tới nhờ AI. "Sức mạnh của điện toán lượng tử giúp huấn luyện AI trở nên thông minh và sáng tạo hơn. Ngược lại, máy tính lượng tử cũng tăng khả năng giải quyết vấn đề nhờ vào sự tiếp sức của AI", giáo sư Jamie Cohen, một chuyên gia về AI tại Đại học Queens, nhận xét.

Đến nay, các chương trình AI tạo sinh như ChatGPT hay trình tạo ảnh dựa trên văn bản như Midjourney được đánh giá cực kỳ thông minh, nhưng vẫn bị kiềm chế bởi giới hạn của máy tính truyền thống. "Chúng hiện bị giới hạn, nhưng tất cả có thể thay đổi với điện toán lượng tử. Một ngày nào đó, nó có thể tự đào tạo chính bản thân chúng", Cohen dự đoán.

Theo Laure Le Bars, Giám đốc dự án nghiên cứu tại SAP và Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Lượng tử châu Âu , điện toán lượng tử khi kết hợp AI sẽ tạo nên bộ đôi hoàn hảo.

"Các vấn đề về tối ưu hóa như lập kế hoạch lộ trình, quản lý nhà cung cấp, quản lý danh mục đầu tư tài chính là những lĩnh vực điện toán lượng tử có thể khai thác một cách tối ưu, bằng cách phân tích lượng dữ liệu không đồng nhất ở quy mô khổng lồ", Le Bars nói với Forbes. "Máy tính cổ điển bị choáng ngợp trước những phép tính theo cấp số nhân, nhưng AI và các thuật toán máy học là ứng viên hoàn hảo cho quá trình xử lý lượng tử".

Các chuyên gia tin rằng sự phát triển của AI và máy tính lượng tử sẽ tạo nên sự kết thúc của xác thực hai yếu tố. Đây là mô hình bảo mật phổ biến, nhưng phiền phức và tốn thời gian, trong khi độ bảo mật ngày càng yếu và dễ bị hacker khai thác.

"Mã hóa tiêu chuẩn ngày nay sẽ bị máy tính lượng tử thế hệ mới 'nghiền nát'. Hãy quên xác thực hai yếu tố đi. Khả năng xử lý siêu nhanh của điện toán lượng tử sẽ khiến công cụ đó lỗi thời. Sẽ có biện pháp mới giúp bảo vệ hệ thống bằng cách mã hóa sâu hơn, hiệu quả hơn", Pengcheng Shi nói.

Dù vậy, nguy cơ máy tính lượng tử rơi vào tay kẻ xấu cũng dẫn đến rủi ro lớn. Theo các chuyên gia, khả năng giải quyết vấn đề siêu tốc của điện toán lượng tử có thể khiến các hệ thống tính toán hiện tại trở nên lỗi thời, gây nguy hiểm cho thông tin liên lạc, giao dịch tài chính và thậm chí cả phòng thủ quân sự.

Dario Gil, Phó chủ tịch kiêm giám đốc nghiên cứu của IBM, đánh giá máy tính lượng tử hiện chưa đủ mạnh để bẻ khóa, nhưng tương lai không như vậy. "Tin tặc có thể đã thu thập dữ liệu để dùng cho vài năm nữa. Mỗi ngày, nếu không chuyển sang giao thức an toàn hơn, nguy cơ bị xâm nhập hệ thống và tấn công sẽ xảy ra", Gil nói với Time.

Bảo Lâm

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống