Quan chức Mỹ: Dù có F-16, Ukraine vẫn 'lép vế' trước không quân Nga

Theo Insider, Ba Lan và Slovakia đang gửi máy bay chiến đấu MiG-29 do Liên Xô chế tạo tới Ukraine, hứa hẹn sẽ hỗ trợ Kiev tăng cường sức mạnh không quân. Các nhà lãnh đạo Ukraine vẫn đang tìm kiếm máy bay phản lực do phương Tây sản xuất, nhưng việc cung cấp máy bay đó và sử dụng chúng sẽ đòi hỏi công tác huấn luyện và bảo dưỡng rất nhiều. Một số chuyên gia phương Tây cũng cảnh báo rằng máy bay của Ukraine sẽ không thể cầm cự lâu trước các máy bay và hệ thống phòng không của Nga.

Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda tuyên bố hôm 16/3 rằng Warsaw sẽ gửi hơn 10 chiếc MiG-29 tới Ukraine và bốn chiếc đầu tiên sẽ đến trong vòng vài ngày tới. Slovakia cũng tuyên bố sẽ gửi 11 máy bay phản lực MiG-29 một ngày sau đó. Những chiếc máy bay này đều đã bị loại khỏi biên chế và một số sẽ chỉ được sử dụng để lấy phụ tùng thay thế.

Phi đội của Ukraine sẽ được bổ sung bởi những chiếc MiG-29 của Ba Lan và Slovakia. Mặc dù thực tế là phi công Ukraine rất quen thuộc với dòng máy bay này, nhưng những chiếc MiG-29 được viện trợ bị đánh giá kém hơn những chiếc MiG-29 hiện tại của Ukraine. Kiev tiếp tục ép buộc các quốc gia phương Tây cung cấp máy bay phản lực, trong đó các quan chức Ukraine thường đề cập đến máy bay F-16.

Colin Kahl, Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách chính sách, đã nói với các nhà lập pháp hôm 28/2 rằng "Người Ukraine đã có lúc yêu cầu chúng tôi cung cấp tới 128 máy bay phản lực thế hệ thứ tư, bao gồm cả F-15, F-18 và F-16." Trong chuyến thăm của ông Biden tới Kiev hôm 20/2, ông nói thêm rằng Tổng thống Joe Biden và Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng đã nói chuyện về máy bay phản lực.

Chính quyền Tổng thống Biden đã nhiều lần tuyên bố rằng họ không có kế hoạch cung cấp máy bay phản lực cho Ukraine. Các động thái khác cho thấy Mỹ đang xem xét điều gì sẽ xảy ra khi gửi máy bay tới Ukraine. Theo NBC News, hai phi công Ukraine đã có mặt vào đầu tháng 3/2023 tại một căn cứ ở Tucson (Mỹ) để đánh giá khả năng làm quen với máy bay của Mỹ.

F-16 chưa thể sẵn sàng tại Ukraine

Theo Tướng Mark Kelly, người đứng đầu Bộ Tư lệnh Tác chiến Không quân, cơ quan tổ chức và huấn luyện các lực lượng sẵn sàng chiến đấu của không quân Mỹ, việc gửi F-16 hoặc các máy bay phản lực khác do phương Tây chế tạo đến Ukraine sẽ đặt ra nhiều vấn đề hơn là chỉ đánh giá phi công.

Theo Tướng Kelly, việc sử dụng F-16 sẽ cho phép phi công Ukraine bay thường xuyên hơn, tiếp cận với nhiều loại vũ khí và cảm biến tiên tiến hơn. Điều này làm tăng nhận thức của phi công và tăng khả năng sống sót của phi công.

Tuy nhiên, việc duy trì những lợi thế đó không chỉ đòi hỏi đào tạo chuyên sâu cho các phi công Ukraine mà còn phải đảm bảo các nguồn lực, từ phụ tùng thay thế đến không gian chứa máy bay.

Theoướng Kelly, "Nếu Mỹ hoặc một quốc gia NATO khác quyết định cung cấp F-16 cho Ukraine, thì họ sẽ sử dụng kho bảo dưỡng nào? Đó là công việc khó khăn. Bỉ có kho. Có một kho ở Ba Lan và họ cần chỗ, giống như phòng khách sạn, bạn phải đặt trước để vào.

John Baum, thành viên thường trú cấp cao của Viện Nghiên cứu Hàng không vũ trụ Mitchell, cho rằng các sân bay Ukraine cũng cần được trang bị lại cơ sở vật chất để có thể phù hợp cho F-16 hoạt động.

John Baum cho biết, "Một chiếc máy bay do Mỹ sản xuất so với máy bay của Nga sẽ có những nhu cầu về thiết bị hỗ trợ mặt đất rất khác nhau. Sẽ phức tạp hơn một chút từ góc độ đào tạo nhân viên mặt đất đến việc phóng và thu hồi máy bay.

Ukraine có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu sân bay F-16, bao gồm cả chiều dài đường băng, trong điều kiện quốc gia này đang phải vận hành máy bay của mình theo cách phân tán, thường là tại các căn cứ và đường băng hạn chế để tránh các cuộc không kích của Nga.

Các máy bay F-16 viện trợ cho Ukraine cũng phải được kiểm tra định kỳ, thường là sau vài trăm giờ bay, đòi hỏi phải tháo rời máy bay và kiểm tra hoặc thay thế các bộ phận của nó. Việc cung cấp phụ tùng bảo đảm cũng sẽ là một vấn đề lớn vì nó đòi hỏi phải có một chuỗi cung ứng liên tục, đặc biệt trong điều kiện bố trí máy bay phân tán, sẽ rất khó để các phụ tùng được chuyển kịp đến các kho sửa chữa.

Nga có khả năng tấn công các sân bay Ukraine, vì vậy việc tiến hành kiểm tra và sửa chữa trên diện rộng là một thách thức. Bởi vì việc tháo rời và bảo dưỡng F-16 đòi hỏi cơ sở vật chất lớn và sẽ trở thành mục tiêu dễ dàng cho tên lửa Nga, nên việc có đủ không gian nhà chứa máy bay để thực hiện việc tháo rời máy bay là điều cần thiết.

Theo Baum, sự hỗ trợ và cung cấp từ nhà sản xuất máy bay Lockheed Martin cũng sẽ rất quan trọng. Để hỗ trợ hơn hai mươi quốc gia khác vận hành F-16, công ty này hiện đang dành thời gian và nguồn lực. Ngoài ra, tập đoàn này sẽ cần nhiều thời gian hơn để cung cấp bảo dưỡng hoặc đảm bảo bay cho F-16 trong điều kiện xung đột ở Ukraine.

Không thể thay đổi tình thế

Theo một quan chức của Lầu Năm Góc, ngay cả khi chuyển giao F-16 được thực hiện nhanh nhất, cũng phải mất một khoảng thời gian tương đương với thời gian huấn luyện 18 tháng cho các phi công điều khiển máy bay đó.

Theo một số chuyên gia phân tích, việc mua máy bay, đào tạo phi công Ukraine và nhân viên bảo trì trước khi chuyển giao máy bay cho Ukraine có thể sẽ mất từ 18 đến 24 tháng.

Có thể rút ngắn quá trình này bằng cách gửi máy bay F-16 tới Ukraine huấn luyện trực tiếp, nhưng các hoạt động dài hạn vẫn cần được đào tạo chuyên sâu và cung cấp vật tư liên tục.

Theo các chuyên gia, các phi công có kinh nghiệm sẽ cần ít nhất một chu kỳ huấn luyện kéo dài bốn tháng để bắt kịp tốc độ điều khiển F-16. Những người bảo trì có kinh nghiệm có thể sẽ cần một khoảng thời gian tương tự để làm quen với phần cứng riêng biệt và các thiết bị điện tử tiên tiến hơn của F-16. Máy bay F-16 cũng có thể hoạt động từ những địa điểm khắc nghiệt hơn, nhưng chúng chỉ nên được sử dụng trong những trường hợp khẩn cấp.

Ngay cả khi Ukraine nhận được F-16 trong thời gian ngắn, những máy bay đó vẫn sẽ gặp phải một số khó khăn, đặc biệt là đối đầu với lực lượng không quân Nga, lực lượng này sử dụng nhiều máy bay hiện đại hơn với cảm biến và vũ khí tiên tiến hàng đầu.

Theo Tướng Kelly, lực lượng Không quân Nga sẽ chiếm ưu thế trong việc đối đầu với những chiếc máy bay này, cho dù đó là máy bay Rafale của Pháp, Eurofighter của châu Âu, F-16 hay bất kỳ máy bay thế hệ thứ tư nào. Tướng Kelly cho biết vào ngày 7/3 vừa qua.

Các máy bay F-16 của Ukraine cũng phải đối mặt với các vũ khí phòng không tiên tiến của Nga, những hệ thống phòng không này đã hạ gục hàng chục máy bay Ukraine và đang kiểm soát chặt chẽ không phận xung quanh chiến tuyến.

Tóm lại, việc đưa một loại máy bay phương Tây vào tham chiến tại Ukraine không chỉ là một thách thức từ vấn đề ngoại giao mà còn có rất nhiều khó khăn trong công tác chuyển giao và liệu chúng có thay đổi được tình thế trước đối phương áp đảo về mọi mặt.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống