Vì sao gần 40% tàu ngầm tấn công hạt nhân Mỹ tạm ngừng hoạt động?

Dẫn dữ liệu báo cáo của Hải quân Mỹ do Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ (CRS) công bố mới đây, đài Sputnik đưa tin tính đến năm 2023, ít nhất 37% các đội tàu ngầm tấn công đa năng (SSN) của lực lượng này đã tạm thời ngừng hoạt động để sửa chữa.

Báo cáo nêu rõ 18 chiếc SSN đang được bảo trì tại xưởng hoặc trong tình trạng dừng hoạt động chờ bảo trì. Con số này cao hơn đáng kể so với mục tiêu của Hải quân Mỹ là tối đa chỉ có 20% tổng số tàu ngầm tấn công nhanh được bảo trì bất cứ thời điểm nào và không có tàu ngầm nào đang chờ được sửa chữa.

Nhà phân tích hải quân Ronald O'Rourke của CRS cho biết trong báo cáo: “Tình trạng ùn ứ bảo trì đã làm suy giảm đáng kể số lượng SSN hoạt động, làm giảm khả năng đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ hàng ngày của lực lượng này và có khả năng tăng thêm sức ép hoạt động lên các tàu ngầm tấn công nhanh đang vận hành bình thường”.

Bộ Chỉ huy Hệ thống Biển Hải quân viện dẫn nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do các yếu tố gồm việc lập kế hoạch, nguồn cung cấp nguyên liệu và công tác bảo trì tại xưởng đóng tàu. Cơ quan này cũng đã đưa ra một số sáng kiến nhằm giải quyết việc bảo trì bị trì trệ.

Các tàu SSN nằm ngoài danh sách hoạt động không phải là tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo hạt nhân lớp Ohio, nhưng là các tàu tấn công nhanh, bao gồm tàu lớp Seawolf, có thể bắn ngư lôi và tên lửa hành trình Tomahawk vào các tàu và mục tiêu trên đất liền, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ tàng hình như giám sát.

Vasily Dandykin, nhà phân tích quân sự kỳ cựu người Nga kiêm cựu chỉ huy cấp 1 của Hải quân Nga, nhận định với đài Sputnik: “Việc loại gần 40% số tàu ngầm tấn công nhanh của Mỹ ra khỏi biên chế là một đòn giáng mạnh vào niềm tự hào của lực lượng Hải quân nước này”.

Ông Dandykin nhấn mạnh sau chiến thắng trong Chiến tranh Lạnh, người Mỹ đã chủ quan trước các vấn đề liên quan đến bảo trì, đồng thời cho biết thêm việc sửa chữa bị trì hoãn sẽ rút ngắn tuổi thọ của tàu ngầm.

Khi được hỏi về tình trạng hoạt động của các SSN, nhà phân tích chỉ ra một loạt vấn đề liên quan đến việc bảo trì và trình độ của thủy thủ đoàn, mà theo ông đã dẫn đến nhiều sự cố hàng hải trước đó.

Một trong những sự cố lớn xảy ra đối với loại tàu này là vụ việc với tàu USS Connecticut vào tháng 10/2021. Kết quả một cuộc điều tra sau đó của hải quân về vụ tàu ngầm lớp Seawolf đâm vào sườn núi ngầm đã phát hiện ra rằng sự cố này có thể phòng ngừa được. Nguyên nhân là trục trặc trong khả năng lập kế hoạch điều hướng và quản lý rủi ro. Sự cố đã khiến tàu ngầm tấn công nhanh này không thể hoạt động trong một thời gian dài do bị hư hỏng. USS Connecticut sẽ không hoạt động trở lại sớm nhất cho đến đầu năm 2026.

Trong một vụ tai nạn khác, ngày 9/1/2005, một thủy thủ thiệt mạng sau khi tàu ngầm hạt nhân San Francisco của Mỹ mắc cạn ngoài khơi đảo Guam ở Thái Bình Dương. 23 thủy thủ đoàn bị thương trong vụ việc.

Tháng 2/2001, đuôi lái của tàu USS Greeneville đã xé nát boong dưới của tàu đánh cá Nhật Bản Ehime Maru khi di chuyển nhanh trên mặt nước, khiến tàu đánh cá bị chìm trong vòng vài phút. Chín người trên tàu thiệt mạng.

Ông Dandykin chỉ ra rằng với tình trạng thiếu các tàu khác, các tàu SSN đang hoạt động gần như phải đối mặt với cường độ làm việc nặng hơn. Điều đó có nghĩa là tuổi thọ của chúng có thể bị giảm, vệc chế tạo thêm các tàu ngầm là cần thiết và dẫn đến Mỹ phải chi thêm khoản tiền khổng lồ từ ngân sách quốc phòng.

Ông Earl Rasmussen, một trung tá đã nghỉ hưu với hơn 20 năm phục vụ trong Lục quân Mỹ, nói rằng 18 chiếc SSN hiện không hoạt động có nghĩa là Hải quân Mỹ sẽ phải hạn chế các hoạt động ở Biển Đỏ, Địa Trung Hải và Biển Đông.

“Gần 40% số SSN bị ngừng hoạt động sẽ ảnh hưởng đến khả năng triển khai và khả năng phòng thủ của chúng tôi”, chuyên gia Mỹ kết luận Hải quân Mỹ đang ở dưới mức khả năng sẵn sàng tối ưu.