Vì sao trực thăng Ka-60 của Nga ‘ế ẩm’?

Quân đội Liên Xô có kế hoạch phát triển một loại máy bay trực thăng đa năng cho lục quân và hải quân vào đầu những năm 1980. Máy bay trực thăng này sẽ được sử dụng cho các nhiệm vụ huấn luyện, tìm kiếm cứu nạn, trinh sát trên không và dẫn đường cho trực thăng chiến đấu. Nó sẽ đảm nhiệm vận chuyển binh lính hoặc hỗ trợ những người lính bị thương. Văn phòng thiết kế nổi tiếng Kamov của Nga được giao nhiệm vụ thực hiện dự án mới, sau này được gọi là Ka-60 Kasatka.

Khi đó, Mi-8, một sản phẩm của Cục thiết kế Mill từ đầu những năm 1960, đóng vai trò quan trọng trong lực lượng vũ trang Liên Xô. Trên thực tế, Mi-8 là cỗ máy đa năng, nhưng khả năng vận tải của nó rất khiêm tốn.

Trực thăng Mi-4, được sản xuất vào đầu những năm 1950 và được sử dụng cho đến năm 1979, thường đảm nhận vai trò vận tải. Khoảng trống mà Mi-4 để lại đòi hỏi một loại trực thăng mới, đa năng, mới và có trọng tải lớn hơn.

Dự án V-60

Việc tạo ra những cỗ máy đột phá như Ka-60 gặp rất nhiều khó khăn. Dự án V-60 là một nhiệm vụ tiên phong cho Cục thiết kế Kamov. Đó là một sự thay đổi đầy sáng tạo bởi vì các nhà thiết kế Liên Xô chưa bao giờ bắt tay vào việc tạo ra chiếc trực thăng có cấu tạo 1 trục vít với 4 cánh quạt trên rôto chính và 11 cánh trên rôto đuôi.

Ngoài ra, phải thực hiện các nhiệm vụ khác, chẳng hạn như nâng cấp và hiện đại hóa trực thăng Ka-50, để tiến độ dự án V-60 không bị gián đoạn. Sau đó, chương trình phát triển V-60 gần như đã bị dừng lại do Liên Xô tan rã.

Bất chấp những biến động, một nguyên mẫu đơn giản của Ka-60, khi đó được gọi là "con voi sát thủ", đã được tạo ra vào năm 1990. Ka-60 là tên gọi khác của V-60 trong thời gian này. Mãi cho đến năm 1998, chiếc trực thăng này mới được thử nghiệm cất cánh lần đầu tiên.

Trực thăng Ka-60 ban đầu gây ấn tượng với giới lãnh đạo quân đội Nga bởi thiết kế và khả năng của nó, nhưng quá trình thử nghiệm diễn ra chậm chạp và đầy thử thách. Ka-60 chỉ thực sự nổi bật khi so sánh với các mẫu trực thăng khác bởi vẻ bề ngoài sang trọng và độ tin cậy khi hoạt động.

Ka-60 có thể vận chuyển 14 lính dù hoặc 6 cáng thương binh và tải trọng hàng hóa từ 2-2,5 tấn. Hai người là phi hành đoàn điều khiển trực thăng. Tốc độ hành trình của Ka-60 là 265 km/h và tầm bay thực tế là 700 km. Ngoài ra, Ka-60 được chế tạo với ba điểm treo vũ khí.

Nhiều chuyên gia đánh giá Ka-60 là một máy bay trực thăng tối tân có thể hoàn thành các nhiệm vụ được giao trong mọi điều kiện thời tiết. Ka-60 được trang bị hệ thống điện tử hàng không tiên tiến vào thời điểm chế tạo. Ka-60 không thua kém về khả năng hoạt động so với các mẫu máy bay nước ngoài cùng thời.

Trực thăng Ka-60 của Nga đã gặp phải một sự cố trong quá trình thử nghiệm vào năm 2010. Hai phi công đã bị thương khi chiếc máy bay phải hạ cánh khẩn cấp. Sau khi xem xét kỹ lưỡng hơn, người ta phát hiện ra rằng một bộ phận bị lỗi là nguyên nhân gây ra rủi ro. Bộ Quốc phòng Nga có đủ lý do để tạm dừng dự án Ka-60 và chuyển trọng tâm sang một loại trực thăng mới, nhiều triển vọng hơn là Ka-62 do sự cố đáng tiếc này.

Phiên bản Ka-62

Vậy, điều gì phân biệt Ka-62 với Ka-60? Có hai điểm khác biệt chính. Ka-62 ban đầu được bán trên thị trường như một máy bay trực thăng dân sự chủ yếu được sử dụng cho mục đích thương mại. Thứ hai, các bộ phận bên trong trực thăng, chẳng hạn như hệ thống điện tử hàng không, động cơ và hệ thống truyền động, đã trải qua quá trình chuyển đổi, cải tiến.

Trong khi Ka-60 là một máy bay trực thăng theo nghĩa đen là chưa bao giờ thực sự cất cánh. Dự án cuối cùng đã phải bị bỏ vì chỉ có hai chiếc được sản xuất với số lượng nhỏ.

Ka-62, người kế nhiệm của nó, dự kiến sẽ được sản xuất vào năm 2014, nhưng do những khó khăn trong thử nghiệm, phải đến năm 2018 chuyến bay đầu tiên của Ka-62 mới được thực hiện. Các bộ phận nhập khẩu đã lắp ráp chiếc trực thăng này và nó được dự đoán sẽ cạnh tranh với các dòng trực thăng hàng đầu thế giới như Agusta của Anh và AW139 của Italia.

Những khó khăn

Tuy nhiên, Ka-62 không thực sự nổi tiếng trên thị trường toàn cầu. Thất bại của Ka-62 đơn giản là vì nó không vượt trội so với những chiếc trực thăng khác về chất lượng và hiệu quả chi phí hoạt động, chứ không phải vì nó bị đánh giá kém hơn. Do đó, đến năm 2022, chỉ có Brazil và Colombia mua một số ít trực thăng loại này, với số lượng từ 5 đến 15 chiếc mỗi loại.

Do ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga- Ukraine, việc cung cấp các linh kiện nhập khẩu của Ka-62 đã bị ngừng lại hoàn toàn vào năm 2022. Alexander Neradko, người đứng đầu Rosaviatsia, đã thông báo rằng chiếc trực thăng Ka-62 được tạo thành từ 60% bộ phận nhập khẩu và hiện không thể sản xuất, tại Diễn đàn Trực thăng lần thứ 13 ở Moskva vào tháng 11 năm ngoái.

Việc thiếu các bộ phận không chỉ ngụ ý việc ngừng sản xuất mà còn là mối đe đối với những chiếc Ka-62 đang hoạt động. Những chiếc Ka-62 đang được sử dụng cần được bảo trì để chúng tiếp tục hoạt động.

Trong khi tình hình ngày càng khó khăn và nó có thể khiến tất cả những chiếc Ka-62 phải dừng hoạt động, giải pháp tạm thời là sử dụng thiết bị hiện có để bảo dưỡng và thay thế sửa chữa.

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống