Trường TH-THCS Cao Sơn hiện ra trước mặt chúng tôi sau một hành trình dài vượt qua hành trình dài với nhiều con dốc thẳng đứng bên vách núi đá cheo leo. Mặc dù mây vẫn bao phủ ngôi trường này, nhưng thời điểm chúng tôi có mặt đang là buổi trưa. Giáo viên giảng bài phát ra từ lớp học và giữ rừng núi thâm u trong khi chỉ nghe tiếng đọc.
Những người thầy "cõng" chữ ngược ngàn
Ba bản Son - Bá - Mười thuộc xã Lũng Cao (Bá Thước, Thanh) được gọi chung là Cao Sơn. Các bản này nằm trên đỉnh dãy Pha Chiến, Phá Hé, Pòng Mứu, Pòng Pa Có, chạy song song với dãy núi Pù Luông và lạc ở độ cao gần 1.200 mét so với mực nước biển. Đây là nơi sinh sống chủ yếu của các nhóm dân tộc Thái Đen.
Giống như ngày đầu tiên đến vùng đất này, thầy Trần Ngọc Hải sẽ nhớ lại 17 năm đã trôi qua kể từ ngôi trường giữa đại ngàn Pù Luông hùng vĩ. Theo thầy Hải, tôi đã mất khoảng 5 giờ băng rừng để đến được Cao Sơn, vượt núi với những vách đá cheo leo dựng đứng. Đến đây, trời đã tối, không có điện, không sóng điện thoại, và mọi thứ xung quanh chỉ là tiếng kêu của muông thú.
Cao Sơn ngày đó là những ngôi nhà sàn đơn sơ được bao phủ bởi sương mù dày đặc. Với 90% là hộ nghèo, Cao Sơn nghèo khó vô cùng và có nhiều loại không thể tiếp cận được: Không đường, Không điện, Không trường lớp, Không sóng điện thoại.
Mặc dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng con em đồng bào Thái lại rất chăm chỉ trong lĩnh vực khoa học nơi vùng đất thoải mái này. Để đến được điểm trường ở huyện Tân Lạc (tỉnh Bình), một số em phải băng rừng, lội suối hơn 3 giờ đồng hồ đến tứa cả máu chân.
Kể từ khi Cao Sơn mở lớp học cho các em học sinh lớp 6, 7, 8 vào năm 2005, cảnh học sinh leo ngược dốc đá, núi cao ở đại ngàn Pù Luông sang Tân Lạc (Hòa Bình) đã bị dừng lại.
Ngoài ra, thầy Hải lên tiếp quản các lớp học vào thời điểm này. Lớp học được dựng lên trên mái tranh còn tường được che chắn bằng những tấm tre đan.
Tuy nhiên, mỗi mùa đông về, nhiều học sinh phải quấn chăn đi học do thời tiết lạnh giá. Mỗi lần muốn dùng phấn để viết trên bảng, phấn phải được đốt nóng và khô.
Nhớ về thời điểm xây trường, thầy Hải kể: Chính quyền đã vận động người dân toàn xã Lũng Cao, trong đó chủ yếu là cư dân Cao Sơn, xây dựng một ngôi trường đủ ấm cho thầy trò ở Cao Sơn.
Sau đó, dù người già hay người trẻ đều quyết tâm, nhưng mỗi lần phải mất nửa ngày để đưa được vài viên đá, gạch hoặc bao cát, xi măng cũng như trường học. Khoảng nửa năm sau, những phòng học kiên cố đầu tiên trên đỉnh Pha Hé đã dần hình thành trong niềm vui khôn xiết của thầy trò và người dân địa phương.
Sau khi tốt nghiệp khoa Sư phạm Tiểu học - Trường Đại học Hồng Đức, thầy Hà Quang Linh (29 tuổi) về trường TH-THCS Cao Sơn công tác với hy vọng đóng góp sức mình cho sự nghiệp giáo dục quê nhà. Ông sinh ra và lớn lên ở xã Lũng Niêm, huyện Bá Thước, vào năm 2020. Ngoài ra, thầy Linh là người trẻ tuổi nhất trong trường.
"Trên ba năm trước, Cao Sơn đã ít khó khăn hơn, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Không thể làm nghề "gõ đầu trẻ" nơi rẻo cao này được nếu không có tình yêu nghề nghiệp. Theo thầy Linh.
Ngôi trường chỉ có thầy, không có giáo viên nữ
Theo thầy Nguyễn Thế Tài, Hiệu trưởng trường TH-THCS Cao Sơn, trường được thành lập đến nay 14 năm, nhưng tính cả lớp học khu lẻ đã tồn tại 17 năm. 42 lượt giáo viên đã về trường giảng dạy.
Hiện tại, nhà trường có 13 giáo viên biên chế, 3 giáo viên biệt phái, một giáo viên liên trường và một giáo viên thuận hợp đồng. Các giáo viên giảng dạy trong trường một tuần một lần đến thăm, trong khi các giáo viên ở xa đến thăm cả tháng một lần. Theo thầy Tài, "đây có thể là ngôi trường "đặc biệt" nhất ở Việt Nam vì trong gần 17 năm qua, chưa có một giáo viên nữ nào đến giảng dạy".
Theo thầy Tài, đường dẫn lên Cao Sơn quá xa xôi và cách trở. Mặc dù chính quyền đã mở đường trong những năm gần đây, đi khoảng cách biệt lập giữa Trung tâm xã Lũng Cao và Cao Sơn. Tuy nhiên, đường xuống cấp và đèo dốc khiến việc đi lại trở nên khó khăn.
Khi về nhà, các thầy chủ yếu mang đồ khô từ dưới xuôi lên, chẳng hạn như cá khô, lạc, thịt băm muối,... Các thầy bổ sung gia thêm bằng cách nuôi gà, vịt, trồng rau xanh, trồng gà để có những bữa ăn đậm đà hơn...
Hiện tại, có 59 học sinh Tiểu học và Trung học cơ sở trên toàn trường, phần lớn là người dân tộc Thái. Có 67 học sinh Trung học cơ sở và 59 học sinh Tiểu học.
"Với các thầy, việc chia sẻ những điều tế nhị với học sinh nữ là rất khó vì tâm sinh lý của chính các em cũng thay đổi rất nhiều khi đến tuổi dậy thì. Theo thầy Tài, sẽ tốt hơn các thầy nếu có giáo viên nữ đến trường giảng dạy, người hướng dẫn nắm bắt tâm sinh lý và chia sẻ cho các em.
Theo thầy Tài, cuộc sống của người dân Cao Sơn đã thay đổi rất nhiều kể từ khi có đường điện nối lên bản vào tháng 12–122021, thoát khỏi cảnh đèn dầu. Ngoài việc sử dụng máy tính để soạn giáo án, học sinh còn có điện để học. Cao Sơn đã có rất nhiều em đậu đại học trong những năm gần đây, một số người trong số họ đã trở thành kỹ sư nông nghiệp.
Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống
Nguồn tin: soha.vn
Tham gia bình luận