Bảo vệ chủ quyền số, tránh bị nước ngoài thâu tóm dữ liệu

Không chuyển đổi số toàn diện sẽ bị tụt hậu

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh chuyển đổi số là xu hướng, đã và đang được khuyến khích mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu, tại hội nghị chuyển đổi số ngày 25.2. Tụt hậu sẽ xảy ra nếu chuyển đổi số hiệu quả, chuyển đổi số mạnh và chuyển đổi số nhanh ở Việt Nam.

Thủ tướng khẳng định rằng chuyển đổi số đòi hỏi sự quyết tâm, quyết liệt, đổi mới sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành; cần có hệ thống hành lang pháp lý hoàn chỉnh, thuận lợi, luôn đòi hỏi phải điều chỉnh kịp thời, phù hợp với tình hình thực tế; cần nguồn lực lớn (cả nhân lực và vật lực) trong khi nguồn lực của nhà nước còn hạn chế.

"Chúng ta chưa có nhiều bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp được coi là kiểu mẫu, đi đầu trong chuyển đổi số. Một số cơ quan, đơn vị, địa phương và nhiều doanh nghiệp chưa xác định vị trí, vai trò, giá trị mà chuyển đổi số mang lại hoặc chưa sẵn sàng cho việc chuyển đổi số và chưa dành đủ nguồn lực cho chuyển đổi số. Thủ tướng nhấn mạnh rằng 96% doanh nghiệp ở Việt Nam là vừa và nhỏ và nguồn lực đầu tư cho chuyển đổi số còn hạn hẹp.

Ngô Minh Châu, phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết trong giai đoạn từ nay đến năm 2025, chiến lược dữ liệu của TP.HCM sẽ tập trung vào ba nhóm: người dân, tài chính, doanh nghiệp và đất đai đô thị.

Trong năm 2023, TP.HCM tiếp tục hoàn thiện và vận hành một số nền tảng, khai thác dữ liệu phục vụ cho công tác chỉ đạo và điều hành của thành phố, chẳng hạn như hệ thống tổng hợp thông tin kinh tế-xã hội theo thời gian thực; hệ thống theo dõi phản ánh, kiến nghị của người dân thông qua tổng đài 1022; hệ thống theo dõi chỉ số năng lực cạnh tranh của các sở ban ngành, địa phương (DDCI); bộ chỉ số đánh giá chuyển đổi số của các cơ quan thành phố; hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thành phố.

"Ngành tài nguyên môi trường của thành phố đang tổ chức thí điểm hệ thống thông tin đất đai trên quy mô toàn thành phố; ngành giáo dục đang kết hợp với dữ liệu dân cư theo Đề án 06 để xác thực mã định danh cho học sinh, chuẩn bị công tác tuyển sinh các lớp đầu cấp trực tuyến," lãnh đạo UBND TP.HCM thông tin.

Ngoài ra, theo bà Trần Tuệ Hiền, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Phước, trong quá trình triển khai thực hiện, thực tiễn của địa phương cho thấy cần tăng cường công tác quản lý, theo dõi, chia sẻ, khai thác các thông tin trên hệ thống thông tin nguồn toàn quốc (từ trung ương, các tỉnh) để làm giàu dữ liệu, hình thành Big data, từ đó phát huy ứng dụng trí tuệ nhân tạo, chức năng thu thập, tổng hợp, phân tích, quản lý dữ liệu, đánh giá hiệu quả hoạt động thông tin cơ sở phục vụ quản lý nhà nước.

"Bình Phước rút ra một số bài học kinh nghiệm, đó là vai trò của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương là hết sức quan trọng trong việc định hướng, chỉ đạo triến khai góp phần thay đổi cách làm cũ, truyện thống, minh bạch kết quả hoạt động của cơ quan hành chính trong việc phục vụ nhân dân," bà Hiền nói.

Không để bị nước ngoài thâu tóm dữ liệu

Theo bà Vũ Hoàng Yến, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Be Group, đại diện cho các doanh nghiệp công nghệ thông tin, Chính phủ gần đây đã có những chủ trương về thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện. Nguyên tắc xuyên suốt của chính phủ là coi người dân, doanh nghiệp là trung tâm, chủ thể, mục tiêu và động lực của chuyển đổi số. Bà Vũ Hoàng Yến đánh giá, "Đây là thông điệp truyền cảm hứng rất nhiều cho cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt."

Theo bà Vũ Hoàng Yến, người Việt cần có ý thức bảo vệ "chủ quyền số" của mình, các doanh nghiệp Việt phải cùng nhau liên kết, tạo ra hệ sinh thái số thuần Việt mạnh mẽ, đủ sức mạnh cạnh tranh trên thị trường nội địa, cùng nhau vươn ra thị trường khu vực và thế giới. Bà Vũ Hoàng Yến cho rằng cần có hành lang pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghệ trong nước phát triển mạnh mẽ để có thể tự mình làm chủ thị trường nội địa, từng bước hội nhập khu vực một cách thuận lợi và có chiều sâu.

"Trong bối cảnh các siêu ứng dụng, nền tảng mở nước ngoài không ngừng gây ảnh hưởng đến người dùng trong nước, các doanh nghiệp công nghệ nội địa đạt tiêu chuẩn cần được tạo điều kiện hơn nữa để tham gia vào các dự án của chính phủ, của các bộ ngành, góp phần chung tay cùng chính phủ thực hiện mục tiêu quốc gia về chuyển đổi số", bà Yến nói.

Ngoài ra, bà Yến cho rằng các doanh nghiệp trong nước đang thiếu vốn nghiêm trọng, mặc dù ý tưởng kinh doanh có tiềm năng nhưng không có vốn để phát triển. Khi kêu gọi đầu tư nước ngoài, câu hỏi là các chính sách để thu hút vốn từ nước ngoài của Việt Nam chưa thực sự thông thoáng cho start-up (khởi nghiệp)... Do đó, cần có các chính sách hỗ trợ tốt hơn cho việc thu hút vốn đầu tư của các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Đại diện từ các doanh nghiệp cũng khẳng định rằng ngoài các chính sách hỗ trợ, cần có các phương án cụ thể để hướng dẫn doanh nghiệp và luật hóa việc kiểm soát dữ liệu người dùng. Thông tin giao thông, hạ tầng... là tài nguyên quốc gia cần được bảo vệ.

Theo bà Yến, "Doanh nghiệp Việt Nam phải liên kết với nhau để nhanh chóng tạo ra những "đại thụ" đủ năng lực cạnh tranh với các công ty nước ngoài, không để mất thị trường nội địa, không để người Việt phải làm thuê, không để bị thâu tóm dữ liệu, dẫn đến hậu quả là về lâu dài ảnh hưởng đến an ninh quốc gia."

Cập nhật tin tức công nghệ mới nhất tại fanpage Công nghệ & Cuộc sống